حسابداری انبار چیست؟
تعریف حسابداری انبار
حسابداری انبار که برگفته از نامی لاتینی است، گروهی از اعمال و محاسبات حسابداری است که معین کننده موجودی انبار است. چیزی که این نوع از حسابداری در انتها معین می کند، مبلغ موجودی انبار است. به همین دلیل حسابداری انبار و اموال اهمیت بسیار بالایی در شرکت ها و کارخانه ها دارند. در ادامه با ما همراه باشید تا با حسابداری انبار آشنا شده و اصول حسابداری انبار را یاد بگیریم.
فهرست مقاله
Toggleواحدهای تجاری ای که خدمات و محصولات خود را در دنیای واقعی و به طور فیزیکی به مشتریان عرضه می کنند، ماده های خام یا کالای نهایی را در بخشی به اسم انبار نگه می دارند. از طرفی موارد گفتهشده از بهای زیادی برخوردار هستند. برای معین کردنِ بهای مالی این موارد حسابداری انبار به کار گرفتهمیشود.

هدف حسابداری انبار چیست؟
انبارداری و انبار گردانی برای واحدهایی که محصولات فیزیکی به بازار ارائه می دهند، بسیار مهم است. موجودی انبار در واقع همان دارایی تجاری واحد مذکور است. مواد اولیه و یا ذخیره کالای اصلی موجود در انبار، اثری مستقیم بر سود و مالیات پرداخت شونده توسط شرکت دارند.
حسابداری انبار تاثیر زیادی در کنترل مخارج نگهداری از موجودی انبار دارد. افزون بر آن مقدارهای کافی مواد اولیه را در اختیار شرکت می گذارد، در بازه تعیینشده محصول را به مرحله تولید می رساند و متناسب با میزان موجودی سفارش دریافت می کند. درمورد اموال گردانی چیست بخوانید.
کاربرد حسابداری انبار
از کاربردهای حسابداری انبار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حسابداری انبار موجودی انبار را ارزش گذاری مالی می کند، در صورت بروز خسارت، ضررهای مالی را به وسیله قیمت های بیانشده برآورد می کند.
- تحویل گرفتن، نگه داشتن و توزیع کردن کالا
- کنترل کردن میزان موجودی و اجتناب از عدم مطابقت نیاز با میزان موجودی. در صورت کم و یا زیاد بودن محصولات در انبار، زیان های زیادی می تواند شرکت را تهدید کند.
- امور مالی و عمل حسابداری به وسیله ذخیره لیست موجودی انبار و صادر کردن قبض آن توسط حسابداری انبار راحت می شود.
انواع موجودی انبار
بر اساس نوع نیاز و نیز محصول تولیدی، انبارهای یک شرکت می توانند انواع متعددی از کالاها را در خود نگه داری کنند. شرکت های متعددی که تولیدکننده هستند، خدماتی را ارائه می دهند و یا تجارت می کنند محصولات مختلفی در انبارهای خود دارند. در ادامه با بخشی از انواع کالاهایی که قابلیت ذخیره در انبار را دارند آشنا می شویم:
- مواد اولیه: موادی هستند که برای ساخت محصول استفاده می شوند.
- مواد مصرفی برای تولید کالا: این مواد به طور غیر مستقیم در تولید کالا استفاده می شوند.
- کالای تولید شده: این مورد از اساسی ترین موارد در حسابداری انبار است، چرا که مستقیما در سوددهی واحد مربوطه اثرگذار است.
- از دیگر انواع موجودی انبار می توان به مواد در جریان تولید اشاره کرد.

مزایای حسابداری انبار
وجود یک سیستم انبار منظم و به تبع آن حسابداری انبار کارآمد فواید زیادی دارد. مهم ترین مزیت این مورد، بیشتر کردن سوددهی خالص شرکت است. موارد زیر از جمله مزایای حسابداری انبار هستند:
ثبت لیست نام و عدد کالاهای موجود در انبار، کنترل دقیق موجودی انبار، نظم در کالاهای موجود در انبار.
وظایف حسابدار انبار
حسابداری انبار وظایف متعددی را بر عهده حسابدار می گذارد که در ادامه به صورت کلی آن ها را نام می بریم:
یک حسابدار انبار دفتر کل گزارش ها را می نویسد، گزارش موجودی انبار را تنظیم و تحلیل می کند، بر هزینه ها نظارت دارد، اختلاف موجودی انبار را با داده ها تشخیص می دهد، فهرست موجودی را ارائه می دهد، گزارش های ماهانه را تنظیم می کند.
حسابداران انبار از نرم افزارهای حسابداری استفاده می کنند، ماهیانه گزارش هایی ارائه می کنند و آن ها را بایگانی می نمایند تا وضعیت کلی سود و زیان شرکت را مشخص کرده و آن ها را برای تحلیل برنامه مالی شرکت تنظیم می کنند.
حسابداری انبار مسئولیت های دیگری نظیر مدیریت ورود و خروج افراد، تبدیل ارزش کالا به ارزش ریال، مدیریت کردنِ فاکتورهای مربوط به خریدنِ مواد اولیه یا فروختنِ محصولات، گرفتن سفارش ها و تطابق آن ها با موجودی انبار، نگهداری از مدارک و ارسال آن ها به مدیران شرکت، برآورد هزینه های انبار را بر دوش حسابداران انبار قرار می دهد.
اصول حسابداری انبار
پیش تر گفتیم انبار گردانی و مدیریت آن از اساسی ترین بخش های واحدهای تجاری و تولیدی هستند. حسابداری انبار هم به همین دلیل حائز اهمیت است.
در ادامه با اصول حسابداری انبار می پردازیم. حسابداران با تنظیم و بررسی 4 نوع از اسناد، به ارزیابی موجودی در دوره های مختلف می پردازند:
- اسناد خرید در حسابداری انبار: مخارج در حسابداری بسیار مهم هستند. همه مخارج اعمال شده به صورت جزئی مانند ارزش های زیاد شده و نیز اطلاعات مربوط به فرد مورد معامله بایستی در اسناد مربوط به خرید ذکر شوند. مادامی که مخارج جانبی مثل هزینه های گمرک و حمل و نقل شفاف نشوند، امکان تعیین قیمت نهایی خرید وجود ندارد. از همین رو باید چنین اطلاعاتی در اسناد خرید درج شود.
- اسناد انتقالی بین انبار در حسابداری انبار: هر واحد تولیدی در قسمت های متعددی مثل انتقال مواد اولیه و نیمه اولیه و … به سند احتیاج دارد.
- سندهای بهای پایانی محصول تولید شده: به دلیل تاثیرگذاری علل متعددی چون مخارج جانبی( گمرک و نقل و انتقال، خرید مواد اولیه، انبارداری و …) تدوین این اسناد کار سختی است.
- بهای انتهایی محصول بیرون آمده از انبار: در حسابداری انبار برای هر کالای صادر شده از بیرون انبار بایستی قیمتی پایانی محاسبه کرد. می توان از دو سیستم ارزیابی ادواری و دائمی موجودی جهت محاسبه بهای نهایی کالای صادره از انبار بهره جست.

روش های ثبت موجودی انبار
برای ثبت موجودی انبار دسته بندی های متعددی وجود دارد. در این نوشتار ما به شش روش دسته بندی انبار اشاره می کنیم:
روش FIFO یا ورود اول و خروج اول در ثبت موجودی انبار، روش میانگین موزون در ثبت موجودی انبار، روش موجودی و پایه در ثبت موجودی انبار، روش شناسایی ویژه در ثبت موجودی انبار، روش خرده فروشی در ثبت موجودی انبار، روش LIFO یا ورود آخر و خروج اول در ثبت موجودی انبار.
انواع نرم افزارهای حسابداری انبار
با پیشرفت روزافزون و لحظه ای فناوری اطلاعات، هر کدام از شغل ها و صنف ها ابزار و نرم افزارهای خاص خودشان را دارا هستند. حسابداری هم در این جرگه جای می گیرد. نرم افزارهای متعددی جهت انجام امور حسابداری وجود دارند که بر حسب کارکردهای عمومی، حقوق و دستمزد، فروش، انبار و … تقسیم می شوند. نرم افزار های حسابداری انبار طبق کیفیت خدمات ارائه شده شان تعیین رتبه می شوند.
یک نرم افزار حسابداری انبار خوب، می تواند کالاهای انبار را با دقت بالا ثبت کند، به محاسبه ارزش ریالی آن ها بپردازد و به فراخور نوع کالا ارزیابی موجودی انبار را به طور ادواری یا همیشگی انجام دهد. قابلیت رسم نمودارهای دوره ای جهت بررسی وضعیت مالی شرکت، از دیگر توانمندی های این ابزارها به شمار می آید.
به طور خلاصه می توان گفت وظیفه نرم افزار حسابداری انبار ثبت حسابداری انبار است. در ادامه تعدادی از نرم افزارهای حسابداری انبار را بیان خواهیم کرد:
- نرم افزار حسابداری پارمیس استار
- نرم افزار حسابداری انبار میزان
- نرم افزار فرداد
- نرم افزار حسابداری سردخانه
- نرم افزار مدیریت انبار منطبق
- نرم افزار انبارداری صنعتی سپهر
- نرم افزار حسابداری انبار تحت وب انبار آنلاین
آموزش دیدن به عنوان یک حسابدار انبار
در صورتی که حسابدار هستید و یا به این گرایش تحصیلی نگاهی به عنوان حرفه کاریتان داشته اید، باید بدانید که حسابداری انبار از مهم ترین بخش های حسابداری است. با یادگیری این حسابداری، می توانید در شرکت های تجاری، تولیدی، بازرگانی و … در نگه داشتن، ثبت کردن و منظم کردن کالاهای موجود در انبار و سندهای مربوط به آنها به تسلط کافی دست یابید.
سند حسابداری رسید انبار
از مسائلی که در این حوزه بیان می شود، رسید انبار می باشد. انباردار بایستی کالاهای فرستاده شده از انبار را در رسید یاد شده بنویسد. این سند به ما کمک می کند متوجه شویم کالایی در انبار وجود دارد یا نه. چنانچه کالایی خریداری شود باید با رسید انبار تحویل شود و در صورت پرداختن نشدنِ هزینه آن، بایستی در زمان تعیینشده جهت پرداختِ هزینه فاکتور اقدام کرد. از دیگر فواید رسید انبار می توان به کنترل کیفی کالاهای فرستادهشده از انبار اشاره کرد. در صورتی که مشخصات کالا نقص فنی داشته باشد می توان آن را صورت جلسه کرد.
ثبت کسورات و اضافات انبار
گاهی امکان دارد موجودی واقعی انبار با مقدار ذکر شده آن اختلاف داشته باشد. این اختلاف که می تواند دلایل زیادی داشته باشد. در صورت بیشتر بودن مقدار موجودی واقعی از مقدار ذکر شده، با اضافات روبرو هستیم و باید صورت معادل مبلغ اضافات، حساب کسری و اضافه انبار بستانکار شده و حساب کنترل مواد بدهکار می شود.
درصورت بیشتر بودنِ مقدار موجودی ثبتشده از مقدار حقیقی آن با کسری رو به رو هستیم. در این حالت، باید معادل مبلغ کسری، حساب کسری و اضافه انبار بدهکار شده و حساب کنترل مواد، بستانکار می شود.
برای آموزش تصویری ثبت نام در سامانه جامع انبارها کلیک کنید.
جمع بندی
حسابداری انبار بهای موجودی انبار را تعیین می کند. حسابدار انبار باید بر تعداد محصولات در انبار مدیریت کند و بر رفت و برگشت آن ها نظارت داشته باشد.
دیدگاهتان را بنویسید