اهمیت عنوان شغلی در لیست بیمه تامین اجتماعی

هرچیزی که درباره لیست بیمه نمی دانستید

لیست بیمه تامین اجتماعی شامل آیتم های گوناگونی است. یکی از این موارد، میزان سابقه بیمه ای است که هر کارگر دارد. این موارد مربوط به افرادی است که در سازمان کار کرده و حقوق و مزایایی دریافت می‌ کند. کارگرانی که نامشان در لیست بیمه تامین اجتماعی وجود دارد، باید حق بیمه‌ ای را جهت بهره مندی از مزایا، پرداخت کنند. حق بیمه شامل ۳۰% از حقوق است که ۷% آن از حقوق کارگر کسر شده و پرداخت ۲۳% باقی مانده بر عهده خود کارفرما است.

تمامی افرادی که شرکت یا بنگاهی را تأسیس می‌کنند و به دنبال استخدام افرادی هستند، کارفرما به حساب می آیند. این افراد باید حداکثر تا ۱۵ روز بعد از آغاز فعالیت خود، به نزدیک‌ ترین شعبه بیمه تامین اجتماعی رفته و کد کارگاهی خود را دریافت کنند. بعد از انجام بازرسی توسط کارشناس بیمه، کد کارگاهی به واحد مربوطه اعطا می شود. سپس کارفرما می‌تواند با استفاده از نام کاربری و رمز عبور، لیست بیمه را از طریق سامانه مربوطه ارسال کند.

به تمامی کارگرانی که در شرکت یا بنگاه اقتصادی استخدام می‌شوند، کد بیمه‌ای همانند کد کارگاه تعلق می‌ گیرد. شماره بیمه تامین اجتماعی برای کارگران در همه شرکت‌ ها مشابه است. تنها تفاوت موجود در کد کارگاهی است که برای آن ها تعیین می شود. موضوع اصلی که در ادامه به آن خواهیم پرداخت، اهمیت کد عنوان شغلی در لیست بیمه تامین اجتماعی است. اینکه عنوان شغلی درج شده در لیست بیمه کارگران، تا چه اندازه می تواند در آینده شغلی آنان اثرگذار باشد.

دلیل اهمیت عنوان شغلی در لیست بیمه تامین اجتماعی

اهمیت عناوین شغلی تامین اجتماعی، از مناظر گوناگونی قابل بررسی می‌باشد. بیشترین اهمیت درج عنوان شغلی صحیح و مرتبط، در رابطه با مشاغل سخت و زیان آور می‌ باشد. براساس قانون کار و سایر قوانین تامین اجتماعی، در صورتی که انجام یک حرفه باعث تنش و اشکال در سلامتی کارگر شود، جزء مشاغل سخت و زیان آور خواهد بود. براساس تعریفی که از این نوع مشاغل وجود دارد، قانون مزایایی برای افراد شاغل در کارهای سخت و زیان آور پیش بینی کرده است. یکی از این مزایا، با هدف کاهش اثرات زیان بار مشاغل سخت و زیان آور، افزایش ضریب سنواتیِ برای افراد شاغل در این گونه کارها است. به بیان ساده ‌تر افرادی که عنوان شغلی سخت و زیان آور در لیست بیمه آنان ذکر می شود، به ازای هر سال اشتغال، یک سال و نیم سابقه‌ بیمه خواهند داشت.

نکته‌ بسیار مهم درباره‌ لیست عنوان شغلی در لیست بیمه تامین اجتماعی، درج دقیق و صریح عنوان شغلی در هنگام تنظیم لیست بیمه است. علاوه بر این باید نسبت به دریافت تاییدیه‌ سخت و زیان آور از معاونت مربوطه در اداره کار نیز اقدام نمود. یعنی ابتدا باید عنوان شغلی در لیست بیمه تامین اجتماعی کاملاً با کار انجام شده توسط کارگر متناسب باشد و عنوان شغلی به صورت کلی درج نشود.

اهمیت درج عنوان شغلی در لیست بیمه

برای درک بهتر اهمیت درج عنوان شغلی در لیست بیمه، این قضیه را با یک مثال توضیح می دهیم. شخصی را در نظر داشته باشید که به عنوان اپراتور دستگاه پرس در یک شرکت صنعتی مثل فولاد مبارکه کار می کند. باید در هنگام تهیه لیست بیمه، عنوان شغل اپراتور دستگاه پرس برای او درج شود و عناوین شغلی ساده و کلی برای وی منظور نگردد. چرا که این کار درواقع نوعی ظلم به حقوق کارگر است. در صورت عدم رعایت نکات گفته شده برای کارگری که در مشاغل سخت و زیان آور اشتغال دارد، سابقه بیمه وی دچار مشکل خواهد شد. علاوه بر این، دریافت تاییدیه سخت و زیان آور نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

بنابراین کارفرما باید درخواست خود در خصوص بررسی و تایید سخت و زیان آور بودن عنوان شغلی کارگران را به تفکیک و براساس فرمت استاندارد به واحد مربوطه ارائه نماید. پس از بررسی درخواست کارفرما و مدارک و مستندات ارائه شده و بازدید بازرس اداره کار، در صورت تایید سخت و زیان آور بودن، عنوان شغلی مربوطه تایید خواهد شد.

درج عنوان شغلی کارگر ساده برای کارگرانی که مشمول سختی کار هستند، از جمله تخلفاتی است که اتفاقا به دفعات بالا در کارگاه های کوچک و بزرگ در حال رخ دادن است. کد کارگر ساده در لیست بیمه 24032 است.

تاثیر عنوان شغلی در لیست بیمه تامین اجتماعی

هر فرد در یک بنگاه اقتصادی، برای انجام تخصص مربوط به خود، استخدام شده‌است. برای مثال یک فرد جهت جوشکاری قطعات خط تولید و شخص دیگر بابت امور حسابداری استخدام می شود. درباره عنوان شغلی کارگرانی که مشمول قانون کار هستند، نکته ای وجود دارد. اینکه این عنوان شغلی باید با شغل و وظیفه کارگر در شرکت همخوانی و سنخیت داشته باشد. در صورتی که عنوان شغلی در لیست بیمه تامین اجتماعی با شغل فرد مغایرت داشته باشد، به احتمال زیاد مشکلاتی برای او ایجاد خواهد شد. در ادامه به تاثیر عناوین شغلی متفاوتی که در لیست بیمه می آید، اشاره می‌ کنیم.

تعیین میزان حق بیمه با عنوان شغلی

حیاتی ترین موضوع درباره درج عنوان شغلی در لیست بیمه تامین اجتماعی، تعیین میزان حق بیمه است. چرا که برای هر عنوان شغلی، حق بیمه مشخصی تعیین شده است و این یعنی حق بیمه مشاغل مختلف با هم متفاوت است. همچنین حق بیمه ای که به کارگر تعلق می گیرد، در سال‌ های آخر فعالیت و در مستمری بازنشستگی تاثیر دارد. اگر عنوان شغلی کارگری در سطح پایین در لیست بیمه رد شده باشد، برای او حق بیمه کمتری واریز می شود و این موضوع باعث کاهش مقدار مستمری بازنشستگی می شود. البته این موضوع در کارگاه‌ هایی که حق بیمه مقطوع دارند، صدق می کند.

از دیگر نکاتی که اهمیت عنوان شغلی در لیست بیمه تامین اجتماعی را مشخص می سازد، همخوانی آن با کار و تخصص فرد است. زیرا همین موضوع حدود مسئولیت های کارگر و کارفرما در طی حوادث ناشی از کار را تعیین می کند. مثلا اگر کارگری با یک عنوان شغلی متفاوت از شغل اصلی خود در کارگاه دچار حادثه شود، مسئولیت کارفرما در قبال او بیشتر خواهد بود. به این معنی که در برخورداری از بیمه حوادث کارگر، کارفرما دچار مشکل می شود.

در صورتی که عناوین شغلی اشتباهی برای پرسنل درج شود و کارگران خسارت یا زیانی به شرکت وارد نماید، امکان پیگیری و دریافت خسارت بسیار دشوار خواهد بود. مثلا به خاطر قصور یکی از حسابداران، بخش مالی شرکت دچار زیان شده‌است. حال فرض کنید عنوان شغلی این فرد در لیست بیمه تامین اجتماعی چیزی غیر از کاری باشد که واقعا انجام می دهد. در این صورت شما نمی‌توانید ادعا کنید که این شخص در انجام وظایفش کوتاهی کرده و به شرکت خسارت زده‌است.

نحوه درج عنوان شغلی صحیح در لیست بیمه

برای تشخیص عنوان شغلی صحیح در لیست بیمه تامین اجتماعی، راه های گوناگونی وجود دارد.

• در کارگاه ‌های فاقد طرح طبقه‌ بندی مشاغل و دارای مشاغلی که حق بیمه مقطوع دارند: انتخاب عنوان شغل کارگر از روی لیست عناوین شغلی که هر ساله از سوی تامین اجتماعی منتشر می‌شود قابل انتخاب است. این حق بیمه مقطوع بوده و قابلیت تطبیق با مشاغل کارگران را دارد.

• در کارگاه ‌های فاقد طرح طبقه بندی مشاغل: کارفرما باید شغل واقعی کارگران خود را با عناوین و کد شغل بیمه تامین اجتماعی مندرج در لیست سازمان تامین اجتماعی، تطبیق دهد. سپس عنوان شغلی متناسب با عناوین شغلی لیست تامین اجتماعی، انتخاب و در لیست بیمه برای کارگران ثبت نماید.

• در کارگاه‌ های دارای طرح طبقه بندی مشاغل، عناوین شغلی کارگران از روی طرح طبقه‌ بندی مشاغل کارگاه تعیین شده و در قرارداد کار و احکام کارگزینی درج می‌ شود. ممکن است عین عناوین شغلی که در لیست سازمان تامین اجتماعی است، در طبقه بندی کارگاه وجود نداشته باشد. در چنین مواردی کارفرما هنگام بازبینی طرح طبقه بندی مشاغل، عناوین شغلی تعیین‌شده را با عناوین شغلی موجود در لیست بیمه تطبیق دهد. سپس عناوین شغلی را اصلاح کند.

بهترین عنوان شغلی در لیست بیمه

انتخاب عنوان شغلی مناسب در لیست بیمه، دقت بسیاری می طلبد و مستلزم رعایت نکای است که در زیر آوردیم:

• عنوان شغلی که انتخاب می کنید، حتما باید متناسب با کار باشد.
• اگر شغل کارگر شامل سختی کار می شود، باید همان عنوانی را برای او انتخاب نمایید که مشمول سختی کار است.
• انتخاب عنوان شغلی برای کارگری که قصد مهاجرت دارد، حتما باید مرتبط با شغل او باشد.
• عنوان شغلی مدیر عامل و هیئت مدیره را طبق آخرین آگهی تغییرات شرکت انتخاب کنید.

جمع بندی

در کارگاه‌ هایی که حق بیمه به صورت مقطوع تعیین شده است، برای هر عنوان شغلی حق بیمه معینی مشخص شد‌ه‌است. همانطور که گفته‌شد حق بیمه واریزی در سال ‌های پایانی کار، در مبلغ مستمری بازنشستگی کارگران تاثیر مستقیم دارد. اگر عنوان شغلی فردی با سطح پایین در لیست بیمه تامین اجتماعی بیاید، حق بیمه کمتری نیز پرداخت خواهد شد. در نتیجه تمامی این موارد، کارگر موقع بازنشستگی از مستمری کمتری برخوردار خواهد بود.

یکی از مهم ترین اسناد و مدارک جهت احراز شغلی کارگران، عنوان شغلی درج‌شده در لیست بیمه تامین اجتماعی است. در صورتی که کارگری در شغلی متفاوت با عنوان شغلی خود، در کارگاه دچار حادثه ناشی از کار شود، مسئولیت کارفرما سنگین تر خواهد شد.

یکی از اسناد بسیار مهم و تاثیر گذار در اثبات شغل کارگر، عنوان شغلی درج شده در سابقه و لیست بیمه ای است که برای او تنظیم شده‌است. فرض کنید کارگری امسال در قسمت برشکاری خط تولید مشغول به کار است. در 20 سال آینده حتما تغییرات بسیاری در شغل، محیط کارگاه و شرایط کارگر بوجود آمده‌است. و حتی ممکن است کارگاه از بین رفته‌باشد. اما سابقه بیمه و عنوان شغلی در لیست بیمه تامین اجتماعی مدرکی بسیار مهم برای اثبات شغل کارگر در گذشته است. در صورت اختلاف بین شغل واقعی و عنوان شغلی و عدم وجود مدارک جهت اثبات شغل واقعی کارگر، ممکن است در تایید سختی کار مشکل ایجاد شود.

2 روش غیر حضوری برای ارسال لیست بیمه ۱۴۰۳ مطلب است که در مقاله ای دیگر به تفصیل به آن پرداخته ایم.

انتخاب عنوان شغلی صحیح در لیست بیمه

انتخاب عنوان شغلی صحیح در لیست بیمه اهمیت زیادی دارد. چرا که باید مطابق با ثبت ‌های تامین اجتماعی و شرایط کاری باشد. در ادامه نکات کلیدی برای انتخاب بهترین عنوان شغلی آمده است:

1. عنوان شغلی باید همان باشد که در بازرسی تامین اجتماعی ثبت شده است. در صورت مغایرت، خطای مغایرت در لیست بیمه ایجاد می ‌شود. برای مشاهده آخرین بازرسی کارگاه، به سایت تامین اجتماعی مراجعه کنید و از مسیر کارفرمایان بازرسی‌های کارگاه مشاهده و اعتراض به گزارشات بازرسی ‌های کارگاهی، این اطلاعات را بررسی نمایید.
2. در انتخاب عنوان، موارد زیر را مدنظر قرار دهید:
   • عنوان باید مرتبط با نوع فعالیت کار باشد؛ مثلا برای تراشکار، کارگر ساده نزنید.
   • عنوان باید مطابق با آخرین بازرسی تامین اجتماعی باشد.
   • اگر شغل کارگر مشمول سختی کار است، عنوان باید مطابق با آنچه در اداره کار به عنوان مشاغل سخت شناخته شده است باشد. کارگران سخت و زیان ‌آور، به ازای هر سال کار، معادل یک سال و نیم سابقه بیمه دریافت می‌کنند و کارفرما باید ۴٪ حق بیمه سخت‌ و زیان ‌آور پرداخت کند.
   • اگر عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور نیست، حروف در کد شغلی نباید وجود داشته باشد (کدهای شش‌رقمی که حاوی حروف هستند مربوط به مشاغل سخت و زیان‌آور است).
   • اگر حقوق پرسنل افزایش یافته تا به هدف افزایش حقوق بازنشستگی برسد، این باید همراه با ارتقاء و تغییر عنوان شغلی باشد تا تامین اجتماعی این افزایش را غیرمعتدل نپندارد. برای اطلاعات بیشتر، به صفحه حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی مراجعه کنید.
   • در صورت مهاجرت کارگر، عنوان باید مرتبط با شغل باشد؛ مثلا برای برنامه‌ نویس، عنوان «برنامه ‌نویس را انتخاب کنید، نه کارمند.
   • در کارگاه ‌هایی با طرح طبقه‌ بندی مشاغل، عنوان باید مطابق با آیین ‌نامه طرح طبقه‌ بندی باشد.
   • برای مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره، عنوان باید مطابق با آخرین آگهی تغییرات شرکت باشد.

داشتن عنوان صحیح و مطابق با مقررات، نقش مهمی در فرآیندهای بیمه و حقوق کار دارد و از بروز مشکل ‌های احتمالی جلوگیری می‌ کند.