همه چیز درباره اصل محافظه کاری در حسابداری

همه چیز درباره اصل محافظه کاری در حسابداری

محافظه کاری در حسابداری یکی از روش های کاربردی برای ثبت اطلاعات درست و دقیق است. اصل محافظه کاری خود یکی از زیر مجموعه های علم حسابداری است که بکار گیری آن مستلزم برخورداری از دانش و تجربه بالا می باشد. درآمد تا آن زمان که مورد تایید قرار می گیرد رد خواهد شد. زیرا فاکتورهای شناسایی دقیق آن یکی از متداول ترین انواع محافظه کاری حسابداری و حسابرسی است.

نمونه بارز محافظه کاری حسابداری، ارزیابی بیش از اندازه اعتبار حساب های مشکوک است. در چنین حالتی می توان مطالبات قابل بازپرداخت را با در نظر گرفتن پیش بینی و چشم انداز اقتصادی خاص به صورت دقیق تر و جامع تر ارائه داد. در ادامه این مطلب به کاربردها و مزایای بارز این اصل در حسابداری خواهیم پرداخت.

اصل محافظه کاری در حسابداری چیست؟

اصل محافظه کاری در حسابداری، شامل مجموعه‌ کاملی از دستورالعمل‌های حسابداری می باشد. مجموعه های مالی و انواع کسب و کارها ملزم به رعایت این دستورالعمل ها در امر حسابرسی هستند. به طور کلی اصل محافظه کاری آینده مالی یک شرکت را در بدترین حالت ممکن در نظر می گیرید. به این معنی که بدهی‌های مبهم و نامشخص را به محض شناسایی، تایید و ثبت نمایند. همچنین برای ثبت درآمدها تنها زمانی اقدام کنند که از دریافت آن‌ها اطمینان حاصل نمایند. اصل مذبور، شرکت ها و مشاغل را وا می دارد تا پیش از طرح ادعای قانونی در خصوص هر گونه سود، بالاترین سطح از تائیدیه ها را ارائه دهند.

لازم به ذکر است که اصل محافظه کاری در حسابداری را با عبارت دیگری تحت عنوان مفهوم احتیاط معرفی می کنند. بر اساس استانداردهای مطرح شده در رابطه با اصول حسابداری لازم است از این اصل در زمان تهیه صورت های مالی استفاده شود. بکارگیری اصل محافظه کاری سبب ارائه صورت های مالی موسسات به صورت منصفانه و بدور از هر گونه نظر گمراه کننده می شود. از این رو حسابداران موظفند تمامی موارد را به دقت مورد بررسی قرار داده و سپس تایید نمایند. همچنین در زمان تهیه و حسابرسی حساب های مالی جانب احتیاط را رعایت کنند.

دلیل بکارگیری عبارت مفهوم احتیاط درباره اصل محافظه کاری در حسابداری

بر اساس اصل محافظه کاری در حسابداری نباید توقع هیچ سودی را از فعالیت اقتصادی خود داشت. در عوض باید برای متحمل شدن هر ضرری آماده بود. به این معنی که یک حسابدار باید در هر حالتی جانب احتیاط را رعایت کند. همچنین پایین ترین ارزش ممکن را درآمد ها و دارایی‌ها در نظر بگیرد. علاوه بر آن بیشترین سطح ارزش و اعتبار را برای بدهی‌ها و هزینه‌ها به ثبت برساند. بنابراین بر اساس آن چه که مطرح شد درآمده یا سوده تنها زمانی قابل ثبت است در رابطه با محقق شدن آن ها صد درصد مطمئن بود.

گفتنی است که بر اساس اصل محافظه کاری در حسابداری باید برای هر نوع ضرر و بدهی و هزینه های پیش بینی نشده آماده بود. همچنین لازم است تمامی ضررهای احتمالی در هر رابطه را به ثبت رساند. بنابراین می‌توان ادعا کرد که مفهوم احتیاط یا مفهوم محافظه کاری باعث می شود تا موسسات مالی آمادگی کامل برای رویارویی با شرایط سخت مالی را داشته باشند.

کاربردهای اصل مفهوم احتیاط در حسابداری

معمولا از اصل محافظه کاری در حسابداری برای ارزیابی و بررسی کلیه موجودی‌ها استفاده می کنند. در زمان مشخص نمودن ارزش گزارشات موجودی، اصل محافظه کاری هزینه پایین تری از هزینه کل تاریخی را الزامی می‌ نماید. همچنین با این اصل هزینه جایگزین را به عنوان ارزش پولی تایید می کنند. از دیگر کاربردهای این اصل، استفاده از آن در برآورد هایی همچون ضررو زیان های جانبی و مطالبات حساب‌های غیرقابل وصول است. علاوه بر آن از این اصل برای شناسایی درآمد شرکت ها و موسسات مالی نیز استفاده می شود.

تاثیر اصل محافظه کاری در حسابداری بر صورت های مالی

استفاده از اصل محافظه کاری در حسابداری برای برآورد هزینه ها و دارایی ها قطعا گزارشات چندان دلخوش کننده ای ارائه نمی دهد. زیرا با بکارگیری دستورالعمل های این اصل مقدار هزینه ها و تعهدات یا بدهی ها به طرز چشمگیری بالا می روند. از این رو گزارشات مالی شرکت های استفاده کننده از این اصل حاوی درآمد خالص پایین تر و مزایای پایین تر خواهند بود. علاوه بر آن اگر در یک معامله الزامات گزارش مد نظر قرار نگیرد گزارش آن در دوره بعد الزامی خواهد بود.

تبیین های مفهوم احتیاط در حسابداری

اصل محافظه کاری در حسابداری شامل چندین تبیین است که عبارتند از:

• تبیین قراردادی(قوی ترین تبیین با برخورداری از استدلال های محکم)
• تبیین دعوای حقوقی
• تبیین مالیات بر درآمد
• تبیین قانونی

نظریه اصل محافظه کاری درحسابداری

اصل محافظه کاری در حسابداری منعکس کننده چندین نظریه می باشد. اولین نظر در رابطه با سود بالقوه است. به این معنی که اگر در رابطه با درآمد و سود آینده ابهاماتی وجود داشته باشد، باید از تشخیص و ردیابی سود خودداری کرد. نظریه دوم اما شامل زیان احتمالی می باشد. به این صورت که اگر از ایجاد ضرر اطمینان کامل وجود ندارد باز هم باید برای ثبت آن در امور مالی آماده بود. جهت شناسایی درآمد یا هزینه‌ موسسات مالی باید شواهد قوی وجود داشته باشد. با این وجود و بر اساس نظریه محافظه کاری درآمد های بالقوه و سودهای پیش‌بینی‌ شده هنوز غیر قابل شناسایی هستند. در مقابل اما تنها درآمد و سود قابل تأیید را می‌توان در صورت های مالی به ثبت رساند.

با توجه به اصل محافظه کاری در حسابداری سودهای مورد نظر در امور مالی محاسبه و ثبت نخواهند شد. از جمله این سودها می توان به افزایش PP&E یا املاک، کارخانجات و تجهیزات و یا ارزش موجودی اشاره کرد. همچنین با توجه به رویکردهای این اصل ضررهای احتمالی در امور مالی پیش بینی شده و به ثبت می رسند. از جمله این زیان ها بدهی یا دریافتنی‌های غیرقابل وصول هستند.

مزایای مفهوم احتیاط در حسابداری

اصل محافظه کاری درحسابداری نشان دهندن تصویری ناخوشایند و ملال آور از وضعیت مالی یک شرکت است. با این حال این تصویر آزار دهنده می تواند مزایای بسیاری به دنبال داشته باشد. پیش از بیان این مزایا باید یادآور شد که بر اساس این اصل سود های مالی ناچیز و زیان ها بزرگ جلوه خواهند کرد.

ساختن چنین تصویری می تواند مشوق مدیران موسسات مالی در تجدید نظر در مورد تصمیمات و بکارگیری دقت بیشتر در انجام امور شرکت باشد. همچنین این امر باعث ایجاد فضای تحریک کننده برای ساختن فضایی هیجان انگیز و خلق فرصت ها می شود. این اصل یک روش کاملا منطقی و استاندارد برای دستیابی به موفقیت های بیشتر است. علاوه بر آن رویکردهای آن سبب آسان تر نمودن فرایند مقایسه نتایج مالی در دوره‌ های زمانی مختلف برای سرمایه‌ گذاران می شود.

دلایل پیروی از اصل مفهوم احتیاط در حسابداری

در رابطه با دلایل استفاده از رویکردهای اصل محافظه کاری در حسابداری باید گفت که این اصل به معنای کاهش درآمدها و دارایی های ثبت شده نیست. بلکه این اصل یک یاری دهنده استاندارد برای زمانی است که یک حسابدار مجبور خواهد بود تا با نتایج احتمالی یک معامله مواجه شود. در این حالت حسابدار با استفاده از این اصل می تواند بهترین تصمیم را در خصوص انجام و یا رد معامله اتخاذ نماید.

در واقع زمانی که افراد یا سرمایه گذاران مشغول بررسی صورت های مالی شرکت هستند، باید از یک موضوع مهم اطمینان حاصل کنند. این موضوع مهم آن است که میزان سود کسب و کار مورد نظر آن‌ ها بیش از مقدار واقعی به ثبت نرسیده باشد. در غیر این صورت سهامداران موسسه یا شرکت دچار سردرگمی خواهند شد. استفاده از اصل محافظه کاری در حسابداری توسط کارشناس مالیاتی سبب ارائه تصویری واقعی و شفاف‌ از وضعیت مالی شرکت می شود. در نتیجه مسیر آینده مالی شرکت برای مدیران و سرمایه گذاران به خوبی نمایان می شود.

دو وجه مهم در مفهوم احتیاط کدامند؟

 در اصل محافظه کاری در حسابداری در وجه مهم وجود دارد که شامل موارد ذیل می باشند.

• شناسایی منطقی هزینه‌ ها در اسرع وقت.
• شناسایی درآمد تنها در صورت قطعی بودن می باشند.

جمع بندی

در این مطلب اصل محافظه کاری در حسابداری یا حسابداری با مفهوم احتیاط را به خوبی مورد بررسی قرار دادیم. این اصل یک اصل واقعی جهت پایین‌ تر بودن قیمت بازار است. به این معنی که موجودی کالا باید با کمترین ارزش فعلی بازار و هزینه خرید به ثبت برسد. پیروی از دستورالعمل های این اصل باعث کاهش درآمد هایی می شود که مشمول مالیات و یا کاهش دریافت مالیات می باشند. لازم به ذکر است که اصل مزبور را می توان تنها در قالب یک دستورالعمل تلقی کرد. در حقیقت این اصل رویکردی است که کارشناسان مالی جهت حفظ تصویری روشن از وضعیت مالی یک موسسه مالی از آن استفاده می کنند.

در دوره آموزش صفر تا صد حسابداری موسسه حسابداری تدبیر می توانید با جزئیات مباحث حسابداری آشنا شوید.