حسابداری مالی چیست؟
حسابداری مالی چیست؟
حسابداری مالی زیر شاخه ای از حسابداری محسوب می گردد، که به منظور ثبت و ضبط، تهیه و تنظیم، خلاصه و جمع بندی گزارشات و معاملات تجاری و اقتصادی انجام می شود و در سازمان های دولتی و شرکت های خصوصی حائز اهمیت است. همچنین حسابداری مالی منجر به شفافیت وضعیت مالی در کسب و کار می گردد و برای هر شرکت و سازمان ضروری است.
فهرست مقاله
Toggleدر حسابداری مالی کنترل حساب های مالی، گزارشات و بستن حساب ها، تهیه ترازنامه های مالی و قانونی، تهیه صورت های مالیاتی، سود و زیان ها و صورت جریان وجوه، اسامی بدهکاران و بستانکاران، قراردادهای کاری، زمان سررسید پرداخت چک ها، مشخصات مشتریان و …. در سیستم های حسابداری ثبت می شود. همچنین ما به شما خواندنِ مقاله ابزار های حسابداری در موسسه حسابداری تدبیر و مرخصی و تعطیلات در حسابداری را پیشنهاد می کنیم.
حسابداری مالی در واقع آن بخش از حسابداری است که وظیفه آن گزارشات اطلاعات مالی برای استفاده کنندگان درون و برون سازمانی است، به این رشته از حسابداری، حسابداری بازرگانی نیز می گویند و اکثر شرکت ها از آن استفاده می نمایند. کلیه فعالیت هاي مالی در دفاتر خاص ثبت و در پایان هر دوره مالی صورت هاي مالی مورد نیاز تهیه می شود. خصوصیات کیفی اصلی مرتبط با ارائه اطلاعات مالی، قابل مقایسه بودن و قابل فهم بودن است. حتی اگر اطلاعات مربوط و قابل اتکا باشد، مفید بودن آن در صورت قابل مقایسه نبودن و قابل فهم نبودن دچار محدودیت خواهد بود.
تعریفی ساده از حسابداری مالی و اهمیت آن
حسابدار مالی به فردی اطلاق می شود که مسئول نظارت بر صورت های مالی بوده و وظیفه سامان دهی، ثبت و ارائه گزارش های دقیق را به عهده دارد.
برای یک حسابدار مالی، تسلط بر اصول و تجربیات حسابداری امری ضروری است. او باید بتواند امور مالی پیچیده یک موسسه یا شرکت را به خوبی مدیریت کند. به علاوه، حسابدار می بایست دوره های زمانی مختلف را بررسی کرده و وضعیت اقتصادی شرکت را به مدیریت گزارش دهد.
افرادی که به دنبال سرمایه گذاری در کسب و کارها هستند، می توانند با بررسی گزارشات مالی، تصمیمات کلیدی و موثری اتخاذ کنند. همچنین تأمینکنندگان کالا و خدمات نیز نیازمند آگاهی از اطلاعات مالی سازمان هستند. در مواردی که شرکت به وام یا تسهیلات مالی نیاز دارد، این اطلاعات مالی کاربردی خواهند بود.
نقش حسابدار مالی در پیشرفت یک مجموعه
حسابداری مالی به سازمان ها کمک می کند تا در چهارچوب قوانین فعالیت کرده و از مخاطرات مالی مصون بمانند. همچنین، این نوع حسابداری به مدیران سازمان کمک می کند تا راهبردهایی برای رشد و توسعه به کار گیرند. این شیوه حسابداری بیشتر در زمینه های تجاری، بازرگانی و خدماتی به کار می رود.
به طور کلی، حسابدار مالی اطلاعات مالی را در قالب ترازنامه و صورت سود و زیان به ذی نفعان شرکت ارائه می دهد. این اطلاعات به منظور گزارش دهی به نهادهای دولتی، سهامداران و … مورد استفاده قرار می گیرد. هدف اصلی از این روند، اتخاذ تصمیمات اقتصادی بهینه است.
اصلی ترین مسئولیت این حسابداری در محیط کسب و کار، تهیه گزارش های مالی است. اطلاعات مربوط به تراکنش های روزمره تجاری، پایه و اساس تشکیل صورت های مالی به حساب می آید. فعالیت هایی مانند خرید و فروش کالا و هزینه های جاری جزو این دسته بندی قرار می گیرند. هزینه های جاری نیز شامل حقوق و دستمزد کارکنان، قبض آب و برق و اجاره می شود. ذی نفعان خارج از سازمان، از جمله مقامات مالیاتی، سرمایه گذاران و مشتریان، می توانند از این اطلاعات برای ارزیابی عملکرد مالی شرکت بهره ببرند.
تفاوت حسابداری مالی با حسابداری صنعتی و حسابداری مدیریتی در چیست؟
حسابداری به عنوان یک علم مهم در دنیای تجارت، به چندین شاخه تقسیم می شود که هر کدام هدف خاصی را دنبال می کنند. اولین شاخه، حسابداری مالی است که هدف آن تهیه گزارش های مالی برای ذی نفعان خارجی مانند سرمایه گذاران، اعتبار دهندگان و مقامات مالیاتی است. این گزارش ها معمولاً شامل ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان های نقدی هستند و اعداد آن ها بر اساس اصول حسابداری معتبر (GAAP یا IFRS) تهیه می شود. این گزارش ها باید به طور دقیق و مستند ارائه شوند و معمولاً بهصورت دوره ای، مانند فصلانه یا سالانه، تهیه می گردند.
دومین شاخه، حسابداری صنعتی نام دارد که تمرکز آن بر تجزیه و تحلیل هزینه ها و مدیریت تولید در شرکت های صنعتی است. این نوع حسابداری به تحلیل هزینه ها و سودآوری محصولات پرداخته و گزارش ها شامل اطلاعات مربوط به هزینه های تولید، هزینه های مستقیم و غیر مستقیم و تجزیه و تحلیل حاشیه سود هر محصول است. هدف حسابداری صنعتی این است که به مدیران واحدهای تولیدی کمک کند تا قیمت محصولات را تعیین کرده و کنترل هزینه ها را بهبود ببخشند.
سومین شاخه،حسابداری مدیریتی است که به ارائه اطلاعات مالی و غیرفی مالی به مدیران برای اتخاذ تصمیمات بهینه می پردازد. گزارش های این نوع حسابداری بستهبه نیاز مدیریت متفاوت است و می تواند شامل گزارش های پیش بینی، تجزیه و تحلیل هزینه و شاخص های عملکرد باشد. تمرکز حسابداری مدیریتی بیشتر بر روی تجزیه و تحلیل داخلی، برنامه ریزی، بودجه بندی و کنترل است.
به طور خلاصه، حسابداری مالی بر تهیه گزارش های مالی برای ذی نفعان خارجی تمرکز دارد، حسابداری صنعتی به تجزیه و تحلیل هزینه ها و سودآوری محصولات میپردازد و حسابداری مدیریتی به ارائه اطلاعات حیاتی برای مدیران به منظور گرفتن تصمیم صحیح متمرکز است.
صورت های مالی مختلف در حسابداری مالی
ترازنامه: گزارشی از دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام در یک لحظه معین با هدف ارزیابی سلامت مالی شرکت و درک ساختار مالی آن که دارای فرمول های زیر است:
دارایی ها = بدهی ها + حقوق صاحبان سهام
صورت سود و زیان: گزارشی که عملکرد مالی شرکت را طی یک دوره خاص نشان می دهد. سود و زیان شرکت های مختلف را به شکل زیر محاسبه می کنند:
- شرکت های خدماتی: سود خالص = درآمد – هزینه
- شرکت های بازرگانی: سود خالص = فروش خالص – بهای تمام شده کالای فروش رفته – هزینه های عملیاتی
- شرکت های پیمانکاری: سود خالص = درآمد دوره جاری پیمان – هزینه دوره جاری پیمان
صورت جریان وجوه نقد: گزارشی از ورودی و خروجی نقدینگی در یک دوره حسابداری است که ارزیابی توانایی شرکت در ایجاد نقدینگی و مدیریت جریان های نقدی را سهولت می بخشد. فعالیت های عملیاتی جریان های نقدی ناشی از فعالیت های اصلی کسب و کار، خرید و فروش دارایی های بلند مدت و تامین مالی و بازپرداخت بدهی ها و حقوق صاحبان سهام از جمله فعالیت های این صورت های مالی است.
صورت سود و زیان جامع: گزارشی که تغییرات حقوق صاحبان سهام را شامل می شود. همچنین شامل سود و زیان جامع، هزینه های شناساییشده، درآمدها و سود و زیان تحقق نیافتهاست.
ویژگی های صورت های مالی در حسابداری مالی چیست؟
قابل مقایسه بودن
استفاده کنندگان صورت هاي مالی باید بتوانند جهت تشخیص روند عملکرد واحد تجاري صورت هاي مالی واحد تجاري را در طی سال هاي مختلف و همچنین با صورت هاي مالی واحدهاي تجاري دیگر مقایسه کنند. براي دستیابی به قابل مقایسه بودن نیز دو خصوصیت زیر لازم است:
الف: ثبات رویه و رعایت یکنواختی (استفاده کنندگان صورت هاي مالی با مقایسه عملکرد یک واحد تجاري در سال هاي مختلف میتوانند روند را شناسایی کنند و با تو جه به نتایج گذشته، وضعیت آتی را پیش بینی نمایند. این مقایسه هنگامی مفهوم و معتبر خواهد بود که واحد تجاري مورد نظر روش هاي اندازه گیري مشابهی را در سال هاي مختلف به طور یکنواخت به کار گرفتهباشد.
مثلا اگر یک واحد تجاري براي اندازه گیري ارزش موجودي مواد اولیه خود در یک سال از روش فایفو استفاده کند و در سال دیگر از روش میانگین استفاده کند به احتمال زیاد سود گزارششده در این دوسال نیز قابل مقایسه نخواهد بود. به طور کلی، به کارگیري یکنواخت اصول و رویه هاي حسابداري مشابه در سال هاي مختلف، کیفیت قابلیت مقایسه اطلاعات ارائهشده را بالا می برد.
ب: افشاء مناسب: یکی از پیش شرط هاي قابل مقایسه بودن، افشاي رویه هاي حسابداري بکار رفته در تهیه صورت هاي مالی و همچنین افشاي هرگونه تغییرات در آن رویه ها و اثرات چنین تغییراتی می باشد. بر طبق اصل افشاء میبایست کلیه واقیعت هاي با اهمیت مربوط به رویدادها و فعالیت هاي مالی موسسه به نحو مناسب و کامل افشاء شود. افشاء اطلاعات می تواند در متن صورت هاي مالی یا یادداشت هاي همراه آن صورت پذیرد.
قابل فهم بودن
یک خصوصیت کیفی مهم اطلاعات مندرج در صورت هاي مالی این است که به آسانی براي استفاده کنندگان قابل درك باشد. قابل فهم بودن متشکل از دو عامل زیر است:
الف: ادغام و طبقه بندي اطلاعات: براي اینکه ارائه اطلاعات مالی قابل فهم باشد لازم است اقلام به نحوي مناسب در یکدیگر ادغام و طبقه بندي شود. معاملات و سایر رویدادهاي متعدد و متنوعی که بر یک واحد تجاري اثر می گذارد در قالب کامل و اعداد نسبتاً محدودي در صورت هاي مالی ارائه می شود. این امر مستلزم فرایند ادغام که متضمن عمل تفسی و ساده سازي اطلاعات است.
براي تسهیل تجزیه و تحلیل، طبقه بندي اقلام در صورت هاي مالی به نحوي انجام می شود که اقلام با ماهیت یا نقش مشابه با هم نمایش یابند و از اقلام غیر مشابه تمیز دادهشوند. براي مثال، انواع مختلف دارائی هاي ثابت مشهود در کنار یکدیگر نشان دادهمیشود.
ب: توان استفاده کننده: صورت هاي مالی براي رفع نیازهاي استفاده کنندگان مختلفی که از درجات مختلف آگاهی از فعالیت هاي تجاري و اقتصادي و نحوه حسابداري دارند، تهیه می شود. با این وجود اطلاعات مالی عموماً بر اساس این فرض که استفاده کنندگان از آگاهی معقولی در مورد فعالیت هاي تجاري و اقتصادي و نحوه حسابداري برخوردارند و اینکه مایل به مطالعه اطلاعات با تلاش معقولی هستند، تهیه می شود.

دیدگاهتان را بنویسید