استاندارد شماره 39 حسابداری: صورت های مالی تلفیقی

استاندارد شماره 39 حسابداری: صورت های مالی تلفیقی

استانداردهای حسابداری به‌ عنوان ابزارهای اساسی برای تامین شفافیت مالی و امکان مقایسه صورت‌ های مالی در سازمان‌ ها و شرکت ‌ها، نقش مهمی در سامان‌ دهی به فرآیندهای حسابداری ایفا می ‌کنند. در این میان، استاندارد شماره 39، که بر صورت های مالی تلفیقی تمرکز دارد، به ‌عنوان یکی از استانداردهای کلیدی و حیاتی در نظام حسابداری کشور شناخته می ‌شود. این استاندارد برای حسابداران و مدیران مالی حائز اهمیت است. همچنین دانشجویان و فعالان این حوزه نیز باید با مفاهیم و کاربردهای آن به ‌طور کامل آشنا باشند.

استاندارد 39، با در نظر گرفتن نیازهای مختلف شرکت‌ ها و سازمان‌ ها، به‌ ویژه آن هایی که شرکت های‌ تابعه یا وابسته‌ای دارند، تدوین شده‌است. این استاندارد به نحوه تهیه و ارائه صورت ‌های مالی تلفیقی اختصاص دارد و مبنای کار حسابداران در انجام وظایفشان می ‌باشد. با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله از وبلاگ تدبیر، به بررسی جامع و کامل این استاندارد خواهیم پرداخت و سعی خواهیم کرد مفاهیم پایه، کاربردها و الزامات اجرایی آن را نیز مورد بحث و گفتگو قرار دهیم.

در این نوشتار، علاوه بر پرداختن به مفهوم صورت ‌های مالی تلفیقی، به تحلیل دقیق بندهای استاندارد 39، شرایط و روش تهیه این صورت ‌ها، چالش های احتمالی در اجرای این استاندارد و همچنین ارائه راهکارهایی برای بهبود عملکرد حسابداری در این حوزه خواهیم‌پرداخت.

مفهوم استاندارد شماره 39 حسابداری 

استاندارد شماره 39 حسابداری، به ‌عنوان استاندارد تهیه صورت ‌های مالی تلفیقی، به مجموعه قوانین و مقرراتی اشاره دارد که هدف آن ارائه راهنمایی‌ های لازم برای تهیه و ارائه صورت های مالی تلفیقی شرکت‌ های دارای شرکت ‌های تابعه یا وابسته است. این استاندارد بر اساس چارچوب نظری حسابداری ملی و بین ‌المللی تدوین شده و به ‌دنبال انجام فرآیند تلفیق صورت ‌های مالی به ‌طور دقیق و منظم می ‌باشد.

اهمیت و کاربرد صورت های مالی تلفیقی

صورت ‌های مالی تلفیقی، به ‌عنوان ابزاری کلیدی برای ارائه اطلاعات مالی جامع و دقیق از گروه شرکت ‌ها، شناخته می ‌شوند. این صورت ‌ها شامل تمام شرکت‌ های تابعه و وابسته به شرکت اصلی هستند و وضعیت مالی کلی گروه را به نمایش می‌ گذارند. اهمیت این صورت ‌ها در این است که به سرمایه ‌گذاران، مدیران و دیگر ذی ‌نفعان این امکان را می ‌دهند تا درکی جامع از عملکرد مالی یک گروه شرکت‌ ها داشته باشند.

مراحل تهیه صورت ‌های مالی تلفیقی

تهیه صورت های مالی تلفیقی دارای مراحل و الزامات مشخصی است که در استاندارد شماره 39 به‌ تفصیل توضیح داده شده است. مراحل اصلی شامل موارد زیر می ‌باشد:

شناسایی شرکت‌ های تابعه و وابسته

نخستین گام در تهیه صورت‌ های مالی تلفیقی، شناسایی شرکت ‌های تابعه و وابسته‌به شرکت اصلی است. این مرحله شامل ارزیابی میزان کنترل و تاثیر شرکت اصلی بر سایر شرکت ‌ها می ‌باشد.

تنظیم ترازنامه تلفیقی

در این مرحله، تمامی دارایی ‌ها، بدهی‌ ها و حقوق صاحبان سهام شرکت‌ های‌تابعه و وابسته‌به همراه دارایی ‌ها و بدهی‌ های شرکت اصلی، جمع ‌آوری و یک ترازنامه تلفیقی تهیه می ‌شود. این ترازنامه به ‌صورت جامع وضعیت مالی کل گروه شرکت ‌ها را نمایش می‌ دهد.

تهیه صورت سود و زیان تلفیقی

یکی از مهم ‌ترین صورت ‌های مالی تلفیقی، صورت سود و زیان تلفیقی است که عملکرد مالی کلی گروه را در یک دوره مالی خاص نشان می‌ دهد. این صورت شامل تمامی درآمدها، هزینه‌ ها، سود و زیان شرکت ‌های تابعه و وابسته است.

بررسی هدف استاندارد 39 حسابداری 

استاندارد 39 حسابداری، به‌ منظور تعیین الزامات حسابداری برای ترکیب ‌های تجاری و تاثیر آن ‌ها بر فرآیند تلفیق، تدوین شده‌است. اما توجه داشته باشید که این استاندارد شامل سرقفلی ناشی از ترکیب ‌های تجاری نمی ‌شود. (برای اطلاعات بیشتر به استاندارد حسابداری 38 ترکیب‌ های تجاری (مصوب 1398) مراجعه کنید).

نتیجه ‌گیری

استاندارد شماره 39 حسابداری یکی از کلیدی ‌ترین استانداردهای موجود در کشور است که به تهیه و ارائه صورت های مالی تلفیقی می ‌پردازد. این استاندارد به دلیل اهمیت بالای صورت ‌های مالی تلفیقی در نمایاندن تصویر کلی از وضعیت مالی گروه شرکت ‌ها، نقش بسیار مهمی در افزایش شفافیت و دقت گزارش‌ دهی مالی ایفا می ‌کند.

برای اجرای موفق این استاندارد، نیاز به دانش فنی و تخصصی، ابزارهای پیشرفته حسابداری و رعایت دقیق الزامات و مراحل اجرایی وجود دارد. با توجه به چالش ‌ها و مشکلات ممکن در این زمینه، توجه به آموزش‌ های تخصصی و استفاده از نرم ‌افزارهای مناسب می ‌تواند به بهبود عملکرد حسابداری و افزایش کیفیت صورت ‌های مالی تلفیقی کمک کند.

در نهایت، استاندارد شماره 39 حسابداری از طریق افزایش شفافیت، بهبود قابلیت مقایسه و ارتقای کیفیت اطلاعات مالی، به ‌عنوان ابزاری کلیدی در مدیریت مالی و حسابداری شرکت‌ ها و گروه‌ های شرکتی به ‌خوبی مورد استفاده قرار می‌ گیرد.