نکات کلیدی درباره سود انباشته سهام شرکت ها
سود انباشته چیست؟
سود انباشته مبلغی است که مربوط به سود سهام شرکت ها می شود و آن را میان سهامداران تقسیم نکرده اند. از این رو آن را در خود شرکت به عنوان سرمایه گذاری های جدید ذخیره می نمایند. در واقع این نوع سود را می توان سود خالص یک شرکت پس از پرداخت سود سهامداران دانست که دست نخورده باقی می ماند. شرکت ها و مجموعه هایی که دارای چنین سودی باشند از توانایی و قدرت بالای اقتصادی برخوردار هستند و به شدت سود آور بشمار می آیند.
به همین دلیل است که اقتصاددانان سود انباشته را مهم ترین راه برای پیشرفت اقتصادی یک کمپانی و یا شرکت می دانند. زیرا این سود باعث افزایش سهام سهامداران می شود. همچنین با استفاده از آن می توان امکانات و تجهیزات مدرن و پیشرفته برای مجموعه خریداری کرد و به این ترتیب کیفیت خدمات را ارتقا داد.
چنین حالتی معنایی جز فروش بیشتر و سود بیشتر و موفقیت مالی ندارد. اگر یک کمپانی چندین سال پیاپی دارای چنین سودی باشد می توانند آن را جمع کرده و بعد آن را میان سهامداران تقسیم کنند. چنین اقدامی از مهمترین وظایف خدمات اداری و پرسنلی شرکت های حسابداری بشمار می آید.
موارد استفاده از درآمد انباشته
سود انباشته را با توجه به تصمیم هیئت مدیران شرکت و همچنین خواست سهامداران در موارد متعددی بکار می گیرند. بسیاری از مجموعه ها که بعد از سال مالی دارای چنین سودی باشند آن را در موارد ذیل خرج می کنند.
- خرید امکانات و تجهیزات مانند ماشین آلات و دستگاه های متعدد
- صرف هزینه برای تحقیق و پژوهش جهت ارائه خدمات بیشتر و بهتر و کسب موفقیت
- توسعه همه جانبه مجموعه
- سرعت بخشیدن به فرآیند توسعه
- تزریق نقدینگی به شرکت و جلوگیری از وارد کردن نقدینگی از خارج شرکت به داخل آن
- پرداخت بدهی
توجه کنید وقتی که سود انباشته را در اختیار داشته باشید، میتوانید از آن به عنوان سود سهام استفاده کرده و مبلغ را بین صاحبان سهام توزیع کنید. در کنار این، از حساب سود و زیان انباشته میتوان برای توسعه انواع واحدهای تولیدی و افزایش ظرفیتهای تولید آنها استفاده کرد.
مورد دیگری که لازم است درباره استفاده از حساب سود و زیان انباشته در نظر داشته باشید، خرید سهامهای بیشتر است. در کنار چنین اکانی، میتوانید با تولید محصولات جدید با استفاده از سود انباشته، فرصتهای شغلی بیشتری را ایجاد کنید. در نهایت، با کمک این حساب، امکان پرداخت بدهی و پرداخت وامهای دریافتی نیز وجود دارد.
فرمول محاسبه سود انباشته
این فرمول عبارت است از
سود انباشته ابتدایی دوره + مقدار خالص سود و زیان – سود سهم سهامداران = سود انباشته
با نگاهی مختصر به این فرمول می توان نحوه محاسبه این نوع سود را دریافت. در حقیقت بعد از یک سال مالی، حسابداران اقدام به جمع کردن سود و زیان انباشته ابتدای دوره با خالص سود و زیان می نمایند. سپس سود سهام را از مقدار بدست آمده کسر می کنند. لازم به ذکر است که امروزه برای برای محاسبه این نوع سود در شرکت های تجاری و کمپانی های بزرگ و کوچک از نرم افزار هایی با عنوان نرم افزار حسابداری استفاده می کنند. این نرم افزار ها از دقت کافی برای محاسبه دقیق و بدون نقص این سود برخوردار هستند.
نحوه استفاده از فرمول سود انباشته و ثبت حساب
اگر میخواهید سود انباشته را محاسبه کرده و برای این منظور از فرمول سود انباشته استفاده کنید، لازم است که بدهیهای شرکت از دارایی های آن کم شود تا بتوان حقوق صاحبان سهام را محاسبه کرد. در ادامه، باید اقلام مربوط به خط سهام عادی را در ترازنامه ذکر کنید و تمام حقوق صاحبان سهام را بردارید تا بتوانید رقم خط سهام عادی را کم کنید. البته اگر تنها دو مورد موجود در سهام شما وجود داشته باشد، می توان گفت که حقوق صاحبان سهام، سهام عادی و سود انباشته است.
اگر نیم نگاهی به بخش دارای ترازنامه داشته باشید، می توانید میزان سود انباشته را مشاهده کنید. این به معنی سرمایه ای است که در طول تاریخ، شرکت شما آن را به عنوان درآمد به دست آورده و به جای پرداخت سود سهام از طریق آن، سرمایه را حفظ کرده است.
توجه کنید که در ترازنامه می توان مستقیما میزان سود انباشته شرکت را پیدا کرد. در صورتی که نتوانستید از این طریق میزان سود انباشته را محاسه کنید, می توانید البته بدهی های شرکت را از دارایی های آن کم کنید تا حقوق صاحبان را به دست آورید. سپس، لازم است که اقلام خط سهام معمولی را در ترازنامه پیدا کنید. در صورتی که تنها دو مورد در رابطه با حقوق صاحبان سهام شما (سهام عادی و سود انباشته) وجود داشته باشد، باید کل حقوق صاحبان سهام را در نظر بگیرید و رقم خط سهام عادی را کم کنید که تفاوت میزان سود انباشته است.
افزایش سرمایه سود انباشته چیست؟
پیش از ذکر توضیح درباره افزایش سرمایه سود انباشته باید با مفهوم افزایش سرمایه آشنا شد. افزایش سرمایه سود ذخیره ایده آل ترین راه برای افزایش سرمایه است. البته باید یادآور شد که هدف اصلی کمپانی ها و شرکت هایی که دارای چندین سهامدار هستند آن است که بر اساس قانون اصل تجارت سود حاصله را به صورت سالانه ذخیره نمایند.
گاهی مواقع بعد از پرداخت کردن بدهی ها و زیان های احتمالی بازهم شرکت ها با مبلغ قابل ملاحظه ای سود مواجه می شوند. بعد از تعیین مقدار دقیق این سود آن را با عنوان سهام جایزه میان سهامداران تقسیم می کنند. در چنین حالتی و با افزایش سود انباشته، میزان نقدینگی شرکت بالا نمی رود. بلکه به سرمایه شرکت اضافه می شود. به این معنی که سهامداران بدون پرداخت هزینه برای خرید سهام، سرمایه شان افزایش پیدا می کند. از این رو این سود را افزایش سرمایه سود ذخیره سهام جایزه می نامند.
تفاوت درآمد انباشته و سود اندوخته چیست؟
تفاوت میان سود انباشته و سود اندوخته را تنها زمانی می توان درک کرد که با معنی هر دو عنوان آشنا بود. در خصوص انباشته مطالبی ذکر شد، اما سود اندوخته را باید اینگونه تعریف کرد که این سود اندوخته ای است که به صورت مجزا در حساب شرکت ذخیره می شود. دلیل ذخیره سود اندوخته جلوگیری از خارج شدن سود از لیست دارایی های مجموعه است.
البته می توان با رضایت سهامداران مجموعه، بر اساس قانون و مطابق با قرارداد هایی مشخص مبلغ این سود را مورد استفاده قرار داد. با این تفاسیر تفاوت سود انباشته و سود انباشته در محل احتساب آن ها می باشد. سود اندوخته از محل سود بعد از کسر زیان و احتساب دیگری از محل هزینه های جاری شرکت خواهد بود.
تاثیر سود انباشته در مجموعه های مالی
به طور کلی کلیه معاملات یک شرکت یا مجموعه مالی بر پایه سود انباشته و مقدار آن استوار است. علاوه بر آن دیگر منابع درآمد که از درآمدی که مشمول مالیات می شوند بالاتر هستند را افزایش آن تاثیر گذار می باشند. اگر بخواهیم به صورت کلی در این رابطه صحبت کنیم، باید بگوییم که در صورت های مالی باید تغییرات حقوق صاحبان سهام شفاف سازی شود که ارتباط مستقیمی با میزان سود انباشته دارد. توجه کنید که تمامی تغییرات از جمله افزایش یا کاهش سرمایه هم باید در یادداشت های مربوط به آن ثبت شوند. در غیر این صورت، ممکن است درگیر مسائل قانونی شوید.
چگونه حساب سود و زیان انباشته را ببندیم؟
بعد از اینکه اطلاعات لازم را درباره فرمول تقسیم سود بین سهامداران کسب کردید، ممکن است بخواهید درباره نحوه بستن حساب سود و زیان انباشته نیز اطلاعاتی کسب کنید. اگر بخواهیم این فرایند را توضیح دهیم، باید بگوییم که در حالت کلی، بستن حساب به معنی پاک کردن تمام حساب های درآمد و هزینه ها است.
توجه کنید که حساب سود و زیان انباشته شما در پایان هر سال تجاری، محاسبه و مانده آن به ترازنامه منتقل می شود. معمولا حسابدارها، مانده انباشته هرکدام از حساب های درآمد و هزینه را در جهت مخالف برآورد می کنند.
توجه داشته باشید که اگر دفاتر شما برای آن سال مالی مورد نظر بسته شوند، دتیگر هیچ ورودی دیگری برای آن دوره انجام نخواهد شد. در نتیجه، اگر چنین قصدی دارید، پیشنهاد می کنیم قبل از هرگونه اقدامی، ابتدا تمام صورت حساب های مشتری ها را بررسی و تکمیل کنید و مطمئن شوید که همه هزینه ها وارد شدهاند، تسوه حساب بانکی را انجام دادهاید، مالیات مورد نظر را اضافه کردهاید و مطمئن شدهاید که همه حساب های دیگر از نظر دارایی و بدهی صحیح هستند.
محاسبه مالیات سود انباشته
یکی از سوالاتی که درباره سود انباشته مطرح می شود این است که مالیات آن چطور محاسبه می شود؟ در پاسخ به این سوال، باید بگوییم که در اولین قدم، باید در نظر داشته باشید که سازمان امور مالیاتی وظیفه محاسبه مالیات را بر عهده دارد. در حالت کلی نیز، برای این سازمان فرق چندانی ندارد که این سود و زبان انباشته مربوط به اشخاص حقیقی هستند یا حقوقی.
فرایند محاسبه مالیات سود انباشته در سازمان امور مالیاتی به این صورت است که با بررسی دفاتر و صورت های مالی شرکت، میزان مالیات مربوط به آن تعیین می شود. توجه کنید که مالیات سال جاری ارتباط مستقیمی با زیان سنواتی دارد. برای به دست آفوردن میزان زبان انباشته با تشخیص ممیز مالیاتی، این مقدار را از سود سالانه کسر و در برگه تشخیص دارای ثبت خواهند کرد.
عوامل کاهنده درآمد انباشته
موارد متعددی باعث می شوند تا از مقدار سود انباشته کاسته شود. پرداخت هزینه های نقدی، پرداخت مالیات، پرداخت بدهی، زیان خالص و مشارکت از جمله این موارد هستند. علاوه بر آن مقدار این سود همسو با افزایش و کاهش درآمد خاص و سود سهامی که سهامداران پرداخت می شود تغییر خواهد کرد.
برخی از عوامل کاهنده نرخ سود انباشته عبارتند از:
- میزان توزیع سود سهام مورد نظر
- مقدار در نظر گرفتهشده برای زیان خالص
- میزان اندوخته های ایجاد شده
- مقدار اثرات تغییرات خاص روشها و اصلهای مربوط به حسابداری
- مقدار درآمد باقیمانده از مبادله های سهام خزانه ( در موقعیتی که مقدار سهام کمتر از مقدار لازم و تعیین شدهباشد)
به روزرسانی سود انباشته
ممکن است این سوال برای شما ایجاد شود که هرچند وقت یکبار باید میزان سود انباشته را به روزرسانی کنیم؟ در پاسخ به این سوال، باید بگوییم که بهتر است این میزان سود انباشته در پایان هر دوره حسابداری به روزرسانی شود. این باعث می شود تا متوجه شوید که درآمد سال به سال شما چقدر بوده است. البته دوره حسابداری می تواند در بازه های یک ماهه، سه ماهه، نیم ساله یا یک ساله انجام شود. برای این منظور، باید در نظر داشته باشید که هرچند وقت یک بار قصد بررسی درآمد انباشته را دارید و مطابق با آن، بازه زمانی مورد نظر را در نظر بگیرید.
تفاوت میان سود انباشته و درآمد چیست؟
اگر فرمول تقسیم سود بین سهامداران و به طور کلی، اطلاعات مربوط به سود انباشته را بررسی کنید، ممکن است این سوال در ذهنتان مطرح شو که تفاوت میان سود انباشته و درآمد چیست؟ در پاسخ به این سوال، باید بگوییم که هردوی این موارد معیارهای بسیار مهمی هستند که برای ارزابی سلامت مالی کسب و کارها استفاده میشوند. اما روی موارد مختلفی از تصویرهای مالی تمرکز دارند.
به طور کلی، درآمد در بالای صورت سود و زیان درج میشود و کل درآمد کسب شده، مبلغی است که قبل از کسر هزینه های تجاری و سربار اعلام شدهاست. اما سود انباشته را می توان به عنوان بخشی از ترازنامه معرفی کرد که نشان دهنده بخشی از سود تجارت است و برای استفاده در آینده باید از آن نگهداری کرد.
سود انباشته در ترازنامه
در خصوص سود انباشته توضیح دادیم که این سود قسمتی از سود مجموعه های مالی و شرکت ها می باشد که خالص بوده و با اتمام هر سال مالی آن را تحت عنوان سود نقدی به سهامداران پرداخت می کنند. حال این سود را در ترازنامه اینگونه معرفی می کنند که جزئی از سود شرکت ها بوده و بعد از هر بار حساب کردن دارایی ها و سود و زیان شرکت آن را در قسمت مشارکت سهامداران به ثبت می رسانند.
نحوه محاسبه این سود در ترازنامه به این صورت است که مقدار انباشته اولیه را به سود خالص و زیان اضافه می کنند. سپس سود سهام را از درآمد قبلی کسر می کنند. لازم به ذکر است که درآمد انباشته را می توان در زیر ستون حقوق سهامداران و در بخش چپ ترازنامه مشاهده کرد.
درآمد انباشته در شرکت های بورس به چه نحوی است؟
سود انباشته شرکت های بورسی بیانگر این موضوع است که از همان ابتدا سود سهامداران بیشتر از سود می باشد. از این رو احتمالا شرکت های قدیمی و با سابقه دارای سود بیشتری خواهند بود. گفتنی است که شرکت های صنعتی که در حال پیشرفت هستند با به فکر درآمدزایی بیشتر از طریق صنعت باشند. زیرا این شرکت ها برای حفظ دارایی ها خود به سرمایه گذاری های بیشتر نیاز دارند.
تاثیر خالص درآمد بر سود انباشته
خالص درآمد تاثیر مستقیمی بر سود انباشته دارد. زیرا هر گونه تغییر و تحول ایجاد شده در خالص درآمد تراز سود انباشته را دچار تغییر و تحول می کند. عواملی همچون افزایش خالص درآمد و تداوم خالص زیان و کاهش آن باعث بهتر شدن شرایط شرکت ها می شود. همچنین باید به این نکته مهم اشاره کرد که به دلیل خالص زیان های انباشته و بزرگ، احتمال منفی شدن رقم سود انباشته وجود دارد.
بنابراین می توان چنین اذعان کرد که هر عاملی که بر روی خالص درآمد تاثیر گذار باشد احتمالا بر روی سود انباشته هم تاثیر گذار خواهد بود. سود فروش، هزینه های اجرایی، هزینه های مربوط به کالاهای فروخته شده، کاهش ارزش دفتری، استهلاک و کاهش ارزش دارایی از جمله مواردی هستند که بر درآمد انباشته تاثیر گذار هستند.
عوامل تاثیر گذار در سود سهام بر درآمد انباشته
عوامل متعددی در سود سهام وجود دارند که بر مقدار سود انباشته تاثیر می گذارند. این عوامل شامل موارد ذیل می باشند.
- زیان خالص
- اصلاح اشتباه با اهمیت دوره های مالی قبل
- اثرات انباشته برخی از تغییرات خاص در اصول و روش های حسابداری
- اشتباهات در بکارگیری اصول و روش های پذیرفته شده حسابداری
- مبلغ باقی مانده حاصل از مبادلات سهام خزانه
همچنین در شرایطی که مانده سهام پایین تر از میزان مد نظر باشد عوامل زیر تاثیر گذار خواهند بود.
- توزیع سود سهام
- مبلغ باقیمانده حاصل از اتاق مبادلات مربوط به سهام خزانه
علاوه بر آن در شرایطی که مانده صرف سهام کمتر از مقدار در نظر گرفتهشدهباشد موارد ذکر شده در زیر تاثیر گذار هستند
- اصلاح اشتباه با اهمیت دوره های مالی قبلی
- ایجاد اندوخته ها
جمع بندی
سود انباشته مبلغی است که بعد از پرداخت سود سهام سهامداران در حساب شرکت ها باقی می ماند. گاهی اوقات مبلغ این سود قابل توجه بوده و می تواند در پیشبرد اهداف کوتاه مدت و بلند مدت شرکت کمک کننده باشد. شرکت هایی که بعد از حسابرسی سالیانه و برای چندین سال متوالی دارای چنین سودی باشند، بدون شک جزو قدرتمند ترین و موفق ترین شرکت ها بحساب می آیند.
داشتن چنین سودی باعث می شود تا دست سهامداران برای بالا بردن سرمایه خود و رسیدن به درآمد بیشتر باز باشد. اگر می خواهید در شرکت های برتر به عنوان حسابدار کار کنید و به این مفاهیم مسلط باشید، می توانید در دوره های آموزشی موسسه تدبیر شرکت کنید. برای این منظور و کسب اطلاعات بیشتر، با ما تماس بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید