تعریف حساب جاری شرکا و موارد استفاده آن

تعریف حساب جاری شرکا

حساب جاری شرکا از جمله کاربردی ترین حساب های مالی به شمار می آید. این حساب می تواند از تجارت شما مراقبت کند. مبالغی که به صورت وجه بین شرکت و شرکا رد و بدل می شود(شرکت یا پولی از شریک ها دریافت می کند و یا پولی به آن ها می دهد) به واسطه ی این حساب مورد وارسی قرار می گیرد. در ادامه مقاله با تعریف حساب جاری شرکا آشنا می شویم. به علاوه متوجه می شویم در چه زمانی می توان از آن بهره برد.

هر واحد بازرگانی که از مجموعه ای از سهام داران تشکیل شده باشد، دارای حساب جاری شرکا است. چنانچه این حساب برای مدت زمانی (بیش از یک سال) به واسطه دارندگان سهامش پول دریافت کند، یعنی حتما با زیاد شدن نرخ تورم همراه بوده‌است. چرا که این دریافت پول به دلیل کم شدن منابع مالی می باشد.

 از طرفی با استفاده از حساب جاری شرکا می توان راهی برای برون رفت از مشکلات مالی پیدا کرد. باید یادآور شد به هیچ طریقی نمی توان این حساب را جهت تسویه کردن با بدهکاران یا طلبکاران به کار برد.

حساب جاری شرکا چیست؟

باید در نظر داشت حساب جاری شرکا، فقط می تواند جهت گرفتن و دادن مبالغ نقدی شریکان و دارندگان سهام عمل کند. این حساب با ایجاد مبادله پول بین شریکان و شرکت در بخش راست ترازنامه حسابداری قرار می گیرد. همچنین جایگاهی در قسمت بدهی های جاری دارد. در انتهای سال مالی، بر اساس مبلغی که توسط شریکان واریز شده و میزان مبالغ برداشت شده، مانده حساب امکان بدهکار و یا بستانکار شدن را دارد.

حسابِ جاری شرکا در چه مواردی کاربرد دارد؟

حساب جاری شرکا به جهت مراقبت از سرمایه شکل می گیرد. در حساب های شراکتی، هر کدام از شریکان هر از چندی مبالغی را برداشت می کنند. این مبلغ برای استفاده ی خود افراد برداشت می شود. به منظور ضبط این معاملات حساب دیگری افتتاح می شود که همان حسابِ جاری شرکا است. بعد از افتتاح این حساب، همه دریافت ها و واریزهای صورت گرفته این چنینی در این حساب به ثبت می رسد. بر اساس معامله های صورت گرفته این حساب می تواند بدهکار یا بستانکار باشد.

چون حساب جاری شرکا هم زیرشاخه کل حساب های واریزی و هم زیرشاخه کل حساب های برداشتی است، یک ماهیت دوگانه بستانکار و بدهکار دارد. وقتی می گوییم بستانکار یعنی شرکت به دارندگان سهام بدهی دارد و وقتی از بدهکار بودن صحبت می کنیم یعنی دارندگان سهام به شرکت بدهی دارند.

در کل حسابِ جاری شرکا را می توان جهت کمک به حسابدار در نظر گرفت. آن ها با استفاده از ضبط و ذخیره مبادلات مالی بین شرکت و شریکان، به تحلیل و بررسی آن می پردازند.

حساب ها چند نوع ماهیت دارند؟

عموما ماهیت حساب ها در مبحث حسابداری به دو قسم بستانکار و یا بدهکار است. البته با پیشرفت علم حسابداری، کارشناس های این علم انواع دیگری از ماهیت حساب ها را نیز بررسی کرده اند. دانستن آن ها می تواند به کنترل هر چه بهتر مسائل مالی تجارت شما یاری رساند.

حساب با ماهیت بدهکار: همه آن چیزهایی که تحت دارایی واحد تجاری شناخته‌می‌شوند ماهیت بدهکار دارند. این موارد شامل دارایی های فعلی، موجودی نقدی و غیرنقدی، دارایی ثابت و مخارج جهت خریدن این دارایی ها می شود. زمانی که ماهیت یک حساب بدهکار باشد، زیاد شدن آن سبب بدهکاری و کم شدن آن باعث بستانکاری می شود. مانده ی این نوع حساب باید بدهکار باشد.

حساب با ماهیت بستانکار: متقابلا حساب هایی با ماهیت بستانکار قرار دارند. این حساب بدهی های فعلی و بلند مدت و حق صاحب های سهام را دربر می گیرد. به علاوه، پیش دریافت ها و عایدی ها هم جزء این دسته اند. در این حساب ها زیاد شدن موجودی سبب بستانکاری و کم شدن موجودی باعث بدهکاری می شود.

حساب با ماهیت دوگانه: حسابِ جاری شرکا در این دسته از حساب ها قرار می گیرند. این حساب ها ماهیتی دوگانه دارند. در این حساب ها مانده حساب می تواند هم بدهکار به شمار بیاید و هم بستانکار. در این دسته از حساب ها زیاد و یا کم شدن آن ها امکان ثبت در هر دو دسته ی بدهکار و بستانکار را دارد.

حساب با ماهیت خنثی: این حساب های بدون ماهیت در هیچ سمت معادله قرار نمی گیرند. این حساب ها حتی در تحلیل های مالی کارکردی ندارند و فقط به عنوان تعهد موارد مصرف دارند. صرفا در برخی اوقات ممکن است جهت عرضه آمار به کار بیایند.

مهم ترین کاربرد حسابدار جاری شرکا

همانطور که در قسمت قبل هم گفتیم حساب جاری شرکا، به علت دوگانه بودنش ( هم بدهکار و هم بستانکار) به حسابداران کمک زیادی می کند. کاربرد اصلی حساب جاری شرکا سر و سامان دادن به مسائل مالی شرکت ها است.

مثال هایی از سندهای حسابداری قابل قبول

در زمانی که دارنده ی سهام پول دریافت می کند؛ مثلا: پرداخت پول توسط خانم کیانی به حساب بانک ملت شرکت:

بانک/ بانک ملت 000/000

حساب جاری شرکا/ خانم کیانی 000/000

مورد دیگر؛ زمان برداشت پول از حساب: پرداخت پول به خانم کیانی از حساب بانک ملت شرکت:

حساب جاری شرکا/ خانم کیانی000/000

بانک/ بانک ملت000/000

این ها مواردی از ثبت های قابل قبول بودند. لازم است بدانید امکان استفاده از حسابِ جاری شرکا در مواردی مثل دریافت مطالبه ها، واریز بدهی ها و نیز اعمال مخارج وجود ندارد.

موارد بعدی از جمله ضبط های غیرمجاز هستند:

مخارج 000/000      حساب جاری 000/000

خرید000/000     حساب جاری 000/000

حساب جاری 000/000        حساب های دریافتی000/000

حساب های پرداختی 000/000      حساب جاری 000/000

بستن حساب جاری شرکا در انتهای سال مالی

عموما هر حساب با صفر شدن موجودی اش بسته می شود. برای انجام این مورد، باید مانده نهایی حساب های حاوی مانده  بدهکار را بستانکار کرد. از طرف دیگر وقتی مانده حساب دچار بستانکاری می شود می توان با بدهکار کردن مانده انتهایی حساب را بست. حساب جاری شرکا از جمله حساب های دائمی است. مدیریت وارد شدن و خارج شدن مبالغ نقد به حسابِ جاری شرکا، یکی از اساسی ترین موارد است که سازمان امور مالیاتی عنایت ویژه ای به آن دارد.

این حساب در انتهای سال مالی ماهیتی معین نخواهد داشت. به دلیل دوگانگی این حساب چنانچه شریکان بیش از مبلغ واریزی شان، مبلغی را دریافت کرده باشند، این حساب مانده بستانکار دارد. در مورد بیشتر بودن مبالغ واریزی نسبت به دریافتی مانده این حساب بستانکار خواهد بود.

حسابِ جاری شرکا به عنوان نشانه ورشکستگی

یکی از نشانه های یک واحد تجاری در حال ورشکست شدن، ارزش ویژه منفی موجود در حساب واحد تجاری است. حساب جاری شرکا هم به دلیل نظرات کارشناس های خبره ممکن است در این ورشکستگی اثر زیادی داشته باشد.

اگر واحدی تجاری حساب جاری شرکا را نداشته باشد، ارزش مذکور به ارزش ویژه مثبت بدل خواهد شد. به علاوه جهت بررسی ورشکستگی و یا بهبود تجارت یک واحد تجاری واریز پول از طرف شریکان به حساب جاری و یا برداشت از آن را در نظر می گیرند.

یک حسابدار با ضبط سندهای مرتبط با حساب جاری شرکا و نیز تحلیل استراتژی های استفاده شده، مدیریت امور مالی را بر عهده می گیرد. به این طریق او می تواند جلوی ورشکستگی را هم بگیرد.

اهمیت حساب شرکا برای حسابداران

حساب جاری شرکا برای تمام کسانی که به نحوی در واحد تجاری دارای منفعت هستند سودمند است. این حساب به دلیل اینکه وقایع مالی بین واحد تجاری و شریکان را نشان می دهد فایده زیادی برای حسابداران دارا است. افزون بر این در زمان های خاص می توان از طریق این حساب کمک مالی گرفت و همچنین در زمان برداشت دارندگان سهام به سود خواهند رسید.

علاوه بر موارد گفته شده، در شرکت های تضامنی هم حسابِ جاری شرکا اهمیت بسیار زیادی دارد. شرکت تضامنی مسائل تجاری بین چند نفر را با مسئولیت تضامنی شامل می شود. حسابدار این نوع شرکت با تحلیل حساب مذکور می تواند مبادلات مالی بین شرکت و شریکان را بفهمد. همچنین تعیین شرایط شرکت ( اعم از ورشکستگی) با مطالعه ی این حساب به دست می آید.

برخی نبایدها در مورد حساب جاری شرکا

چنانچه در حساب جاری شرکا به طور مستقیم اعمال واریز و برداشت بدهکاران و بستانکاران صورت بگیرد، فرار مالیاتی رخ داده است. دستمزد کارکنان را نمی شود از این حساب پرداخت کرد، چرا که اداره حل اختلاف اداره ی کار شما را مجبور به دوباره پرداختن دستمزد خواهد کرد. همچنین از این حساب نباید جهت پنهان کردن سندها، مدرک های غیر شفاف استفاده کرد.

ممیزهای مالیاتی می توانند به حساب جاری شرکا که گردش بالایی دارد مشکوک شوند. چرا که ممکن است واحد تجاری را فاقد راه دیگری برای تامین مالی خود بدانند.

سخن پایانی

حساب جاری شرکا جهت مراقبت از سرمایه یک واحد تجاری ایجاد می شود. این حساب با شفاف سازی مبادلات بین شریکان و واحد تجاری حسابدار را قادر به تجزیه و تحلیل وضعیت شرکت می نماید.

امیدواریم از مطالعه این مطلب بهره ی کافی برده باشید. جهت اطلاع در دوره های آموزشگاه حسابداری در اصفهان، تدبیر می‌ توانید به شماره 03191008810 تماس حاصل فرمایید.