کد اقتصادی، شرایط و نحوه دریافت آن

کد اقتصادی چیست؟

احتمالا بارها در مورد کد اقتصادی و شماره اقتصادی چیزهایی شنیده اید اما اطلاعات دقیقی از آن نداشته اید. در سال های اخیر داشتن این کد برای بسیاری از شرکت ها و اشخاص حقوقی و حقیقی ضروری شده است. همان طور که هر فردی که در جامعه زندگی می کند باید کد ملی داشته باشد، این کد برای شرکت ها نیز لازم است.

سازمان امور مالیاتی کشور تمامی شرکت ها را از طریق کد اقتصادی آن ها شناسایی می کند. بنابراین لازم است شرکت ها نسبت به دریافت این کد در اسرع زمان اقدام کنند. البته داشتن این شماره مزیت ها و کاربردهای بسیار زیادی نیز دارد که ما در این مقاله شما را با آن ها آشنا می کنیم.

کد اقتصادی چیست و چه کسانی ملزم به دریافت آن می باشند؟

شماره یا کد اقتصادی کدی است که برای شناسایی یک واحد اقتصادی یا یک کسب و کار مشخص به کار می رود. یعنی هر واحد اقتصادی و کسب و کاری باید کد مخصوص به خود را داشته باشد. ارگان های دولتی و سازمان ها این واحد های اقتصادی را با این کد ها شناسایی می کنند. به این کد هاف شماره اقتصادی نیز گفته می شود. شماره اقتصادی 12 رقم می باشد و کد هر واحد با واحد دیگر متفاوت است.

کد اقتصادی دقیقا مانند کد ملی برای افراد عمل می کند. کد اقتصادی هم برای اشخاص حقیقی و هم برای اشخاص حقوقی قابل اخذ می باشد. شرکت هایی که تازه تاسیس شده اند یا قصد تاسیس شدن دارند تا 60 روز مهلت دارند که کد دریافت کنند.

این کد از طریق سازمان امور مالیاتی کشور به واحد های اقتصادی اختصاص داده می شود. سازمان امور مالیاتی کشور که زیر مجموعه وزارت امور اقتصادی و دارایی است این کد را برای شرکت ها الزامی کرده است. زیرا این سازمان از طریق این شماره می تواند نحوه عملکرد، خدمات و امور مالیاتی شرکت ها را شناسایی و کنترل کند.

موارد مختلف کاربرد کد اقتصادی کدامند؟

ممکن است شما نیز این سوال را داشته باشید که داشتن شماره اقتصادی برای یک شرکت می تواند چه کاربردهایی داشته باشد؟ در این بخش از مقاله می خواهیم شما را با کاربردهای این شماره آشنا کنیم تا این گونه به دلایل الزام دریافت آن پی ببرید.

• کلیه شرکت ها برای عقد قرارداد های تجاری با اشخاص حقیقی یا حقوقی به صورت بین المللی یا داخلی به این کد نیاز دارند.
• برای دریافت گواهی ارزش افزوده داشتن کد اقتصادی الزامی است.
• برای ارائه اظهارنامه های مالیاتی به سازمان امور مالیاتی کشور داشتن این شماره لازم است.
• شرکت در مناقصه ها و مزایده های دولتی بدون شماره اقتصادی امکان پذیر نمی باشد. یعنی تمام اشخاص حقیقی و حقوقی تنها با کد اقتصادی توانایی شرکت در این معامله ها را دارند.
• از کاربرد های مهم دیگر این کد دریافت کارت بازرگانی است. بدون شماره اقتصادی هیچ کارت بازرگانی صادر نمی شود.

اهمیت داشتن این کد برای یک شرکت ها

اکنون که با کاربردهای کد اقتصادی آشنا شدید، احتمالاً تا حدودی به اهمیت این کد پی برده باشید. اما لازم است بدانید اهمیت داشتن این شماره فراتر از این موارد است. برای آن که به اهمیت این کد پی ببرید باید با مزایای این شماره آشنا شوید. در ادامه به برخی از این مزیت ها می پردازیم.

عقد قراردادهای مهم تجاری با این کد

شرکت هایی که شماره اقتصادی دارند بسیار بهتر و سریع تر از شرکت های دیگر پیشرفت می کنند. زیرا این شرکت ها می توانند با شماره اقتصادی خود قراردادهای مهم تجاری ببندند و سودها کلانی دریافت کنند. هنگام عقد قرارداد شرکت های مربوطه باید حتما دارای شماره اقتصادی باشند. بدون این شماره عقد قرارداد میسر نخواهد بود.

واردات و صادرات بین المللی با کد اقتصادی

شرکت هایی که کار آن ها واردات و صادرات است بدون شماره اقتصادی نمی توانند به فعالیت خود ادامه دهند. بنابراین شرکت های بازرگانی که اقدام به وارد کردن یا صادر کردن یک کالا می کنند باید حتما دارای شماره اقتصادی و کارت بازرگانی نیز باشند. لازم است بدانید بدون شماره اقتصادی نمی توانید کارت بازرگانی دریافت نمایید.

پیشگیری از وقوع مشکلات مالیاتی با کد اقتصادی

کد اقتصادی به امور مالیاتی یک شرکت نظم و ترتیب خاصی می بخشد. بنابراین شرکت ها با این کد بسیار کمتر با مشکلات امور مالیاتی مواجه می شوند. تمامی شرکت ها موظف هستند در زمان های تعیین شده مالیات خود را به دولت پرداخت کنند. همچنین برای ارائه اظهارنامه مالیاتی داشتن این کد برای شرکت مربوطه الزامی است. شماره اقتصادی می تواند به امور مالیاتی یک شرکت و حل شدن آن ها سرعت بسیار زیادی ببخشد.

چه اطلاعاتی در کارت اقتصادی درج می شود؟

کارت اقتصادی کارتی است که در آن اطلاعات مربوط به شماره اقتصادی و مشخصات اشخاص حقیقی و حقوقی ثبت شده است. البته این دو کارت از نظر ظاهری و اطلاعات موجود تفاوت هایی با هم دارند. یعنی کارت اشخاص حقیقی با کارت اشخاص حقوقی یکی نمی باشد. در کارت اشخاص حقیقی عکس 2×3 شخص موی، نام و نام خانوادگی او، آدرس محل فعالیت و … درج می شود.

اما در کارت های حقوقی هیچ عکسی درج نمی شود و این کارت ها به صورت لیزری صادر می شوند. مشخصات نوع شخص حقوقی و مشخصات شخص حقیقی مودی هم در این کارت به صورت کامل درج می شوند.

کد اقتصادی با شناسه ملی تفاوت دارد؟

برخی از افراد کد اقتصادی را با شناسه ملی اشتباه می گیرند. لازم است بدانید شماره اقتصادی با شناسه ملی بسیار تفاوت دارد. شناسه ملی 11 رقم بوده ولی شماره اقتصادی 12 رقم دارد. همچنین شماره اقتصادی هم به اشخاص حقیقی و هم به اشخاص حقوقی تعلق پیدا می کند. اما شناسه ملی تنها به اشخاص حقوقی تعلق می گیرد.

این دو شماره در مرجع صادر کننده خود نیز متفاوت هستند. اداره ثبت شرکت ها مرجعی است که شناسه ملی را برای شرکت ها صادر می نماید. اما سازمان امور مالیاتی کشور مرجعی است که کد اقتصادی را صادر می کند.

کدام اشخاص از دریافت کد اقتصادی معاف هستند؟

بر اساس قوانین و تبصره‌ های اداره مالیاتی، در صورتی که خریدار الزامی به ثبت ‌نام در نظام مالیاتی نداشته باشد یا یکی از اشخاص حقیقی مرتبط با مصرف‌ کنندگان نهایی در حوزه کشاورزی باشد، نیازی به درج شماره اقتصادی در صورت ‌حساب ‌های خود ندارد. در این موارد نیز هیچ‌ گونه جریمه ‌ای برای فرد در نظر نخواهد گرفت.

پیامدهای امتناع از دریافت شماره اقتصادی چیست؟

ابتدا، چنانچه افراد حقیقی و کسب ‌و کارها از دریافت کد اقتصادی خودداری کنند، باید ۲ برابر سود معاملات خود را تحت عنوان جریمه پرداخت کنند.

در صورتی که این افراد برای بار دوم از دریافت کد امتناع نمایند، کسب ‌و کار آن‌ ها به مدت ۳ ماه پلمپ خواهد شد. در صورت امتناع سه‌ باره، مدیران شرکت به حبس از ۳ تا ۶ ماه محکوم خواهند شد.

چگونه می ‌توان کد اقتصادی شرکت ‌ها را پیدا کرد؟

کد اقتصادی شرکت‌ ها در هیچ مکانی به طور عمومی ثبت نمی‌ شود. بنابراین برای آگاهی از آن، باید مستقیما از شرکت مورد نظر درخواست کرد. به دلیل امکان سوء استفاده از کد اقتصادی شرکت ‌ها، این کد در هیچ سایتی هویدا نیست تا از جرایم احتمالی جلوگیری شود. استفاده از شماره اقتصادی شرکت ‌های دیگر نیز جرم محسوب می ‌شود

کد اقتصادی جدید چیست؟

کد اقتصادی جدید کدی است که در سال ۱۳۹۰ از سوی اداره گمرک و امور مالیاتی به صاحبان کسب ‌و کار ابلاغ گردید. طبق این اطلاعیه، افراد حقیقی و حقوقی برای بهره‌ مندی از تسهیلات مالیاتی و خدمات مرتبط باید در سامانه الکترونیکی سازمان امور مالیاتی ثبت ‌نام کرده و کد اقتصادی جدید خود را دریافت کنند. دریافت این کد برای تمامی صاحبان شرکت‌ ها الزامی است.

دلیل الزامی بودن این کد، جایگزینی آن با کد قبلی در نظام گمرکی، مالیاتی و اقتصادی کشور است. شماره اقتصادی جدید، به اجرای طرح مالیاتی و انطباق با سیستم‌ های مالیاتی کمک می‌ کند. افراد برای ثبت ‌نام می ‌توانند به وب‌ سایت سازمان امور مالیاتی به آدرس https://e3.tax.gov.ir/action/do/show/2 مراجعه کنند. در این صفحه و با توجه به کد اقتصادی قدیمی و پرونده موجود، یک شماره اقتصادی جدید برای آن ‌ها تعیین خواهد شد که مشابه کد اقتصادی قبلی، ۱۲ رقمی است.

در چه مواردی کد اقتصادی باطل می ‌شود؟

طبق ماده ۱۷ تبصره ۳ آیین ‌نامه ۱۶۹ قانون مالیاتی، کد اقتصادی یک شرکت یا کسب ‌و کار در شرایط زیر باطل خواهد شد:

• صدور حکم ابطال کد از سوی مراجع قضایی.
• اعلام خاتمه فعالیت اقتصادی از سوی شخص حقیقی.
• فوت شخص حقیقی.
• انحلال اشخاص حقوقی پس از اعلام عملیات تصفیه و اعلام تصفیه سایر اشخاص حقوقی بعد از لغو مجوز فعالیت.

نکات الزامی برای اشخاص حقوقی با شماره اقتصادی

1. فروش کالا: اگر کالاهایی که به فروش می ‌رسد بیش از دو میلیون تومان ارزش داشته باشد، کد اقتصادی الزامی است. فروش به مصرف‌ کننده نهایی نیاز به درج کد اقتصادی ندارد.
2. فعالیت‌ های خرده ‌فروشی: اگر فعالیت شما به صورت خرده ‌فروشی است و نمی ‌توانید فاکتور صادر کنید، صدور فاکتور همراه با کد اقتصادی الزامی نیست، مگر اینکه قبض صندوق صادر شود که در این صورت شماره اقتصادی باید درج شود.
3. صورت حساب‌ ها: استفاده از صورت‌ حساب‌ های مشخص ‌شده از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی الزامی است و شماره اقتصادی فروشنده باید روی این صورت‌ حساب ‌ها چاپ شود.
4. مجوز کسب: مجوز‌های کسب صادر شده در سال جاری قابل قبول هستند. در غیر این صورت، برای اعتبار بخشی به آن باید به مرجع صادرکننده مراجعه شود.
5. اشتغال افراد بدون مجوز: افرادی که مجوز کسب ندارند باید از طریق ممیز مالیاتی تایید شوند.

کد اقتصادی و تخلفات آن

1. شرط دریافت کد اقتصادی: چنانچه فروشنده کد اقتصادی را با شرایط خاصی ارائه کند، خریدار می ‌تواند خرید خود را بدون آن انجام دهد. اما باید خطای فروشنده را به اداره مالیاتی گزارش دهد.
2. استفاده غیرقانونی از کد اقتصادی: استفاده از شماره اقتصادی سایر افراد غیر قانونی است و شخصی که اجازه سوء استفاده از شماره اقتصادی‌ اش را داده، ممکن است با عواقب قانونی رو به رو شود.
3. درخواست مبلغ برای فاکتور: اگر فروشنده برای صدور فاکتور مبلغی طلب کند، متخلف شناخته می ‌شود و به موارد قانونی رسیدگی خواهد شد.
4. جعل و تخلفات: هر گونه جعل یا تبانی در رابطه با کد اقتصادی تخلف محسوب شده و با افراد متخلف به شدت برخورد خواهد شد.

مدارک لازم برای دریافت شماره اقتصادی

افراد حقیقی

• کارت ملی هوشمند و شناسنامه (و کپی آن ‌ها)
• فرم درخواست شماره اقتصادی تکمیل‌ شده
• درخواست کتبی برای دریافت شماره اقتصادی
• کپی از پروانه کسب معتبر
• کپی رسید پرداخت هزینه شماره اقتصادی (به حساب 523 بانک ملی امور مالیاتی)
• 3 قطعه عکس پرسنلی
• کپی کد اقتصادی قدیم در صورت وجود

افراد حقوقی

• تکمیل فرم ‌ها و دفترچه ‌های مربوط به اشخاص حقوقی (مهر و امضای شرکت)
• دریافت پاسخ استعلامات از واحد مستغلات
• کپی و اصل مدارک روزنامه ‌های رسمی، مدارک ثبتی، شرکت ‌نامه و اساس ‌نامه
• کپی و اصل روزنامه ‌های تاسیس و تمامی تغییرات مربوط به آن
• نامه شروع یا توقف فعالیت شرکت بعد از ثبت
• پرداخت حق مالیات تمبر و ارائه رسید
• کپی و اصل مدارک شناسایی از جمله کارت ملی و شناسنامه صاحبان شرکت
• اصل و کپی سند مالکیت و مدارک قانونی محل شرکت
• کپی و اصل تمام قبوض مربوط به محل قانونی شرکت

مراحل دریافت کد اقتصادی

برای دریافت کد اقتصادی لازم است یک سری از کارها را انجام دهید. در این بخش می خواهیم به مراحل دریافت شماره اقتصادی به صورت کاملا دقیق بپردازیم.

1) ابتدا لازم است وارد سایت سازمان امور مالیاتی کشور به آدرس www.gov.ir شوید.

2) سپس در صفحه این سایت وارد بخش ثبت نام الکترونیکی شماره اقتصادی شوید.

3) برای ثبت نام ابتدا باید کارهای مربوط به پیش ثبت نام را انجام دهید.

4) در این صفحه کادرهایی مشخص شده اند که در هر کدام باید اطلاعات مربوط به آن را به دقت وارد کنید. پس از وارد کردن اطلاعات آن ها را ثبت کنید.

5) در این مرحله اطلاعات مربوط به رمز و نام کاربری در اختیار شما قرار می گیرد. اگر اطلاعات را به اشتباه وارد کرده باشید رمز و نام کاربری ارسال نخواهند شد.

6) بعد از دریافت نام کاربری و رمز مجددا وارد سایت شده و روی ثبت نام کد اقتصادی کلیک کنید.

7) کارد های مربوطه در این بخش را با توجه به اسناد و مدارک خود پر کنید. سعی کنید حتما اسناد و مدارک خود را در اختیار داشته باشید. برخی از مدارک را باید به صورت اینترنتی و با کیفیت بالا آپلود کنید.

8) در صورتی که اطلاعات را به درستی وارد کرده باشید شماره اقتصادی مورد نظر برای شما صادر خواهد شد.

تفاوت کارت اقتصادی افراد حقیقی و حقوقی

1. کارت اقتصادی اشخاص حقوقی: بدون عکس و فقط شامل نوع شخص حقوقی، به صورت لیزری صادر می‌ شود.
2. کارت اقتصادی اشخاص حقیقی: شامل عکس با ابعاد 2 در 3 و اطلاعاتی مانند نام و نام خانوادگی، آدرس محل فعالیت، شماره اقتصادی و شماره حوزه مالیاتی است.

آیا دریافت کد اقتصادی برای همه اشخاص لازم است؟

لازم است بدانید برخی از شرکت ها و اشخاص حقیقی و حقوقی نیازی به دریافت کد اقتصادی ندارند. بنابراین اگر در یکی از این حوزه ها فعالیت می کنید نیازی نیست جهت دریافت شماره اقتصادی اقدام نمایید. البته این افراد هیچ نیازی هم به دریافت شماره اقتصادی ندارند. یعنی آن گونه که شماره اقتصادی در حوزه های دیگر کارآمد است در این حوزه ها کارآمد نمی باشد.

• مساجد، حسینیه ها، هیئت ها و تکیه ها
• اشخاص حقیقی که در حوزه های فرهنگی، هنری و ادبی فعالیت دارند نیازی نیست جهت دریافت کد اقدام کنند.
• پیمان کارانی که ارزش پیمان های آن ها به صورت سالانه به 5 میلیون تومان نمی رسد نیازی به دریافت کد ندارند.