تبصره ماده 100 سال 1403، فرصتی برای ساده‌سازی و حمایت از کسب‌وکارهای کوچک

تبصره ماده 100 سال 1403

در دنیای پویای امروز، نظام‌های مالیاتی نقشی حیاتی در تنظیم فعالیت‌های اقتصادی و حمایت از ثبات اقتصادی ایفا می‌کنند. در این راستا، قوانین مالیاتی باید به‌گونه‌ای تدوین و اجرا شوند که ضمن شفافیت و عدالت، زمینه را برای رشد و شکوفایی کسب‌وکارها، به‌ویژه بنگاه‌های کوچک و متوسط، فراهم نمایند.

در ایران نیز، قانون مالیات‌های مستقیم به عنوان یکی از قوانین مادر در حوزه مالیات، چارچوبی برای اخذ مالیات از اشخاص حقیقی و حقوقی در نظر گرفته است. در راستای تسهیل فرآیند پرداخت مالیات برای صاحبان مشاغل کوچک و متوسط، تبصره‌ای در ماده 100 سال 1403 این قانون لحاظ شده است.

در واقع تبصره ماده 100 سال 1403، راهکاری جایگزین برای ارائه اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات به صورت علی‌الحساب ارائه می‌دهد و با هدف ساده‌سازی فرآیند مالیاتی و حمایت از این بخش مهم از اقتصاد کشور تدوین شده است.

آشنایی با مفاد این تبصره قانون مالیات‌های مستقیم، برای صاحبان مشاغل کوچک و متوسط از اهمیت بالایی برخوردار است. چرا که تبصره ماده 100 سال 1403 می‌تواند راهکاری مناسب برای ساده‌سازی فرآیند پرداخت مالیات و کاهش بار مالیاتی این دسته از مؤدیان باشد.

در این مقاله به تشریح شرایط بهره‌مندی، تعهدات و الزامات، مزایا و تغییرات تبصره ماده 100 سال 1403 پرداخته خواهد شد. موضوع بحث برای صاحبان مشاغل کوچک و متوسط، حسابداران، مدیران مالی، کارشناسان مالیاتی مفید خواهد بود. همچنین، ملاحظات و نکات مهم پیرامون این تبصره مورد بحث قرار خواهد گرفت که برای بسیاری از افراد کاربردی است.

شرح مختصر تبصره ماده 100 سال 1403

این تبصره به صاحبان مشاغلی که در سال 1402 حداکثر تا 100 برابر سقف معافیت مالیاتی (12 میلیارد تومان) فروش کالا و یا ارائه خدمات داشته و هیچ‌گونه فعالیت خارج از شمول این قانون نداشته باشند، اجازه می‌دهد تا از ارائه اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات به صورت علی‌الحساب معاف شوند.

هدف اصلی از ثبت این تبصره چیست؟

هدف اصلی از وضع تبصره ماده 100 سال 1403، ساده‌سازی فرآیند پرداخت مالیات برای صاحبان مشاغل کوچک و همچنین تشویق آنها به قانون‌مندی و شفافیت بیشتر در فعالیت‌های اقتصادی خود است. با استفاده از این تسهیلات، این دسته از مؤدیان می‌توانند بدون نیاز به ارائه اظهارنامه مالیاتی به صورت کامل و پیچیده، مالیات خود را به صورت مقطوع پرداخت نمایند.

شرایط بهره‌مندی از تبصره ماده 100 سال 1403

برای استفاده از مزایای این تبصره باید ابتدا نوع فعالیت خود را مشخص کنید و شرط حجمی داشته باشید. یعنی مجموع فروش کالا و یا ارائه خدمات شما در طول یکسال کاملا شفاف مشخص باشد و از سال‌های قبل به سازمان امور مالیاتی هیچ گونه بدهی نداشته باشید. به طور خلاصه صاحبان مشاغل برای بهره‌مندی از تبصره ماده 100 سال 1403 باید واجد شرایط ذیل باشند.

• میزان فروش یا ارائه خدمات

مجموع فروش کالا و یا ارائه خدمات در سال پایه (1402) باید حداکثر 100 برابر سقف معافیت مالیاتی باشد. این سقف برای سال 1403، 672 میلیارد تومان تعیین شده است.

• عدم بدهی مالیاتی

عدم بدهی مالیاتی معوقه یعنی شخص صاحب کسب و کار،  در سال‌های گذشته نباید هیچ گونه بدهی مالیاتی به سازمان امور مالیاتی کشور داشته باشند.

• ارسال درخواست

صاحبان مشاغل باید حداکثر تا پایان خرداد ماه 1403 درخواست کتبی خود مبنی بر استفاده از این تبصره را به اداره امور مالیاتی مربوطه ارسال نمایند.

• عدم فعالیت در برخی رسته‌ها

مؤدی نباید هیچ‌گونه فعالیت خارج از دایره شمول این مالیات داشته باشد. همچنین فعالیت در برخی رسته‌های شغلی از جمله موارد زیر مانع برخوداری از تبصره ماده 100 سال 1403 می‌شود.

• • صاحبان املاک اجاره ای
  • واحدهای تولیدی
  • ارائه دهندگان خدمات بازرگانی
  • استخراج کنندگان منابع معدنی
  • صاحبان مشاغل مربوط به املاک و مستغلات
  • مؤدیان حقوقی

استفاده از تبصره ماده 100 سال 1403 برای چه افرادی ممنوع است؟

برخی فعالیت‌ها امکان استفاده از این تبصره را ندارند. فعالیت‌های واسطه‌ای مانند صاحبان مشاغل املاک و مستغلات، فعالیت‌های تولیدی، صاحبان مشاغل مربوط به استخراج منابع طبیعی و معادن

آشنایی با محدودیت‌های تبصره ماده 100 سال 1403

اولین محدودی که با آن مواجه خواهید شد، حجم فعالیت اقتصادی، فروش کالا یا ارائه خدمات در طول یکسال از آغاز تا پایان می‌باشد. زیرا سقف استفاده از این تسهیلات در سال 1403، به 12 میلیارد تومان (معادل 100برابر سقف معافیت مالیاتی) محدود شده است. علاوه بر این محدودیت‌هایی دارد که در ادامه به اختصار معرفی می‌شود.

• عدم امکان استفاده از برخی معافیت‌ها و تخفیف‌ها

مشمولین تبصره ماده 100 سال 1403، از برخی معافیت‌ها و تخفیف‌های مالیاتی از جمله معافیت‌موضوع ماده 81 و محدودیت ماده 169 محروم خواهند شد.

• عدم امکان استفاده برای مؤدیان با سابقه سوء

مؤدیانی که در سال‌های گذشته سابقه فرار مالیاتی یا  ارائه اطلاعات غلط دارند، امکان استفاده از این تبصره را ندارند. همچنین در صورت سوء استفاده از این تسهیلات و یا ارائه اطلاعات نادرست، مشمول جرائم مالیاتی و پیگرد قانونی خواهید شد.

• احتمال رسیدگی مالیاتی و حسابرسی

هرچند استفاده از تبصره ماده 100 در سال 1403 به معنای معافیت کامل از رسیدگی مالیاتی نیست، اما احتمال رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی این گروه از مؤدیان به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.

سقف مشمول تبصره ماده 100 سال 1403 چقدر است؟

سقف مشمول تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم در سال 1403 به 12 میلیارد تومان افزایش یافت. این تسهیلات برای صاحبان مشاغلی است که حداکثر فروش سالانه آنها تا این میزان باشد. مزایای این تبصره شامل معافیت از اظهارنامه، ساده‌سازی پرداخت مالیات و کاهش امور دفتری است. مشمولان این تبصره تعهداتی نیز دارند، از جمله ارائه مستندات، نگهداری اسناد و همکاری با مراجع ذیصلاح.

مزایای استفاده از تبصره ماده 100 سال 1403

ساده‌سازی فرآیند پرداخت مالیات برای مؤدیان واجد شرایط، مهمترین مزیتی است که تبصره ماده 100 سال 1403 دارد. در واقع صاحبان مشاغل واجد شرایط به جای طی کردن مراحل پیچیده ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات، می‌توانند مالیات خود را به صورت مقطوع و از طریق فرم‌های از پیش‌تنظیم شده پرداخت کنند.

• عدم نیاز به ارائه اظهارنامه مالیاتی
• صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های مؤدیان
• سهولت و سرعت بیشتر در پرداخت مالیات
• کاهش بروکراسی اداری (کاغذبازی و تشریفات)

مفاد تبصره ماده 100 سال 1403 چه تفاوتی با سال‌های گذشته دارد؟

ساختار کلی و شرایط اساسی استفاده از تبصره ماده 100 در سال 1403 تغییر قابل توجهی نسبت به سال‌های گذشته نداشته است. شرایطی مانند عدم وجود بدهی مالیاتی در سال‌های قبل، ارائه درخواست تا پایان خرداد ماه و فعالیت در چارچوب قانون همچنان پابرجا است. اما در تبصره ماده 100 سال 1403 دو مورد ذیل تغییراتی رخ داده است که به طور مختصر بیان می‌شود.

• افزایش سقف استفاده

طی گزارشات اخیر، سقف استفاده از این تبصره به طور قابل توجهی افزایش یافته و از 12 میلیارد تومان در سال‌های گذشته به 67.2 میلیارد تومان رسیده است. این افزایش، دامنه شمول این تسهیلات را گسترش داده و مشاغل بیشتری را واجد شرایط استفاده از تبصره ماده 100 سال 1403 می‌کند.

• افزایش اختیارات سازمان

اختیار سازمان امور مالیاتی برای تعیین مالیات مقطوع مؤدیان مشمول تبصره ماده 100 سال 1403 افزایش یافته است. به طوری که حداکثر نرخ مالیات مقطوع از 100 برابر به 150 درصد، بیشتر شده است. این موضوع می‌تواند به نفع برخی از مؤدیان باشد که نرخ سودآوری آنها کمتر از نرخ‌های مقطوع قبلی بوده است.

آیا تبصره ماده 100 سال 1403 شامل موارد بخشودگی یا معافیت می‌شود؟

خیر، تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم در سال 1403 شامل بخشودگی مالیاتی به معنای واقعی کلمه نمی‌شود. زیرا در این تبصره، صاحبان مشاغلی که واجد شرایط باشند، از ارائه اظهارنامه مالیاتی و نگهداری دفاتر قانونی معاف می‌شوند. همچنین، فرآیند پرداخت مالیات برای آنها ساده‌تر و سریع‌تر خواهد بود.

با این حال، این معافیت‌ها به معنای عدم پرداخت مالیات نیست.

• مؤدیان مشمول تبصره ماده 100 سال 1403 همچنان موظف به پرداخت مالیات خود به سازمان امور مالیاتی هستند.
• میزان مالیات آنها توسط سازمان امور مالیاتی به صورت علی‌الحساب و یا قطعی تعیین خواهد شد.
• در صورت عدم پرداخت مالیات در موعد مقرر، مشمول جریمه خواهند شد.
• بنابراین، می‌توان گفت که تبصره ماده 100 سال 1403 بیشتر از آنکه یک بخشودگی مالیاتی باشد، یک تسهیلات و راهکار ساده‌تر برای پرداخت مالیات برای صاحبان مشاغل کوچک و متوسط است.

توضیح کامل دستورالعمل استفاده از تبصره ماده 100 سال 1403

در اولین قدم، لازم است از واجد شرایط بودن خود برای استفاده از این تسهیلات اطمینان حاصل کنید. در صورت دارا بودن شرایط نوبت به ثبت نام و مابقی موارد می‌رسد. در ادامه هر یک از مراحل اقدام برای تبصره ماده 100 سال 1403 را به زبان ساده برای شما بیان می‌کنیم.

1. ارائه درخواست

مؤدی واجد شرایط باید تا پایان خرداد ماه سال 1403 از طریق سامانه الکترونیکی سازمان امور مالیاتی نسبت به ارائه درخواست استفاده از این تسهیلات اقدام نماید.

2. بررسی و صدور تأییدیه

سازمان امور مالیاتی درخواست را بررسی و در صورت احراز شرایط، نسبت به صدور تأییدیه و ابلاغ به مؤدی اقدام می‌کند.

3. ابلاغ مالیات

مالیات مقطوع مؤدی پس از محاسبه توسط سازمان، از طریق پیامک یا ابلاغ کتبی به وی اطلاع داده می‌شود.

4. پرداخت مالیات

مؤدی مکلف است مالیات ابلاغی را در موعد مقرر به حساب سازمان امور مالیاتی واریز نماید.

نحوه محاسبه مالیات در تبصره مالیات‌های مستقیم

ابتدا سازمان امور مالیاتی با توجه به اطلاعات موجود در پایگاه‌های اطلاعاتی خود و همچنین سوابق مؤدی، میزان فروش کالا و یا ارائه خدمات وی در سال 1402 را محاسبه می‌کند. سپس، با اعمال نرخ‌های مالیاتی مقطوع تعیین شده برای هر گروه شغلی، میزان مالیات مربوطه را محاسبه می‌نماید. محاسبه مالیات در تبصره ماده 100 سال 1403 به روش‌های زیر انجام می‌شود.

1. مالیات مقطوع

در این روش، سازمان امور مالیاتی با توجه به نوع فعالیت، حجم فروش و سایر اطلاعات مؤدی، مالیات وی را به صورت علی‌الحساب تعیین می‌کند. مؤدی مکلف است مالیات مقطوع تعیین شده را در موعد مقرر به حساب سازمان واریز نماید. نرخ مالیات مقطوع در سال 1403 بین 1 تا 5 درصد (با توجه به نوع فعالیت) خواهد بود.

2. مالیات بر اساس نرخ ماده 131

در برخی موارد، سازمان امور مالیاتی به جای تعیین مالیات مقطوع، از مؤدی می‌خواهد که مالیات خود را بر اساس نرخ ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم محاسبه و پرداخت نماید. نرخ ماده 131 درصدی از فروش است که به عنوان مالیات از مؤدی اخذ می‌شود.

3. مالیات بر اساس عملکرد

در این روش، مؤدی دفاتر قانونی را نگهداری کرده و در پایان سال مالی، اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه می‌دهد.

مالیات وی بر اساس اطلاعات و اسناد ارائه شده در اظهارنامه محاسبه می‌شود. مؤدیان می‌توانند در صورت تمایل از این روش استفاده کنند، حتی اگر مشمول تبصره ماده 100 سال 1403 باشند.

نکات مهم

• فقط یکی از روش‌های فوق، برای هر سال مالیاتی قابل استفاده است.
• در صورت تمایل به تغییر روش در سال‌های بعد، باید مراتب را به سازمان امور مالیاتی اعلام نمود.
• برای کسب اطلاعات دقیق‌تر در خصوص نحوه محاسبه مالیات در تبصره ماده 100 سال 1403، لازم است به دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه شود.

مهلت استفاده از تبصره ماده 100 سال 1403 تا چه تاریخی است؟

مهلت استفاده از تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم در سال 1403 تا پایان خرداد ماه سال 1404 است. صاحبان مشاغلی که واجد شرایط استفاده از این تسهیلات هستند، می‌توانند تا تاریخ مذکور با مراجعه به سامانه الکترونیکی سازمان امور مالیاتی نسبت به ارائه درخواست خود اقدام نمایند.

1. تا پایان خرداد ماه سال 1403

صاحبان مشاغل واجد شرایط می‌توانند تا پایان خرداد ماه سال جاری از طریق سامانه الکترونیکی سازمان امور مالیاتی نسبت به ارائه درخواست استفاده از تسهیلات تبصره ماده 100 سال 1403 اقدام نمایند.

در صورت تأخیر در ارائه درخواست، امکان استفاده از این تبصره در سال جاری برای مؤدی وجود نخواهد داشت.

2. تا پایان سال مالی

مؤدیانی که در ابتدای سال از این تبصره استفاده نکرده باشند، می‌توانند در هر زمان از سال با ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات قطعی، از تسهیلات تبصره ماده 100 سال 1403 خارج شوند.

در این صورت، مالیات آنها بر اساس عملکرد واقعی سال محاسبه و پرداخت خواهد شد.

نکات مهم

• مؤدیانی که تبصره ماده 100 سال 1403 استفاده می‌کنند، موظف به پرداخت مالیات علی‌الحساب در مقاطع زمانی مشخص شده توسط سازمان امور مالیاتی هستند.
• در صورت عدم پرداخت مالیات علی‌الحساب در موعد مقرر، مشمول جریمه خواهند شد.
• مؤدیان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه ارائه درخواست، مدارک مورد نیاز و سایر شرایط استفاده از تبصره ماده 100 سال 1403، به مراجع ذیصلاح از جمله سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه نمایند.

جمع‌بندی

تبصره ماده 100 سال 1403 قانون مالیات‌های مستقیم، راهکاری جایگزین برای صاحبان مشاغل کوچک با میزان فروش پایین است تا بتوانند مالیات خود را به صورت ساده‌تر و با صرف زمان و هزینه کمتر پرداخت کنند. با وجود مزایای این تبصره، صاحبان مشاغل باید قبل از استفاده از آن، از شرایط و ضوابط دقیق آن آگاهی کامل داشته باشند و در صورت نیاز با یک کارشناس مالیاتی مشورت نمایند.

نکات طلایی تبصره ماده 100 سال 1403 که باید به آن توجه ویژه داشت.

• استفاده از این تبصره اختیاری است و مودیان می‌توانند در صورت تمایل، نسبت به ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات به طور عادی اقدام کنند.
• در صورت عدم رعایت تعهدات و ارائه اطلاعات نادرست توسط مودی، سازمان امور مالیاتی می‌تواند نسبت به ابطال مجوز استفاده از این تبصره و مطالبه مالیات به روال عادی اقدام کند.
• برای کسب اطلاعات دقیق‌تر در خصوص نرخ‌های مالیات مقطوع و شرایط و ضوابط استفاده از تبصره ماده 100 سال 1403، می‌توانید به پورتال سازمان امور مالیاتی کشور به این نشانی مراجعه نمایید.
• در صورت عدم ارائه درخواست تا پایان خرداد ماه، امکان استفاده از این تسهیلات در سال 1403 وجود نخواهد داشت.

سوالات متداول

شرط بهره‌مندی از تسهیلات تبصره ماده 100 سال 1403 چیست؟

• حداکثر فروش سالانه تا ۱۲ میلیارد تومان
• فعالیت مجاز در چارچوب قانون مالیات‌های مستقیم
• عدم بدهی مالیاتی در سال‌های گذشته
• ارائه درخواست تا پایان خرداد ماه ۱۴۰۳

صاحبان مشاغل چه تعهداتی در مقابل تبصره ماده 100 سال 1403 دارند؟

• ارائه مستندات در صورت درخواست سازمان
• حفظ اسناد و مدارک به مدت ده سال
• همکاری با مراجع ذیصلاح

تبصره ماده 100 سال 1403 چه مزایایی برای مؤدیان واجد شرایط به همراه خواهد داشت؟

• معافیت از ارائه اظهارنامه مالیاتی
• ساده‌سازی فرآیند پرداخت مالیات
• کاهش بروکراسی

مهلت استفاده از تبصره ماده 100 سال 1403

صرفاً تا پایان خرداد ماه ۱۴۰۴ امکان‌پذیر است و تاکنون تمدید مهلت ارائه درخواست برای استفاده از این تبصره اعلام نشده است.

توجه

اطلاعات ارائه شده صرفاً جنبه اطلاع‌رسانی داشته و به منزله مشاوره تخصصی مالیاتی برای صنف فعالیت شما تلقی نمی‌گردد.

برای کسب اطلاعات دقیق و به‌روز در خصوص تبصره ماده 100 سال 1403، لازم است به مراجع ذیصلاح از جمله سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه شود.

در صورت نیاز به جزئیات بیشتر یا داشتن هر گونه سوال در خصوص تبصره ماده 100 سال 1403  و یا سایر قوانین مالیاتی، می توانید با کارشناسان مالیاتی آنلاین ما مشورت نمایید.