اظهارنامه مالیاتی و نکات آن

 اظهارنامه مالیاتی و نکات آن

اظهارنامه مالیاتی به بیان ساده عبارت است از؛ تکمیل اسنادی که درآمد هر فرد یا شخص و یا نهاد را با توجه به میزان مالیاتی که باید به دولت و یا سازمان های دولتی و یا مالیات دهندگان احتمالی پرداخت شود را، محاسبه می کند.

همچنین این امکان برای مالیات دهندگان یا اشخاص خصوصی که ملزم به گزارش اطلاعات بدهی های مالیاتی به مشاغل و شرکت ها هستند، فراهم شده است، که از فرم های خاص مالیاتی استفاده کنند.

هدف از اظهارنامه مالیاتی ساده است: شما این فرم ها را پر می کنید تا به دولت نشان دهید که چقدر پول به دست آورده اید و چقدر مالیات در طول سال پرداخت کرده اید.

و سازمانهای مالیاتی دولت می توانند تعیین کنند که آیا در طول سال مالیات کافی پرداخت کرده اید؟ یا پول بیشتری به دولت بدهکار هستید؟ این نهادها همچنین از اظهارنامه مالیاتی شما برای تعیین بازپرداخت بدهی شما استفاده خواهند کرد.

مالیات چیست؟

پیش از آنکه به اظهارنامه مالیاتی و نکات آن بپردازیم لازم است تعریفی از مالیات ارائه داده شود. مالیات یکی از بزرگترین منابع درآمد دولتی است. دو نوع مالیات – مستقیم و غیر مستقیم – وجود دارد که هر دو بخشی از درآمد مالیاتی هستند.

درآمد مالیاتی چیست؟

درآمد مالیاتی عبارت است از: درآمدی که دولت از مالیات هایی که بر درآمد، سود، کالا و خدمات، درآمد زمین، مالکیت و انتقال اموال و سایر مالیات ها اخذ می شود، بدست می آورد.

این نشان می دهد که دولت چگونه و به چه میزان منابع اقتصادی را مدیریت می کند. مجموع درآمد مالیاتی درصد تولید ناخالص داخلی است که به عنوان شاخص سهم تولید کشور توسط دولت از طریق مالیات جمع آوری می شود.

درآمد مالیاتی توسط دولتها برای اعطای مبالغی به جوامع از جمله؛ آموزش، بیمارستان ها و زیرساخت ها مورد استفاده قرار می گیرد.

برنامه های زیادی وجود دارد که از درآمد حاصل از مالیات استفاده می کنند، مانند: دفاع و امنیت که شامل کمک های مالی برای وزارت دفاع می شود. همچنین برنامه های تأمین اجتماعی، برنامه های بهداشتی یا برنامه های ایمنی مانند: بیمه بیکاری، مسکن برای افراد کم درآمد و غیره.

در ایالات متحده، خدمات درآمد داخلی (IRS) قوانین مالیاتی فدرال را اداره می کند. که یک نهاد دولتی است و سه وظیفه اصلی را انجام می دهد. اولاً: اظهارنامه های مالیاتی را پردازش می کند. ثانیاً، خدمات را برای مودیان مالیاتی ارائه می دهد. ثالثاً، قوانین مالیاتی وضع شده توسط کنگره را اجرا می کند. علاوه بر این، IRS  همچنین جرایم مالی را بررسی کرده و بر سازمانهای معاف از مالیات نظارت می کند.

کدام کشورها بیشترین مالیات و کمترین مالیات را پرداخت می کنند؟

شهروندان سوئد، دانمارک، فنلاند و ایسلند بیشترین مالیات را پرداخت می کنند. به غیر از کشورهای شمال اروپا، اتریش، هلند و بلژیک نیز مالیات بالایی دارند. در مقابل، کشورهایی مانند عربستان سعودی، برونئی، موناکو، جزایر کیمن، باهاما و آندورا به اصطلاح بهشت ​​مالیاتی هستند. این کشورها یا مالیات بسیار پایینی دارند یا اصلا ندارند.

پر کردن اظهارنامه مالیاتی و نکات آن

پر کردن اظهار نامه مالیاتی بسته به شرایط در هر کشور متفاوت است، به طور کلی، اگر درآمد بیش از مقدار مشخصی از پول نباشد، نیازی به ارائه اظهارنامه مالیاتی نیست، اما عوامل دیگری مانند: نوع درآمد، سن و وضعیت تشکیل پرونده نیز نقش دارند. گاهی اوقات، ممکن است شرایطی پیش بیاید که شخصی مجبور نباشد اظهارنامه مالیاتی را پر کند، اما به هر حال این کار را برای دریافت بازپرداخت مالیات از دولت انجام می دهد.

تفاوت اظهار نامه مالیاتی با بازپرداخت مالیات چیست؟

اظهارنامه مالیاتی با بازپرداخت مالیات متفاوت است. بازپرداخت مالیات زمانی اتفاق می افتد که فردی مبلغی بیش از سطح مالیات بر درآمد دولت به دولت پرداخت کرده باشد. در مقابل، اظهارنامه مالیاتی فرمی است که فرد باید هر سال برای گزارش درآمد، هزینه و سایر اطلاعات مربوطه پر کند.

بنابراین، اظهارنامه مالیاتی به فرد کمک می کند تا با محاسبات و پرداخت های مالیاتی برخورد کند یا بفهمد که آیا بازپرداخت مالیات در نظر گرفته شده است؟ و این موضوع به این مهم بستگی دارد که آیا شخصی مالیات بیش از حد پرداخت کرده است؟ یا در پرداخت اظهارنامه مالیاتی قبلی دیر کرده است؟

روش پر کردن اظهار نامه مالیاتی چگونه است؟

پر کردن اظهارنامه مالیاتی در کشورهای مختلف، متفاوت است. اما دولت ها همواره سعی می کنند، به روش های مختلف به شهروندان کمک کنند. بسیاری از دولت ها از سیستم های پر کردن و پرداخت الکترونیکی استفاده می کنند که سابقه ثبت اظهارنامه و بازپرداخت مالیات افراد را ثبت می کند.

همچنین یکی دیگر از تغییرات قابل توجه در سال های اخیر در مورد اظهارنامه مالیاتی و بازپرداخت مالیات ها، این است که نهادهای دولتی داده ها را با یکدیگر به اشتراک می گذارند.

مدت زمان تکمیل اظهارنامه مالیاتی در هر کشور متفاوت است، اما میانگین جهانی تقریباً 232 ساعت است.

روش تهیه و مراحل ارسال اظهارنامه مالیاتی و نکات مربوط به آن

سیاست و برنامه ای که سازمان امور مالیاتی کشور برای تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی در نظر گرفته است، به این صورت است که؛ برای اخذ اظهارنامه الکترونیکی دیگر نیازی به مراجعه حضوری به مودیان واحدهای مالیاتی نیست. بلکه با تکمیل و طی کردن فرایند ثبت نام، انجام شود. که ادامه برای شما شرح داده می شود، همچنین به خاطر داشته باشید که بهترین زمان برای، ارسال اظهارنامه مالیاتی، پیش از، روزهای پایانی مهلت تسلیم اظهارنامه است.

مودیان حقیقی

تسلیم اظهارنامه الکترونیکی برای مودیان حقیقی فقط در صورتی که ثبت نام الکترونیکی را تکمیل کرده باشند، امکان پذیر است. همچنین برای واحدهای مشارکتی، تکمیل یک اظهارنامه، برای نشان دادن عملکرد سال جاری کافی است و ارائه دادن اظهارنامه انفرادی برای همه ی شرکاء لازم نیست.

**نکته: اطلاعات هر یک از شرکاء در واحدهای مشارکتی از طریق سامانه ثبت نام کد اقتصادی بارگذاری می شود؛ و چنانچه هر کدام از شرکاء اصلی اطلاعات خود را در این سامانه ثبت نکرده باشند، باید نسبت به تکمیل اطلاعات در سامانه ی ثبت نام کد اقتصادی اقدام شود.

مودیان حقوقی

تسلیم اظهارنامه الکترونیکی برای مودیان حقوقی فقط از طریق نام کاربری و کلمه عبور و کدرهگیری پیش ثبت نام شده و چنانچه اطلاعات ثبت نامی تکمیل شده باشد، مقدور است. لذا همواره مودیان حقوقی باید ثبت نام را کامل انجام داده و در صورتی که ایرادی وجود داشت، با مراجعه به سامانه اینترنتی عملیات مالیاتی مودیان به آدرس اینترنتی http://tax.gov.ir  نسبت به رفع آن اقدام نمایند.

نکته: در زمان ارسال اظهارنامه الکترونیکی، کد خطای ۵۰۴ به معنی عدم برقراری شرایطی که در بالا ذکر شد، برای ارسال اظهارنامه است.

نکاتی که درباره اظهارنامه مالیاتی باید بدانیم

• مالیات با توجه به درآمد مودی محاسبه می شود؛ بنابراین چنانچه مالیات غیر عادلانه باشد، حق اعتراض وجود دارد.
• چنانچه قراردادهایی را که دارای تمبر غیر مالی و رایگان هستند را، به حوزه مالیاتی ارائه دهیم، حوزه مالیاتی موظف به قبول این تمبرها است.
• حوزه مالیاتی میبایست ظرف مدت یکسال پس از مهلت سررسید مشخص شده برای ارسال، جهت دریافت اظهارنامه های دریافت شده، برگ تشخیص صادر کند. و قبل از آن هم اعلامیه ای با عنوان«برگ دعوت اسناد و مدارک» ارائه کند. در این اعلامیه اسناد و مدارک لازم برای اثبات میزان مالیات از مودی خواسته شده و پس از رسیدگی برگ تشخیص به مودی ابلاغ می گردد و چنانچه مالیات تشخیصی مورد قبول مودی نگردد، ظرف مدت یک ماه حق اعتراض وجود دارد.
• برای مودی، این امکان وجود دارد که با ممیز به توافق برسد؛ اما چنانچه توافق صورت نگرفت، می تواند، به صورت رسمی اعتراض کند. روند اعتراض نیز بدین شکل است که: 1. نخست اعتراض به هیئت حل اختلاف بدوی می رود 2. در مرحله بعد از آن اعتراض به هیئت تجدید نظر می رسد.
• چنانچه دفاتر قانونی بنا به به دلایلی نظیر: نقص و… مورد قبول ممیز نشود و رد شود، جریمه ای که برای آن در نظر گرفته می شود، معادل 10% مبلغ کل مالیات است
• در زمان ثبت اظهارنامه به خاطر داشته باشید که حتماً شماره ثبت را یادداشت کرده، تا در صورت لزوم قابل ارائه باشد.
• عکس دفترچه تمبر مالیاتی و گواهی حسابداری دادگستری مبنی بر میزان تمبر ابطالی مربوط به عملکرد سال مربوطه با اظهارنامه اخذ و ضمیمه گردد.
• از ارائه اظهارنامه سفید به اداره امور مالیاتی خودداری کنید و حتما اظهارنامه به صورت کامل ارائه شود.
• چنانچه مالیات تشخیص داده شده و نیز ابلاغ شده طی برگ تشخیص مورد قبول است، می توانید با پرداخت به موقع از 80 درصد بخشودگی جرایم برخوردار شوید. و پس از پرداخت نسبت برگ قطعی مالیات سال مالی مربوطه را اخذ کنید.
• در اظهارنامه آدرس پستی کامل و شماره تماس و تلفن همراه به صورت دقیق ذکر شود.
  درآمد مشمول مالیات = (ضریب مالیاتی سالیانه برابر دفترچه) × درآمد سالیانه
  مانده مشمول مالیات = معافیت مالیاتی سالیانه – درآمد مشمول مالیات

مراحل و فرآیند تکمیل اظهارنامه الکترونیکی چگونه است؟

۱- برای پیش ثبت نام کد اقتصادی اقدام کرده و کدرهگیری دریافت کنید.
۲- اطلاعات پیش ثبت نام را تایید کرده و پاکت نامه حاوی اطلاعات کاربری را دریافت نمایید.
۳- برای نام کد اقتصادی ثبت نام کنید.
۴- اطلاعات ثبت نام را تایید کنید.
۵- اظهارنامه الکترونیکی را دریافت و تکمیل نمایید.
۶- اظهارنامه را ارسال کرده و کدرهگیری دریافت کنید.
۷- قبوض پرداختی مالیات به صورت اینترنتی  پرداخت و دریافت کنید

روش و نحوه تنظیم اظهارنامه 

• نخست با مراجعه به وب سایت سازمان امور مالیاتی کشور برای پیش ثبت نام کد اقتصادی اقدام نمایید.
• زمانی که کدرهگیری دریافت شد، با مراجعه به پایگاه اینترنتی سازمان امور مالیاتی کشور می توانید، نرم افزار مربوطه را دانلود کنید.
• بعد از اینکه نرم افزار مربوطه را دانلود کردید، اطلاعات لازم را وارد کرده، و وارد نرم افزار شوید. در این حالت شما فرم ورود اطلاعات را که مشتمل بر ۲۵ صفحه است، خواهید دید. تمامی صفحات مربوط به ورود اطلاعات در این نرم افزار، شبیه فرم اظهارنامه کاغذی است. و در این نرم افزار محاسبات لازم به صورت خودکار انجام می شود.
• همچنین می توانید بر روی آیکن علامت سئوال، کلیک کرده و توضیحات مربوط به نحوه محاسبه اقلام جدول مربوطه را مشاهده نمایید
• توجه کنید که؛ وارد کردن ردیف هایی که با رنگ قرمز و(*) ستاره دار شده است، ضروری است. و چنانچه این ردیف ها تکمیل نشود، امکان انجام عملیات ارسال اطلاعات را نخواهید داشت.

صفحات اظهار نامه

1 : شامل مشخصات و اطلاعات هویتی است، که باید کامل و صحیح وارد شود.

2 : مربوط به مشخصات محل فعالیت است که شامل: دفتر مرکزی، شعبه، کارخانه، نمایندگی و همچنین حساب های بانکی جهت استرداد است. بنابراین با توجه به نوع محل، گزینه مورد نظر را انتخاب کنید. و مشخصات خود را کامل و دقیق را وارد کنید.

3: در این قسمت با توجه به سئوالی که پرسیده شده است، در صورت انتخاب گزینه “بلی” ، اطلاعات جداول مربوط باید تکمیل گردد.

4: مربوط به مشخصات مجوزهای تاسیس و بهره برداری است که در صورت داشتن هرکدام از این مجوزها، اطلاعات مربوط به آن لازم است که، وارد شود.

5: مربوط مشخصات مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره است، به خاطر داشته باشید که وارد کردن مشخصات مدیرعامل الزامی است.

6: مربوط به جدول های “فهرست دفاتر رسمی ثبت شده” و “جزئیات پذیرش بورس سهام” است. توجه داشته باشید که، در صورتی که گزینه “بلی” را انتخاب کردید، پرسش “۵” از جدول “اطلاعات اختصاصی” باید تکمیل شود.

7 : مربوط به درآمدهایی است که مالیات آن به صورت مقطوع پرداخت گردیده است. در صورتی که این جداول تکمیل گردد، جمع “درآمدهای مقطوع” و “سود (زیان) درآمدهای معاف مقطوع” به ردیف ۱۴ در جدول شماره ۶- محاسبه درآمدهای معاف انتقال پیدا می کند.

8 : مربوط به فعالیت های معاف از مالیات است. و در صورت تکمیل، جمع “سود (زیان) درآمدهای معاف” به ردیف ۴ جدول محاسبه مالیات انتقال پیدا می کند.

9 : مربوط به جدول های مربوط به “استهلاک زیان سنواتی” و “معافیتها و بخشودگی مالیاتی” است و در صورت تکمیل آن، مقادیر “میزان استهلاک زیان سنواتی” و “جمع بخشودگی های مالیاتی” به ترتیب به ردیف های ۹ و ۱۵ جدول محاسبه مالیات انتقال پیدا می کند.

10 : مربوط به جداول “توسعه، نوسازی و بازسازی صنعتی معدنی (ماده ۱۳۸ ق.م.م) و “معافیتها و بخشودگی های درآمدهای حاصل از فعالیتهای خارج از کشور (ماده ۱۸۰ ق.م.م)” است. و در صورت تکمیل جدول ماده ۱۳۸ ق.م.م، جمع “سود حاصل از منابع درآمدی مشمول مالیات”، “مالیات متعلق موضوع ماده ۱۰۵ ق.م.م” و “مبلغ بخشودگی” به ردیف ۷ جدول شماره ۸ معافیتها و بخشودگی های مالیاتی انتقال پیدا می کند.

در صورت تکمیل جدول ماده ۱۸۰ ق.م.م، جمع “سود حاصل از درآمد خارج از ایران”، “مالیات متعلقه در ایران براساس درآمد” و “مبلغ قابل کسر از مالیات” به ردیف ۹ جدول شماره ۸ معافیتها و بخشودگی های مالیاتی انتقال پیدا می کند.

11 : مربوط به جداول “فعالیتهای حاصل از توافقنامه های مالیاتی (ماده ۱۶۸ ق.م.م) و “ثبت کمک های پرداختی” است، که در صورت تکمیل جدول ماده ۱۶۸ ق.م.م، جمع “درآمد مشمول مالیات”، “مالیات قبل از اعمال قانون اجتناب از اخذ مالیات مضاعف” و “ما به التفاوت قبل و بعد از اعمال قانون اجتناب از اخذ مالیات مضاعف” به ردیف ۱۰ جدول شماره ۸ معافیتها و بخشودگی های مالیاتی انتقال پیدا می کند. در صورت تکمیل جدول ثبت کمک های مالی پرداختی، جمع “مبلغ کمک های مالی پرداختی” به ردیف ۲۹ جدول صورت سود و زیان و “مازاد کمکهای مالی پرداختی پذیرفته نشده توسط سازمان” به ردیف ۵ جدول محاسبه مالیات انتقال پیدا می کند.

12 : مربوط به جدول “موجودی مواد و کالا” است. که در صورت تکمیل این جدول، جمع “خالص موجودی” و “موجودی سال قبل” به ردیف ۶ بخش دارایی های جاری جدول ترازنامه انتقال پیدا می کند.

13 : در این صفحه اطلاعاتی که با سرمایه سهامداران و شرکاء، مرتبط است، وارد می گردد. و در صورت تکمیل این جدول، جمع “مبلغ کل سهام / سهم الشرکه” به بخش حقوق صاحبان سهام جدول ترازنامه انتقال پیدا می کند.

14 : در این بخش اطلاعات مرتبط با فروش خالص براساس کالای اصلی و سایر وارد می گردد. در صورت تکمیل این جدول، “جمع مبلغ فروش خالص”سال جاری و سال قبل به ردیف ۱ جدول صورت سود و زیان انتقال پیدا می کند.

15 : در این بخش اطلاعاتی که با بهای تمام شده کالای فروش رفته، ارتباط دارد، وارد می گردد.

در صورت تکمیل این جدول، “بهای تمام شده کالای فروش رفته” به ردیف ۲ جدول صورت سود و زیان انتقال پیدا می کند.

16: این صفحه اطلاعاتی که با جداول “بهای تمام شده کار انجام شده پیمانکاری” و “تعداد کارکنان” ارتباط دارد، وارد می گردد. در صورت تکمیل جدول شماره ۲۱، “جمع کل بهای تمام شده پیمانکاری/خدمات” به ردیف ۵ جدول صورت سود و زیان انتقال پیدا می کند.

17 : در این صفحه اطلاعاتی که به جدول “درآمد ناخالص پیمانکاری/ارائه خدمات” مربوط است، وارد می گردد. در صورت تکمیل جدول شماره ۲۱، جمع کل “درآمد شناسایی شده” به ردیف ۴ جدول صورت سود و زیان انتقال پیدا می کند.

18 : در این قسمت اطلاعات مربوط به جدول “فهرست صادرات و ما به ازاء دریافتی” وارد می گردد.

19 : در این بخش اطلاعات مربوط به جدول “سرمایه گذار خارجی” وارد می گردد.

20 : در این صفحه اطلاعات مربوط به تراز مالی اظهارنامه وارد می گردد. همچنین در صورت عدم تراز مالی در پایان دوره و وارد نکردن مبالغ مربوطه در این جدول امکان ارسال اطلاعات به سازمان وجود ندارد.

21: در این قسمت اطلاعات مربوط به صورت سود و زیان وارد می گردد.

22 : در این بخش اطلاعات مربوط به گردش حساب سود و زیان انباشته وارد می گردد.
با تکمیل این جدول، جمع کل “سود و زیان انباشته” به قسمت حقوق صاحبان سهام جدول ترازنامه انتقال پیدا می کند.

23 : در این قسمت با توجه به ارقامی که در صفحات پیشین وارد شده است، محاسبه درآمد مشمول مالیات در این بخش انجام می گردد.

24 : در این قسمت اطلاعات مربوط به جداول “پرداخت های مربوط به این اظهارنامه” و “اطلاعات مالک/مالکین” وارد می گردد. در صورت تکمیل جدول پرداخت های مربوط به این اظهارنامه، جمع کل “مبالغ پرداختی” به ردیف ۱۷ جدول محاسبه مالیات انتقال پیدا می کند.

25: این قسمت مربوط به مشخصات تنظیم کننده اظهارنامه (مودی یا نماینده قانونی)، مدیر امور مالی و حسابرسی است. و در صورت حسابرسی دفاتر توسط موسسات حسابرسی اطلاعات مربوطه تکمیل می گردد.

نحوه پر کردن اظهارنامه مالیاتی برای اشخاص حقیقی به طور خلاصه در صفحات:

1 : شامل: مشخصات شخصی که باید صحیح و کامل وارد شود.

2: شامل اطلاعات شرکاء که باید به طور دقیق وارد شود.

3 : در ستون دوم باید درآمد و هزینه ها وارد گردد.

در بخش تاریخ، بازه زمانی ا وارد گردد.

سپس درآمد را وارد کنید و در بخش سایر درآمدها، درآمدهای جانبی اضافه گردد.

در بخش کسر شود: y هزینه ها را می توانید به صورت جزئی و مشخص بنویسید و یا اینکه در جلوی سایر هزینه ها به صورت عددی کلی نوشته شود که می تواند عملا شامل درصدی از درآمد کل گردد.
در قسمت سود (زیان) ویژه : z= x-y یعنی سود یا زیان ویژه برابر است با حاصل کسر هزینه ها از درآمد که در واقع سود ویژه که به معنی درآمد زائد بر هزینه و زیان ویژه است. (به عبارتی هزینه زائد بر درآمد است)

 4 : در ردیف اول (سود یا زیان ویژه منقول) همان عدد به دست آمده x-y وارد گردد.
ستون “اضافه می شود” را خالی بگذارید.

در ستون “کسر می شود”، گزینه ۴ (معافیت ها و بخشودگی ها) با توجه به جدول معافیت های مالیاتی، مبلغ معافیت مالیاتی را درج کنید.

سپس در ردیف جمع (مانده درآمد مشمول مالیات)، مبلغ سود یا زیان ویژه z را از مبلغ معافیت مالیاتی را کسر کنید و سپس وارد گردد.

در صورت مثبت بودن این مقدار، بر اساس جدول مربوطه مالیات را محاسبه کنید و در قسمت مالیات متعلقه وارد گردد. (این همان مقداری است که در هنگام تسلیم اظهارنامه مالیاتی باید آن را پرداخت کنید)

در بخش “مالیات پرداختی“ بر اساس جدول مربوطه مجموع هزینه را بنویسید و در قسمت مانده مالیات، مالیات متعلقه را از مالیات پرداختی کسر نمایید.

جهت آموزش کامل امور مالیاتی در دوره عالی رشد تدبیر اصفهان شرکت نمایید. این دوره شامل 5 سرفصل هست، که یکی از این سرفصل های آن مشاور مالیاتی است.