انواع ضمانت های بانکی
ضمانت های بانکی چیست؟
ضمانت نامه بانکی چیست؟ به طور کلی ضمانت های بانکی به قراردادهایی اطلاق می شود که به تقاضای مشتری بین بانک و شخصی که میخواهد ضمانت را منعقد کند صورت میگیرد. در این جور مواقع بانک ضامن مشتری خواهد شد و مشتری هم باید طبق ضمانت نامه های بانکی به تعهد خود پایبند باشد. اگر دین خود را ادا نکند بانک به عنوان ضامن وجهی را که به عنوان تعهد و وجه الضمان بلوکه کرده را از مشتری دریافت می کند.
ضمانت های بانکی میان قرارداد های ضمانت به عنوان یک قرارداد ویژه شناخته می شود. دلیل آن هم اصولاً ضمانت هایی است که به عنوان یک قرارداد کلان یا دولتی منعقد می گردد.
در ادامه به شرح ضمانت های بانکی و انواع آن خواهیم پرداخت. بنابراین اگر مایل هستید اطلاعات بیشتری در این خصوص کسب کنید تا پایان همراه ما باشید.
انواع ضمانت نامه بانکی
از جمله ضمانت های بانکی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضمانت نامه تعهد پرداخت
- ضمانت نامه گمرکی
- ضمانت نامه پیش پرداخت
- ضمانت گمرکی
- ضمانت نامه شرکت در مناقصه یا مزایده
- ضمانت نامه استرداد کسور وجه الضمان.
ضمانت های بانکی شرکت در مناقصه یا مزایده
گاهی دولت برای خرید یا فروش اموال خود، به برگزاری مزایده و مناقصه آن ها اقدام می کند. در این راستا ارگان های مربوطه توسط رسانه ها این اقدام را به اطلاع عموم می رسانند. با توجه به این موضوع افرادی که تمایل به شرکت در مناقصه و یا مزایده را داشته باشند؛ ثبت نام خود را در مناقصه یا مزایده انجام می دهند. از این رو افراد برای اینکه بتوانند در این مناقصه یا مزایده شرکت کنند بایستی در کنار پیشنهاد خودشان ضمانت نامه ای را نیز تسلیم نمایند. در نتیجه در صورت برنده شدن، از عقد قرارداد مربوطه استنکاف نورزیده و بتوانند با توجه به شرایط و قوانین پیشنهاد خود، پایبند باشند.
ضمانت نامه حسن انجام تعهدات
این نوع ضمانت های بانکی جهت اطمینان و ضمانت برای انجام دادن تعهدات به طور کامل و صحیح چه برای ارائه خدمات چه توسط کسی که درخواست ضمانت را داده باشد؛ حالا فروشنده باشد یا پیمانکار و به نفع ذینفع ( کارفرما یا خریدار ) صورت می گیرد. به همین خاطر قراردادی مابین دو طرف منعقد خواهد شد. در صورتی که حسب اعلام کتبی ذینفع، ضمانت خواه از انجام تعهدات خود صرف نظر کند، بانک که به عنوان ضامن متعهد میباشد به پرداخت آن مبلغ ضمانت نامه طبق قوانین و مفاد و شرایط آن ضمانتنامه به ذینفع اقدام خواهد کرد.
ضمانت های بانکی پیش پرداخت
در برخی از قرارداد ها فروشنده یا پیمانکار درخواست ضمانت را می نمایند. از این طریق درصدی از ارزش پیمان چه برای فروش کالا یا ارائه خدمات در قرارداد با ذینفع منعقد می شود. برای شروع با توجه به موضوع پیمان در قبال اخذ یک ضمانت نامه تحت عنوان ضمانتنامه پیش پرداخت می باشد، پرداخت شود.
به همین خاطر ضمانت های بانکی پیش پرداخت به ذینفع این اطمینان را از انجام به موقع تعهدات از سمت ضمانت خواه خواهند داد که با توجه به پیشرفت کار و ارائه صورت وضعیت این مبلغ از سمت ذینفع قابل پرداخت خواهد بود.
انواع ضمانت نامه تعهد پرداخت
این ضمانتنامه بانکی به نیابت از ضمانت ضامن و متعهد به پرداخت مبلغ معینی از وجه نقد خواهد بود. به همین خاطر ضمانت بازپرداخت هرگونه وام و تسهیلات دریافتی که توسط ضمانت خواه از ذینفع می باشد، صورت خواهد گرفت.
البته قابل ذکر است که بانک ها برای ضمانت های بانکی تعهد پرداخت ارزی جهت تضمین نمودن هر نوع تسهیلات ارزی که از موسسات مالی و یا بانک های خارجی هستند؛ مجاز نخواهند بود. مگر در مواردی که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران آن را تایید کرده باشد.
ضمانت های بانکی استرداد کسور وجه الضمان
در مواقعی ذینفع ضمانتنامه را جهت ارائه تعهدات ضمانت خواه جهت اطمینان از تعهدات و صحت عملکرد آن مبالغی را معمولاً از ۱۰ درصد به عنوان تضمین از مبلغ ناخالص کسر می کند که در حسابی نزد خودش نگهداری خواهد کرد. ذینفع می تواند ضمانتنامه بانکی استرداد کسور وجه الضمان را برای جبران کمبود نقدینگی به ضمانت خواه تسلیم نماید.
ضمانت نامه بانکی گمرکی
زمانی که کالایی وارد کشور شود و از طرفی وارد کننده توانایی پرداخت حقوق گمرکی را نداشته باشد؛ می تواند از ضمانت های بانکی گمرکی با سررسید های معین نزد گمرک استفاده کند. ضمانت نامه را در اختیار گمرک می گذارد و فرد اگر نتواند سررسیدهای معین و مبالغ را پرداخت کند مشمول جریمه خواهد شد.
ضمانتهای بانکی پیمان
اغلب موارد استفاده از این گونه ضمانت های بانکی زمانی انجام می شود که دولت به عنوان کارفرما باشد. به همین خاطر دولت، پروژه های عمرانی و تولیدی را اجرا خواهد کرد. از سویی اداره پروژه ها را بر عهده پیمانکاران می گذارد. در این سال ها برای انعقاد این نوع قراردادها که طولانی و پیچیده هستند شرایطی به عنوان پیش فرض صورت می گیرد. این شرایط، شرایط عمومی پیمان نامیده می شوند.
نحوه دریافت ضمانت های بانکی
در وهله اول مشتری می بایست حداقل ۱۰ درصد از کل مبلغ ضمانت نامه را به طور نقدی نزد بانک پرداخت کند. بعد از این مرحله مبلغی که از کل ضمانت نامه باقی مانده است باید به یکی از روش های زیر پرداخت شود.
- مبالغی که به صورت ارزی و ریالی توسط مشتری سپرده گذاری می شوند؛ به صورت ۱۰۰ درصد ما به تفاوت نزد بانک بلوکه خواهد شد.
- مابقی باقی مانده مبلغ بایستی به صورت نقدی به بانک پرداخت شده و بلوکه شود.
- سهام شرکت های بزرگ که توسط کشور پذیرفته شده باشند می بایست به ارزش ۱۵۰ درصد ما به تفاوت کل ضمانت نامه باشد.
- سفته و اسناد تجاری بایستی به ارزش ۱۳۰ درصد ما به تفاوت کل ضمانت نامه باشد.
- اموال غیر منقول مثل املاک مسکونی که به ارزش ۱۵۰ درصد ما به تفاوت کل ضمانت نامه باشد.
مدارک مورد نیاز جهت دریافت ضمانت نامه های بانکی
برای اشخاص حقیقی میبایستی:
- اصل شناسنامه و کارت ملی به همراه کپی آن ها.
- جواز کسب یا هرگونه مجوز فعالیتی که باشد و درخواست کتبی برای صدور ضمانت باشد؛ ارائه شود.
اشخاص حقوقی برای دریافت ضمانت نامه های بانکی می بایست:
- تصویر اساسنامه
- آگهی تاسیس
- آگهی تغییرات اظهارنامه
- ثبت شرکت و تصویر شناسنامه و پشت و روی کارت ملی اعضای هیئت مدیره به همراه مدیر عامل شرکت.
- دیگر مجوزهای لازمی که برای موضوع قرارداد میبایست انجام شود.
- ارائه مستندات مالی که نشانگر اظهارات و فعالیت متقاضی است.
- رونوشت قراردادی که مابین متقاضی و ذینفع در رابطه با ضمانت نامه منعقد شده است ارائه شود.
- تصویری از اجاره نامه معتبری که فرد درخواست کننده برای محل فعالیت در نظر گرفته است را ارائه کند و یا تصویر اسناد مالکیت آن محل فعالیت.
ضمانت نامه
شرایط صدور در خصوص صدور ضمانتهای بانکی
با توجه به توان پرداخت متقاضی وثایق متعددی وجود دارد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- تضمین بانک یا موسسه اعتباری غیر بانکی معتبر و خارجی.
- دریافت طلا یا اسناد خزانه و وجه نقد
- اوراق مشارکت منتشره که با توجه به مجوز بانک مرکزی صدور شده باشند.
- اوراق قرضه دولتی
- سپرده سرمایه گذاری حساب های پس انداز
- قرض الحسنه یا سرمایه گذاری های مدت دار حساب های ارزی.
- سرمایهگذاری های اوراق قرض الحسنه.
- سرمایهگذاری مدتدار متقاضی.
- اموال غیرمنقول
- سفته با ضمانت قابل قبول بانک
- کشتی و هواپیما.
- سهام شرکت هایی که در بورس پذیرفته شده هستند.
- برگ وثیقه انبارهای عمومی که به کالا مرتبط هستند.
بنابراین با داشتن یک یا چند یک از وثایقی که اشاره کردیم می توان از مشتری دریافت و ضمانت نامه بانکی صادر کرد. به غیر از این موارد، مواردی هم در ابطال ضمانت نامه های بانکی تاثیرگذار هستند مثل: برگرداندن سند ضمانت نامه، انقضای مهلت اعتبار، اعلام ذینفع بر عدم مطالبه وجه و پرداخت وجه ضمانتنامه.
پرکاربردترین ضمانتنامهها
با توجه به معرفی انواع ضمانت نامه هایی که در بخش قبل به آن ها اشاره کردیم میتوان از پرکاربردترین های آن به ضمانت های بانکی مربوط به قرارداد پیمانکاری و قرارداد کار اشاره کرد. بنابراین افراد برای تضمین منافع مالی و همینطور قراردادی خودشان و جهت اطمینان از اجرای تعهدات طرف معامله این روش را انتخاب خواهند کرد.
مزایای ضمانتهای بانکی
با توجه به اینکه از ضمانت نامه های بانکی استفاده میشود علاوه بر بهره مندی از امنیت و اعتماد، موجب رشد کسب و کارها و افزایش کارآفرینی و معاملات تجاری خواهد شد. بنابراین این ضمانت نامه ها اعتبار متقاضی و حتی قرارداد را افزایش خواهند داد و افراد با اطمینان بیشتری میل به انجام معاملات و انعقاد خواهند داشت. در نتیجه آن میتوان رشد اقتصاد کشور را شاهد بود.
بنابراین یکی از مهم ترین مزایای ضمانت نامه های بانکی شرایط ویژه و اعتبار بخشی به مشاغل و شرکت های کوچک خواهد داد و بانک به عنوان یک شریک تجاری در کنار این کسب و کارها برای ذینفع امنیت و اطمینان در معامله ایجاد خواهد کرد.
معایب ضمانتنامه های بانکی
علاوه بر دارا بودن مزایا، ضمانت های بانکی دارای معایبی هم خواهند بود. بنابراین افرادی که آمادگی و مهارت کار را دارند ولی برای اثبات اعتبار و تضمین خود پشوانه ای ندارند یا به عبارتی شرط اولیه وثیقه را برای دریافت ضمانتنامه نخواهند داشت. بنابراین برای انعقاد قرارداد کار با دیگران با مشکل روبرو خواهند شد. همین امر موجب میشود از کسب و کاری که میتوانند در آن به رشد برسند و از طرفی هم تخصص کافی را در آن دارند، محروم شوند.
دیدگاهتان را بنویسید