آنچه باید درباره حسابرسی شرکت ها بدانید

بررسی حسابرسی شرکت ها

تمام شرکتها و سازمانها چه کوچک و چه بزرگ با هر فعالیتی باید حسابرسی شوند. حسابرسی شرکت ها از رخ دادن اشتباه و تقلب در اسناد و مدارک شرکتها جلوگیری می کند. حسابرسی برای تصمیم گیری و آینده نگری شرکت به مدیران کمک می نماید. این کار به هر روش و در هر زمانی برای رشد شرکت و جلوگیری از متضرر شدن شرکت بر اثر خطاهای ثبتی یا تقلب های کارکنان مفید و ضروری است. امروزه انجام دادن هر کاری بدون داشتن مهارت و تخصص اشتباه است و عواقب بدی خواهد داشت.

حسابرسی شرکت ها که شاخه ای از انواع حسابداری است، به افراد متخصص و ماهر نیاز دارد. حسابرسی معمولاً توسط حسابرسان داخلی یا شرکت های حسابرسی انجام می گیرد. اگر توسط شرکت های حسابرسی انجام شود نتیجه ای بهتری خواهد داشت. در این مقاله با حسابرسی شرکتها، انواع آن و مراحل انجام حسابرسی آشنا خواهید شد.

مفهوم حسابرسی

حسابرسی یعنی بررسی کردن صورتهای مالی یک شرکت. صورتهای مالی عبارت اند از: ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد. حسابرسی در واقع نقش اطمینان دهنده به سرمایه گذاران در مجموعه دارد. به سرمایه گذاران اطمینان می دهد که گزارش های مالی شرکت صحت دارند. حسابرس بعد از پایان کار نظر خود را در مورد صحت صورت های مالی و انعکاس دقیق اطلاعات وضعیت مالی شرکت، در گزارش حسابرسی ارائه می دهد.

انواع حسابرسی

حسابرسی شرکتها دارای انواع مختلفی می باشند و هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند، آن ها را می‌توان از نظر زمان حسابرسی، به سه دسته تقسیم کرد. ۳ نوع حسابرسی عبارتند از:

۱– حسابرسی ضمنی:

بعضی از شرکت ها انجام دادن حسابرسی در طول سال مالی را ترجیح می دهند. چون موقعی که سال مالی تمام شود و گزارشات تهیه شوند، انجام حسابرسی شرکت ها دچار محدودیت می شود. به حسابرسی که یکبار در طول سال مالی انجام می شود حسابرسی ضمنی می گویند.

۲– حسابرسی مداوم:

حسابرسی شرکتها بعضی مواقع به طور مداوم و در طول سال مالی انجام می شود. این شرکتها به خاطر شرایط خاصی که دارند ترجیح می دهند حسابرسی مداوم برای آن ها انجام شود.

۳– حسابرسی نهایی:

در بعضی شرکت ها، حسابرسی نهایی بر سایر روش های حسابرسی ترجیح داده می شوند. حسابرسی نهایی در پایان سال مالی و بعد از بسته شدن پرونده مالی شرکت به انجام می رسد.

مدارک ضروری برای حسابرسی شرکت ها

برای انجام حسابرسی شرکت ها حسابرسان به مدارک و اسنادی نیاز دارند که بتوانند گزارش خود را بر طبق آن ها تهیه و ارائه دهند. این مدارک عبارتند از:

۱– اسناد معتبر:

از اسناد معتبری که برای حسابرسی شرکتها نیاز است می توان به سندهای پرداخت و دریافت، فاکتورهای خرید و فروش، رسیدهای صادر شده، حواله های انبار و… اشاره نمود. این اسناد در کنار سایر اسناد استفاده می شوند و خود به تنهایی قابل استناد برای حسابرسی نمی باشند.

۲– اظهارات شخص ثالث:

حسابرس می تواند برای جمع آوری اطلاعات سراغ کارمند ها رفته و از آن ها سوال کند. کارمندان، مدیران و سایر مسئولان می توانند اظهارات خوبی را در اختیار حسابرس قرار دهند.

۳– مشاهدات عینی:

بعضی اسناد را با مشاهده عینی می توان با صورت های مالی مطابقت داد. مثلاً برای حسابرسی شرکت ها می توان سراغ انبار رفت و موجودی کالای انبار را با صورت ها مقایسه کرد، یا موجودی ماشین آلات، زمین و… . هر چند بعضی دارایی های نامشهود را با مشاهده عینی نمی توان مورد ارزیابی قرار داد.

۴– محاسبات حسابرسی.

۵– سند رسمی.

و … .

هدف از حسابرسی شرکت ها

۱– هدف اصلی از حسابرسی شرکتها اعتبار دهی به اسناد و مدارک شرکت و همچنین صورت های مالی آن است.

۲– تطابق دادن اسناد و صورت‌ های مالی شرکت با استانداردها و قوانین و مقررات حسابرسی.

۳– کشف و بررسی کردن اشتباهات در محاسبات.

۴– اطمینان خاطر دادن به سهامداران، مدیران ارشد و… جهت تطابق اسناد.

مزایای حسابرسی شرکتها

استفاده کنندگان از اسناد و مدارک شرکتها و سرمایه گذاران فقط در صورتی می توانند به اسناد و صورت‌ های مالی شرکت اعتماد کنند، که شخصی بی طرف آن ها را بررسی کند. این فرد باید درباره اعتبار اسناد به صورت حرفه ای اظهار نظر کند. این فرد بهتر است که یک حسابرس مستقل باشد، تا بهترین نظر ممکن را ارائه دهد.

حسابرس مستقل وظیفه سنگین و مهمی به عهده دارد. چون امروزه صورت های مالی که توسط حسابرس تایید شده‌باشند، مدارک قابل قبول و معتبر برای گزارش وضعیت مالی شرکت می باشند. اسناد مالی شرکتها بدون حسابرسی به خاطر احتمال وجود خطا و تقلب در آن ها اعتبار زیادی ندارند، ولی حسابرسی اعتبار آن ها را بالا خواهد برد.

مراحل حسابرسی شرکت ها

به مراحلی که حسابرس، باید آن ها را پشت سر بگذارد تا به اطلاعاتی صحیح از صورت های مالی برسد، مراحل حسابرسی شرکت ها گفته می شود. برای انجام حسابرسی باید همه مدارکی که برای حسابرسی نیاز دارند را بعد از عقد قرارداد در اختیار حسابرسان قرار دهید. هنگام سپردن حسابرسی شرکت خود به یک حسابرس حتماً استعلام آن را بگیرید و مطمئن شوید که آموزش این کار به صورت کامل و حرفه ای دیده‌باشد. برای انجام حسابرسی شرکتها باید مراحلی مثل جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن ها و همچنین تفسیر اطلاعات پشت سر گذاشته شوند.

مراحل حسابرسی شرکت ها عبارتند از:

مرحله اول: تشکیل پرونده

در این مرحله دو پرونده دائم و جاری ایجاد می شوند. در بعضی شرکتها که قبلاً مورد حسابرسی قرار گرفته‌اند دیگر نیاز به ساخت پرونده دائم نیست.

مرحله دوم: تهیه تراز آزمایشی

در این مرحله از حسابرسی شرکتها، حسابرس یک تراز آزمایشی تهیه کرده و مانده نهایی شرکت را بررسی می کند. اگر در حسابرسی های قبلی تراز تهیه شده‌است، دیگر نیاز به تهیه دوباره آن نیست.

مرحله سوم: تهیه کاربرگ های اصلی

برای حسابرسی شرکت ها باید در این مرحله کاربرگهای اصلی تهیه شوند. کاربرگ ها برای هر شرکتی متفاوت است. احتمال دارد یک شرکت به بعضی از این کاربرگ ها اصلاً نیاز نداشته باشد.

بعضی از این کاربرگ ها عبارتند از:

۱– کاربرگ شماره ۳۰۰۰ شامل سرفصل های حساب های تجاری و غیر تجاری، پیش دریافت، حساب های پرداختی، خزانه، ذخیره مالیات و… .

۲– کاربرگ حسابرسی شماره 3800 دارای سرفصل های ذخیره مالیات و بدهی مالیات.

۳– کاربرگ شماره 3900 که شامل سر فصل های تسهیلات بلند و کوتاه مدت 

۴– کاربرگ شماره 4000 دارای جداول دارایی های ثابت، استهلاک انباشته، پیش پرداخت های سرمایه ای و… 

۵– کاربرگ شماره 4200 که شامل حق الامتیاز و سایر دارایی های نامشهود 

۶– کاربرگ حسابرسی شماره 4300 که در بر دارنده موجودی مواد و کالا، اعتبارات اسنادی و کالای در راه 

۷– کاربرگ شماره 4500 که سر فصل های سپرده های دریافتی، حساب ها و اسناد دریافتی تجاری و غیر تجاری، پیش پرداخت ها و … را در بر 

۸– کاربرگ شماره 4700 دارای موجودی نقدی بانک، صندوق، تنخواه گردان و…

۹– کاربرگ شماره 5500 شامل اطلاعاتی درباره میزان فروش و همچنین میزان درآمد حاصل از ارائه خدمات، برگشت از فروش و درآمد عملیاتی 

۱۰– کاربرگ حسابرسی شماره 5600 دارای مقدار هزینه دستمزد، قیمت تمام‌شده، سربار و اندازه هزینه ها و… 

۱۱– کاربرگ اصلی 5750 شامل سایر درآمدها و هزینه های غیر عملیاتی 

۱۲– کاربرگ شماره 5950 دارای اطلاعاتی در مورد حساب ها و طرف حساب های انتظامی

کاربرگ هایی که در بالا ذکر شد برای بعضی شرکتها استفاده می شوند و برای بعضی دیگر کاربردی ندارند. در حسابرسی شرکت ها، حسابرس بعد از پایان سال مالی و یا بعد از تراز نهایی اقدام به تهیه کاربرگ اصلی می کند.

مرحله چهارم: ارسال تأییدیه

برای دریافت کردن تأییدیه حسابرس باید سراغ بانکهایی رود که شرکت در آنها صاحب حساب است. این تأییدیه برای حسابرسی شرکتها شامل موارد زیادی می باشد که در پایین ذکر می کنیم.

۱– تأییدیه بدهی یا طلب، پیش دریافت‌ و پیش پرداخت ها، تأییدیه اسناد دریافتی و پرداختی.

۲– تأییدیه کارکنان برای ثبت مانده‌ های بدهکاران، صندوق و… .

۳– تأییدیه کارفرمایان.

۴– تأییدیه پیمانکار جهت پیمانکاری پروژه.

۵– تأییدیه سرمایه‌ گذاری.

۶– تأییدیه کالاهای امانی.

حسابرسی شرکتهای خصوصی

حسابرسی شرکت های خصوصی مانند تمام شرکتهای دیگر انجام می شود. فرایند حسابرسی به شکل حسابرسی ضمنی آغاز می ‌شود و با حسابرسی نهایی به پایان می رسد. هر چه مدارک زودتر تکمیل شوند حسابرسی شرکت زودتر به پایان می رسد. اگر دارایی شرکت زیاد باشد برای حسابرسی آن نیاز به مدارک و زمان بیشتری دارد.

کلام آخر

حسابرسی شرکت ها کاری حرفه ای و تخصصی است و نباید بدون کمک متخصصان که در این زمینه حسابرسان هستند، انجام شود. چون بروز هر گونه خطا و یا تقلب در اسناد مالی و مدارک شرکتها عواقب سنگینی مثل تعیین جریمه به همراه خواهد داشت، حسابرسی بسیار مهم و موثر می باشد. سعی کنید برای سپردن حسابرسی شرکت خود به سراغ حسابرسان و موسسات حسابرسی معتبر بروید. این متخصصان به خوبی می توانند ایرادات موجود در اسناد و مدارک مالی شرکت شما را پیدا کرده و آن ها را مطرح کنند.