مالیات بر درآمد کشاورزی چیست و چگونه محاسبه می شود؟

محاسبه مالیات بر درآمد کشاورزی

همانگونه که پیش تر نیز ذکر شد مالیات بر درآمد کشاورزی بر اساس درآمد کشاورزان محاسبه می شود. با این حال باید پراکنده رودن کشاورزان و وجود دفاتر حسابداری متعدد محاسبه این نوع مالیات را برای دولت را با مشکل روبرو کرده است. در واقع هرچه تعداد کشاورزان بیشتر باشد مقدار هزینه ای که جهت دریافت مالیات از آن ها صرف خواهد شد، افزایش پیدا می کند. در نتیجه مواردی که مشمول معافیت های مالیاتی می شوند افزایش پیدا می کنند.

قانون مالیات بر درآمد کشاورزی در حوزه زراعت

فعالیت های مربوط به زراعت که به معنی کاشت محصولات در زمین زراعی در فضای طبیعی و یا سر پوشیده می باشد در لیست پرداخت مالیات بر درآمد کشاورزی قرار دارند. گفتنی است که فعالیت های کشاورزی زراعی به دو دسته تقسیم می شوند که عبارتند از:

• محصولات زراعی سالانه
• محصولات زراعی باغی دائمی

علاوه بر آن کاشت انواع محصولاتی مانند سبزیجات، محصولات صنعتی مانند پنبه و توتون، غلات، حبوبات و نباتات علوفه ای جزو فعالیت های کشاورزی حوزه زراعت قرار دارند. بنابراین افرادی که در زمینه کاشت و برداشت و فروش این محصولات فعالیت دارند ملزم به پرداخت مالیات کشاورزی هستند.

پیش تر و بر اساس قانون مالیاتی بخش زراعت باید مبلغی در حدود ۴۰۰ میلیارد تومان مالیات به حساب دولت واریز می کرد. این در حالی بود که طی سال های اخیر قوانین مالیاتی تغییر کرده و این میزان مالیات تا حد زیادی کاهش پیدا کرده است. علاوه بر آن در مواردی کشاورزان فعال در حوزه زراعت از پرداخت مالیات معاف شدند. این موارد که بر اساس قانون مالیاتی در نظر گرفته شده اند عبارتند از:

• گروه های فقیر و کم درآمد جامعه
• زمین های زراعی کوچک با برداشت محصول ناچیز

لازم به ذکر است که کشاورزان زراعت کار، بسیار زیاد هستند از این رو دریافت مالیات از ان ها با صرف هزینه های بالایی همراه خواهد بود. همچنین جداسازی بخشی از محصول صرف شده توسط کشاورزان از بخش فروخته شده بسیار سخت است. این موارد و برخی موارد دیگر سبب شده تا دولت از پیگیری پرداخت مالیات توسط زراعت کاران صرف نظر کند.

قانون مالیات بر درآمد کشاورزی در بخش دام و طیور

مالیات بر درآمد کشاورزی در بخش دام و طیور شامل دو بخش دامداری سنتی و صنعتی می باشد. معمولا بخش سنتی آن که اغلب در روستاها و نقاط محروم انجام می شود از پرداخت مالیات معاف هستند. زیرا این بخش دارای ارزش افزوده بسیار کمی بوده و درآمد ناشی از آن به حدی ناچیز است که بر اساس قانون مالیات در لیست مالیات دهندگان قرار نمی گیرد. بخش صنعتی اما به دلیل بالا بودن ارزش افزوده ان و متمرکز بودن، ملزم به پرداخت مالیات به دولت هستند. البته بسیاری از کارشناسان معتقدند که دریافت مالیات از بخش صنعتی انگیزه افراد را از ادامه فعالیت در آن کاهش می دهد.

با این حال بررسی و تحقیقات انجام شده در بخش صنعتی دامداری نشان دهنده توانایی این بخش در پرداخت مالیات بر درآمد کشاورزی است. در جهت ایجاد انگیزه برای ادامه کار دامداران در این بخش، دولت میزان مالیات دریافتی از آنان را در حد چشمگیری کاهش داده است.

مالیات بر درآمد کشاورزی در بخش پرورش شیلات

شیلات نیز یکی دیگر از بخش های مهم کشاورزی است که مشمول پرداخت مالیات بر درآمد کشاورزی می باشد. شیلات به معنی پرورش و نگهداری حیوانات آبزی مانند ماهی و میگو و صدف در جهت درآمد زایی است. فعالیت در این حوزه شامل دسته بندی های ذیل می باشد.

• صید ماهی و آبزیان دریا و اقیانوس
• پرورش ماهی و میگو و صدف
• جمع آوری آبزیان مانند مرجان ها، جلبک ها و اسفنج ها
• جمع آوری صدف های دریایی

در خصوص مالیات بخش شیلات باید گفت که به دلیل پایین بودن ارزش افزوده مالیات چندانی به آن تعلق نمی گیرد. این بدان معنی است که دولت طرح های حمایتی خود را در بخش از کشاورزی به اجرا درآورده است. در نتیجه سالانه افراد زیادی به پرورش ماهی و سایر آبزیان روی می آورند. مهم ترین دلیل برای کاهش مالیات در این بخش، افت سرمایه افراد است. به همین دلیل و برای جلوگیری از دلسرد شدن افراد از فعالیت در بخش شیلات، مالیات بسیار اندکی به آن تعلق گرفته است.

همچنین به دلیل پایین بودن سطح درآمد صیادان بسیاری از کارشناسان مخالف اخذ مالیات از این گروه هستند. لذا دولت سهم ناچیزی از مالیات بر درآمد کشاورزی را برای آنان در نظر گرفته است.

مالیات کشاورزی در بخش مراتع و جنگل ها

گاهی اوقات افراد در جنگل ها و مراتع به صورت قانونی اقدام به پرورش و تولید چوب می نمایند. این عمل آنها در جهت بهره اقتصادی و کسب درآمد بوده و در نتیجه مشمول پرداخت مالیات بر درآمد کشاورزی می شوند. در واقع این افراد با تولید نهالستان و خزانه درآمدزایی می کنند. باید اذعان کرد که دریافت مالیات از این افراد به شکل دیگری صورت می گیرد. به این معنی به دلیل دریافت عوارض و بهره مالکانه از این افراد، دیگر مبلغی تحت عنوان مالیات از آنان طلب نخواهد شد. بنابراین جهت محاسبه مالیات در این حوزه باید میزان حقوق مالکانه و عوارض را در نظر گرفت.

همچنین برای دریافت مالیات بر درآمد کشاورزی از این بخش معمولا میزان بهره مالکانه و عوارض را سالانه افزایش می دهند. در حوزه جنگلداری لازم است به صورت کاملا روشن تکلیف عوارض و بهره مالکانه مشخص شود. زیرا از یک سو و بر اساس قانون عوارض خود نوعی مالیات بشمار می آید و از سویی دیگر دریافت دوباره مالیات در یک دوره مالیاتی خلاف قانون است.

معافیت مالیات بر درآمد کشاورزی

مطابق با قانون مالیات بر درآمد کشاورزی از جمله مالیات های مستقیم است. در این نوع مالیات، میزان فروش محصولات و میزان درآمد ناشی از آن ها را ملاک تعیین مبلغ، قرار داده اند. لازم به ذکر است که مالیات در کلیه حوزه های کشاورزی اعم از دامداری، شیلات، مراتع و جنگل، زراعت و سایر بخش های دیگر تنها بر اساس میزان فروش خواهد بود. در صورتی که فروش محصول در یک سال کاهش یابد افراد فعال در آن بخش معاف از پرداخت مالیات خواهند شد.

در خصوص معافیت های مالیات بر درآمد کشاورزی باید عنوان کرد که اظهار نظرهای متفاوتی در رابطه با آن وجود دارند. مهم ترین نظریه آن است که فعالیت های کشاورزی در ارتباط با کاشت و برداشت باید معاف از پرداخت مالیات باشند. نظر دوم اما متفاوت است. زیرا بر اساس آن معافیت مالیاتی کشاورزی مربوط به کلیه فعالیت هایی می شود که برای انجام ان ها از آب و زمین استفاده می شود. لذا این نظریه تمام بخش های کشاورزی اعم از زراعت، باغداری، دامپروری، دامداری، شیلات، پرورش طیور و زنبور عسل و کرم ابریشم، جنگلداری و جنگل کاری را در بر می گیرد.

جمع بندی

مالیات بر درآمد کشاورزی یکی از انواع مالیات است که برای دریافت آن از کشاورزان شرایط مختلفی در نظر گرفته شده است. این نوع مالیات شامل بخش های مختلف کشاورزی می شود. از طرفی معافیت های مالیاتی بخش کشاورزی بسیار گسترده بوده و تنها در شرایطی خاص افراد مجبور به پرداخت مالیات خواهند شد. معافیت های مالیاتی در جهت ایجاد انگیزه در افراد برای ادامه فعالیت در این حوزه در نظر گرفته‌شده‌اند. حتما تا بحال نام مالیات سبز را شنیده‌اید. مالیات سبز با نام مالیات زیست‌ محیطی هم شناخته می‌شود. این مالیات مربوط به فعالیت هایی است که موجب آلودگی در محیط زیست می شود. برای کس اطلاعات بیشتر ه مقاله مربوطه مراجعه نمایید.