حسابرسی مالی چیست؟
حسابرسی مالی به معنای بررسی و ارزیابی صورت‌های مالی شرکت‌ها توسط حسابرس مستقل جهت کسب اطمینان از اعتبار آنها می باشد. این نوع فرایند حسابرسی، مجموعه فعالیت‌هایی است که به منظور بررسی و ارزیابی اعتبار اطلاعات و صورت‌های مالی شرکت‌ها و سازمان ها انجام می شود. حسابرس مستقل با بررسی دقیق شواهد و اطلاعات، نظر حرفه‌ای خود را در قبال اعتبار و صحت صورت های مالی بیان می‌کند.
این نوع فرآیند حسابرسی دارای مراحل مختلفی است. حسابرس ابتدا باید در این رابطه صلاحیت خود را اثبات کند تا بتواند خدمات قابل توجهی را به شرکت ها و سازمان ارائه دهد. حسابرس با بررسی دقیق مستندات و صورت های مالی، گزارش خود را جهت بهبود فرایندهای مالی یک شرکت یا سازمان ارائه می دهد. فرایند حسابرسی مالی به چند دلیل مهم انجام می شود که در ادامه به آنها اشاره می کنیم:
- اعتبار صورت‌های مالی را تایید کند. (حسابرس بررسی می‌کند که آیا ارقام و اطلاعات صورت‌های مالی دقیق و موثق هستند یا خیر.)
- سازگاری صورت های مالی با استانداردها و مقررات حسابداری را تایید کند. (در این مرحله، حسابرس بررسی می‌کند که آیا صورت‌های مالی با قوانین و مقررات حسابداری مطابقت دارند یا خیر.)
- اشتباهات احتمالی در تهیه صورت‌های مالی را پیدا و رفع کند.
- موثق بودن اطلاعات صورت‌های مالی را برای سهامداران و مدیران شرکت ها اثبات کند.
چرا گزارش حسابرسی مالی برای شرکت ها و سازمان ها از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد؟
گزارش حسابرسی مالی برای شرکت‌ها و سازمان‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می باشد. زیرا عملکرد بهینه یک شرکت یا سازمان به تهیه گزارش صورت های مالی بستگی دارد. از جمله مهمترین مزایای تهیه گزارش مالی برای شرکت ها و سازمان ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سرمایه‌گذاران و سهامداران از طریق گزارش حسابرسی مالی می توانند به صحت صورت های مالی یک شرکت یا سازمان اعتماد کنند. از سوی دیگر میتوانند تصمیم های مالی خود را بر اساس این گزارش ها اتخاذ نمایند.
- حسابرسی مالی برای شرکت‌ها و سازمان‌ها می تواند از اهمیت بالایی جهت دستیابی به منابع مالی برخوردار باشد. بانک‌ها و موسسات مالی به منظور بررسی درخواست‌های اعطای وام یا تسهیلات مالی به گزارش حسابرسی مالی شرکت ها و سازمان نیاز دارند. تهیه گزارش مالی در این رابطه می‌تواند باعث ایجاد فرصت به منظور افزایش منابع مالی یک شرکت یا سازمان شود.
- گزارش حسابرسی مالی می‌تواند تاثیر مستقیمی بر ارزش و اعتبار یک شرکت یا سازمان داشته باشد. ارزش و اعتبار شرکت‌ها و سازمان ها در بازار و همچنین در روابط تجاری براساس اطلاعات موثق مالی و گزارش حسابرسی تعیین می‌شود.
- گزارش حسابرسی مالی به شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند تا ریسک‌های مالی و عملیاتی خود را شناسایی و جهت رفع آنها اقدامات لازم را انجام دهند. حسابرسان مستقل با بررسی فرآیندهای مالی و عملکرد شرکت، مشکلات و ضعف‌های موجود را شناسایی می کنند. از طرفی می توانند به مدیران شرکت ها بهترین راهکار را جهت بهبود شرایط توصیه نمایند.
- در بسیاری از کشورها، شرکت‌ها و سازمان‌ها موظفند تا گزارش حسابرسی مالی را به طور دقیق تهیه و به ذینفعان ارائه کنند. این الزامات قانونی به منظور ایجاد شفافیت و اعتمادسازی در بازار مالی و حفظ حقوق ذینفعان ایجاد شده‌اند.
وظایف حسابرس مالی چیست؟
فرایند حسابرسی مالی شامل بررسی و ارزیابی صورت‌های مالی و سیستم حسابداری شرکت است. حسابرسان به عنوان افراد مستقل و متخصص در حوزه حسابداری، وظایف متعددی را برعهده دارند. در این رابطه باید اطمینان حاصل شود که صورت‌های مالی شرکت، دقیق، قابل اعتماد و مطابق با استانداردهای حسابداری است. در ادامه، به برخی از مهمترین مسئولیت‌های حسابرس مالی اشاره می کنیم:
- حسابرسان، مسئول بررسی و ارزیابی سیستم حسابداری شرکت هستند. آنها باید اطمینان حاصل کنند که سیستم حسابداری مناسبی وجود دارد که اطلاعات مالی شرکت را به طور صحیح و کامل ثبت می‌کند. همچنین، حسابرسان شرکت ها باید صورت‌های مالی را تهیه و از موثق بودن آنها اطمینان حاصل کنند.
- حسابرسان مالی باید بررسی کنند که آیا پرداخت حقوق و دستمزد به کارکنان شرکت به طور صحیح و مطابق با قوانین و مقررات انجام می‌شود یا خیر. در این فرایند، حسابرس ممکن است اقداماتی را انجام دهد تا از صحت پرداخت‌ها و رعایت حقوق کارکنان اطمینان حاصل نماید.
- حسابرسان شرکت ها، نمونه‌هایی از دفاتر مالی، تراز عملکرد، بودجه، حساب سود و زیان و سایر صورت‌های مالی را مورد بررسی قرار می دهند. آنها همچنین بررسی می‌کنند که آیا صورت های مالی به طور دقیق تهیه شده‌اند یا خیر.
- حسابرسان مالی باید گزارشات مربوط به بررسی صورت‌های مالی و سیستم حسابداری را تهیه و به مدیران عالی شرکت ارائه کنند. این گزارشات شامل نتایج بررسی، نقاط قوت و ضعف سیستم حسابداری، توصیه‌ها جهت بهبود عملکرد مالی و سایر موارد مرتبط می باشند.
- از جمله مهمترین وظایف حسابرسان مالی، نگهداری از حساب ریالی انبارها، اموال، محاسبه قیمت تمام شده و قیمت فروش محصولات می باشد. حسابرس باید اطمینان حاصل کند که حساب ریالی انبارها و اموال به طور صحیح محاسبه و قیمت فروش محصولات در صورت‌های مالی به طور دقیق ثبت شده است.
- حسابرسان وظیفه بررسی مغایرت هایی که در پرداخت ها، خریدها، اقلام های موجود در انبار و… ایجاد می شوند را برعهده دارند. در این زمینه باید اقداماتی از جمله بررسی فاکتورها، گزارشات موجودی، بررسی سیستم کنترل داخلی و سایر اقدامات مرتبط انجام شود.
در کل، مسئولیت‌های حسابرس مالی شامل بررسی و ارزیابی جوانب مختلف صورت های مالی یک شرکت است. در حسابرسی مالی باید اطمینان حاصل شود که صورت‌های مالی شرکت دقیق، قابل اعتماد و مطابق با استانداردهای حسابداری مربوطه باشند.
فرایند حسابرسی مالی
حسابرسی مالی، فرآیندی است که در آن حسابرس بررسی می‌کند که آیا شرکت مورد نظر، قوانین و مقررات مربوط به ثبت صورت های مالی را رعایت کرده است یا خیر. در این نوع حسابرسی، علاوه بر رعایت استانداردهای حسابرسی و حسابداری، مقررات و بخش نامه‌های مالیاتی نیز مورد توجه قرار می گیرد.
در فرایند حسابرسی مالی به موارد زیر پرداخته می شود:
- بررسی صحت صورت های مالی از جمله صورت سود و زیان، مطالبات و مالکیت
- بررسی رعایت اصول حسابداری در ارائه گزارش مالی
- بررسی دقیق دارائی ها و بدهی های شرکت یا سازمان
- بررسی محاسبات مالی حسابرس در سال‌های گذشته
- بررسی هزینه‌ها، درآمدها و مالیات های شرکت یا سازمان
- ارائه گزارش نهایی در رابطه با صحت صورت های مالی شرکت یا سازمان
انواع حسابرسی مالی
حسابرسی مالی، اطلاعات گسترده ای در رابطه با عملکرد مالی شرکت ها و سازمان ها را در اختیار مدیران قرار می دهد. این اطلاعات شامل تمام جزئیات در رابطه با درآمدها، هزینه‌ها، دارایی‌ها، بدهی‌ها و سود و زیان است. هدف اصلی ارائه این اطلاعات، تهیه گزارش‌های مالی است که به مدیران کمک می کند تا در رابطه با وضعیت مالی و عملکرد شرکت، اطلاعات جامعی کسب نمایند. با این حال، روش ارائه گزارش مالی بستگی به نوع فعالیت شرکت یا سازمان دارد. این امر به دلیل تفاوت در روش‌ها و سیستم های حسابداری مورد استفاده در هر صنعت می باشد.
فرایند حسابرسی مالی به صورت سالانه یا میان دوره‌ای انجام می شود. از لحاظ زمان ارائه اطلاعات، گزارش‌های مالی به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:
گزارش مالی میان دوره
حسابرسی میان دوره به صورت محدود و در نیمه سال انجام می‌شود. گزارش‌های حاصل از حسابرسی مالی شامل اطلاعات مالی نیمه سال در رابطه با درآمدها، هزینه ها، دارایی‌ها و بدهی‌های یک شرکت یا سازمان می باشد.
گزارش مالی پایان دوره
حسابرسی پایان دوره، بعد از یک سال مالی کامل انجام می شود. گزارش‌ها به صورت سالانه توسط حسابرسان تهیه و ارائه می‌شوند. این گزارش ها، نشان دهنده وضعیت مالی و عملکرد شرکت در طول یک سال هستند. گزارش‌های پایان دوره شامل اطلاعات مالی جامع تری از جمله صورت سود و زیان، ترازنامه و جریان وجوه نقد می باشند.
آیا حسابرسی مالی با حسابرسی مالیاتی تفاوت دارد؟
حسابرسی مالی و حسابرسی مالیاتی دو مفهوم متفاوت هستند. این دو مفهوم از لحاظ هدف، مسئولیت، استانداردها و قوانین از تفاوت های قابل ملاحظه ای برخوردار هستند. در ادامه به بخشی از تفاوت های بین این دو مفهوم می پردازیم:
- هدف حسابرسی مالی، بررسی و ارزیابی صحت صورت‌های مالی شرکت یا سازمان است. این صورت‌ها بر اساس استانداردهای حسابداری مربوطه تهیه می‌شوند. هدف حسابرسی مالیاتی، بررسی و ارزیابی صحت اظهارنامه‌های مالیاتی است که توسط شرکت تهیه می‌شود و باید با قوانین و مقررات مالیاتی سازگار باشد.
- در فرایند مالی حسابرسی، استانداردهای حسابداری معتبر از جمله استانداردهای حسابداری بین المللی (IFRS) یا استانداردهای حسابداری ملی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در حالی که در حسابرسی مالیاتی، قوانین و مقررات مالیاتی کشور مبنای بررسی و ارزیابی می باشد.
- فرایند مالی حسابرسی معمولا پس از اتمام سال مالی شرکت آن هم زمانی که صورت‌های مالی آماده بررسی هستند، انجام می شود. در حالی که فرایند حسابرسی مالیاتی معمولا پس از اتمام سال مالی و بعد از حسابرسی مالی انجام می شود.
- در فرایند مالی حسابرسی، تمرکز اصلی بر صحت اطلاعات مالی و مطابقت آنها با استانداردهای حسابداری است. در حالی که در حسابرسی مالیاتی، تمرکز بیشتر بر صحت اطلاعات و سازگاری آنها با قوانین و مقررات مالیاتی کشور است.
- در فرایند مالی حسابرسی، حسابرسان مسئولیت بررسی صحت صورت‌های مالی را برعهده دارند. حسابرس مالی گزارش حسابرسی خود را به سازمان‌ها و افرادی ارائه می‌دهد که معمولا نیاز به استفاده از اطلاعات مالی شرکت یا سازمان را دارند. در حسابرسی مالیاتی، حسابرس مسئولیت بررسی صحت اظهارنامه‌های مالیاتی را بر عهده دارد و گزارش حسابرسی خود را فقط به مقامات مالیاتی ارائه می‌دهد.
نتیجه گیری
در این مقاله قصد بر آن بود تا شما عزیزان را با مفهوم حسابرسی مالی، وظایف و انواع آن آشنا نماییم. حسابرسی مالی با حسابرسی مالیاتی از لحاظ هدف، نحوه ارائه گزارش و… تفاوت های زیادی دارد که در جملات پیشین به آنها پرداختیم. امیدواریم با مطالعه این مقاله به اطلاعات جامعی در رابطه با حسابرسی مالی یک شرکت یا سازمان دست یافته باشید.