وظایف حسابداری صنعتی کدامند؟

حسابداری صنعتی چیست؟

حسابداری صنعتی یکی از مهم ترین شاخه های رشته حسابداری می باشد. وظایف حسابداری صنعتی جزء امورات بسیار مهم و حیاتی در یک واحد صنعتی می باشند. در واقع بدون حسابدار صنعتی نمی توان یک واحد صنعتی را کامل دانست. مهم ترین وظیفه حسابداری صنعتی محاسبه بهای تمام شده محصولات است. یعنی حسابدار باید تمام هزینه های مربوط به تولید محصولات را در واحد های صنعتی محاسبه کند. زیرا برآورد دقیق هزینه های تولید در یک واحد صنعتی بسیار مهم است. اگر در مورد این شاخه از علم حسابداری اطلاعات دقیقی ندارید ما در این بخش به معرفی این رشته و وظایف آن به صورت کامل می پردازیم.

قبل از آنکه به وظایف حسابداری صنعتی بپردازیم بهتر است به خوبی با این شغل بسیار مهم و جذاب آشنا شوید. حسابداری صنعتی یکی از سخت ترین گرایش های حسابداری است که به آن حسابداری بهای تمام‌شده نیز می گویند. در این رشته محاسبه و براورد هزینه ها اهمیت دو چندان پیدا می کند. زیرا این رشته ارتباط مستقیمی با واحد های تولیدی و صنعتی دارد.

حسابدار صنعتی می تواند هزینه خرید مواد اولیه، هزینه عملیات و میزان سوددهی و … را به صورت دقیق تعین کند. ثبت و تجزیه و تحلیل این هزینه ها و ارتباط هر هزینه با مراحل عملیات تولید نیز کاملا به عهده حسابدار صنعتی می باشد. بنابراین منطقی است که این رشته جزء مهم ترین و حساس ترین رشته های حسابداری به حساب بیاید.

وظایف حسابداری صنعتی به چه عواملی بستگی دارد؟

این وظایف مواردی هستند که همه افراد تحصیل‌کرده در این رشته باید قادر به انجام آن ها باشند. اما این وظایف می تواند از یک شرکت و به یک شرکت دیگر تغییر کند. یعنی ممکن است حسابدار صنعتی موجود در یک شرکت وظایف بسیار بیشتری از حسابدار صنعتی شرکت دیگری داشته باشد. بنابراین این مسئله بسیار مهم است که فرد مورد نظر در چه محیط کاری مشغول به فعالیت است.

همچنین وظایف حسابداری صنعتی کاملا مربوط به مسئولیت هایی دارد که کارفرما و مدیریت مجموعه مورد نظر بر روی دوش او می گذارد. یعنی در برخی از مجموعه ها ممکن است کارفرما مسئولیت های زیادی را به عهده حسابدار خود نگذارد. اما لازم است بدانید در بیشتر موارد این وظایف کاملا مشخص می باشند و حسابدار صنعتی باید این وظایف را به صورت کامل انجام دهد.

مهم ترین وظایف حسابداری صنعتی

وظایف حسابداری صنعتی بسیار مهم و مختلف می باشند. در واقع نمی توان تمامی این وظایف را به صورت کامل در این بخش توضیح داد.

در این بخش از مقاله می خواهیم شما را با اصلی ترین و مهم ترین وظایف حسابدار صنعتی آشنا کنیم. این گونه بهتر می توانید به اهمیت آن پی ببرید.

• برآورد هزینه های عملیاتی به صورت کاملا دقیق و جمع آوری آن ها.
• آشنایی با روش های هزینه یابی و انتخاب روش درست جهت انجام هزینه یابی.
• پیش بینی کردن هزینه های احتمالی در واحد صنعتی.
• تعین قیمت دقیق فروش و میزان سود نیز از وظایف حسابداری صنعتی می باشد.
• شناخت انحرافات قیمتی و مقایسه هزینه های پیش بینی شده و هزینه های واقعی.
• مشارکت در برنامه ریزی دقیق برای بودجه های سازمان مورد نظر.
• تعیین و اجرای قوانینی که باعث کاهش هزینه ها و صرفه جویی می شوند.
• تهیه گزارش دقیق از هزینه ها و موجودی ها و ارائه گزارش به بخش مدیریت برای برنامه ریزی بهتر.
• اختصاص دادنِ هزینه و بودجه مناسب به هر بخش از واحد صنعتی مطابق به نیاز آن بخش
• آگاهی از تغییرات قیمت و در اختیار داشتن تمامی قیمت های جدید.
• در اختیار داشتن تمام موجودی های شرکت و موجودی های داخل انبار و ارزش آن ها.
• پلاک کوبی و آگاهی از کلیه اموال منقول شرکت و ردیابی آن ها برای اطلاع از وجود یا عدم وجود آن ها.

طبقه‌ بندی هزینه‌ ها در حسابداری صنعتی

در حسابداری صنعتی، هزینه‌ ها بر اساس معیارهای مختلفی دسته‌ بندی می‌ شوند. برخی از مهم ‌ترین این طبقه ‌بندی‌ ها عبارتند از:

1. هزینه ‌های تولید: این دسته شامل هزینه ‌های مرتبط با تولید و ساخت محصولات است، از جمله هزینه ‌های مواد اولیه، دستمزد کارگران و هزینه ‌های سربار تولید.
2. هزینه ‌های غیر تولیدی: این هزینه ‌ها مربوط به بخش‌ هایی می ‌شوند که به طور مستقیم در تولید نقش ندارند، نظیر هزینه‌ های اداری، توزیع و فروش.

روش ‌های بهره ‌برداری از حسابداری صنعتی

هزینه‌ ها به عنوان یکی از ارکان اصلی اطلاعات موجود در حسابداری بهای تمام شده به شمار می‌ روند. به ‌طور کلی، شش روش برای استفاده از حسابداری صنعتی وجود دارد که به شرح زیر است

1. هزینه ‌یابی جذبی: در این روش، تمامی هزینه‌ های مرتبط با تولید از جمله مواد مستقیم، دستمزد مستقیم، سربار متغیر و ثابت به بهای تمام‌شده کالا در فرآیند تولید افزوده می ‌شود.
2. هزینه ‌یابی مستقیم یا متغیر: این نوع هزینه ‌یابی به محاسبه هزینه ‌هایی می ‌پردازد که با تغییر حجم تولید، دچار تغییر می ‌شوند.
3. هزینه ‌یابی تخمینی: این روش شامل پیش ‌بینی هزینه ‌ها برای یک قرارداد خاص یا تصمیم‌ گیری و همچنین هزینه ‌های پس از فروش می ‌باشد.
4. هزینه ‌یابی بر اساس سفارش کار: این روش شامل مجموعه ‌ای از روش ‌ها برای جمع ‌آوری، ثبت و تخصیص هزینه‌ های تولید مطابق با سفارش ‌های خاص تولید است.
5. هزینه ‌یابی مراحل تولید: این روش به ویژه در کارخانه ‌های تولید انبوه کاربرد دارد و در آن هزینه‌ های تولید هر مرحله به ‌صورت جداگانه تجزیه و تحلیل و ثبت می‌ شوند.
6. هزینه‌ یابی استاندارد: در این روش، قیمت تمام ‌شده به طور پیش ‌بینی تعیین می ‌شود و سپس با عملکرد واقعی مقایسه می‌ گردد. در صورت وجود اختلاف، دلایل انحراف مورد بررسی و تحلیل قرار می‌ گیرد.

تعیین هزینه های مربوط به انبارداری از عمده وظایف حسابداری صنعتی

تعیین هزینه های مربوط به انبارداری یکی دیگر از مهم ترین وظایف حسابداری صنعتی است. بخش مدیریت و کارفرما باید همیشه اطلاعات جامعی در مورد موجودی انبار خود داشته باشند. این گونه کارفرما ها می توانند برای خرید موارد ضروری در زمان های مناسب اقدام کنند. اما اگر گزارش های مربوط به موجود انبار و کالاها در اختیار کارفرما نباشند، این کار با امشکلاتی رو به رو می شود. حسابدار صنعتی باید کلیه امور حسابداری مربوط به انبار را در اختیار داشته باشد. البته حسابدار برای این کار به کمک انبارداران نیز نیاز دارد. کالاهای ورودی و خروجی انبار همیشه باید در دسترس باشند.

بخش دیگر وظایف حسابداری صنعتی مربوط به حواله های انبار می باشند. حسابدار باید کلیه حواله های مربوط به انبار را به صورت ریالی در سیستم حسابداری ثبت کرده باشد. یعنی لیست قیمت تمامی موجودی های انبار باید روزانه به صورت ریالی ثبت شوند. انجام این کار باعث می شود تمامی حساب و کتاب ها به صورت دقیق انجام شوند و هیچ گونه اختلاف مالی در حساب ها به وجود نیاید.

تهیه گزارش ها در حسابداری صنعتی

تهیه و ارائه گزارش های مربوط به امور حسابداری یکی از ضروری ترین وظایف حسابداری صنعتی است. در واقع انجام دادن امور حسابداری بدون تهیه و ارائه گزارش کاملا بی معنی می شود. زیرا این گزارش ها هستند که اطلاعات لازم را در اختیار مدیران و کارفرماها قرار می دهند. تمامی تصمیم های مهم شرکت بر اساس تحلیل و تفسیر این گزارش ها گرفته‌می‌شود. این گزارش ها شامل موارد زیر می شوند که تهیه و ارائه آن ها جزء وظایف حسابداری صنعتی است.

• گزارش مربوط به خرید مواد اولیه
• گزارش مربوط به مصرف مواد اولیه
• گزارش میزان موجودی مواد اولیه
• گزارش هزینه دستمزد های مستقیم تولید
• گزارش مربوط به ضایعات تولیدی
• گزارش سربار تولید
• گزارش قیمت تمام‌شده تولید و ساخت کالا

آماده کردن و ارائه این گزارش ها به صورت دقیق جزء وظایف حسابداری صنعتی است که باید با نهایت دقت انجام شود. برخی از این گزارش ها به صورت درون سازمانی و برخ دیگر به صورت برون سازمانی ارائه می شوند. گزارش های درون سازمانی برای آگاهی مدیران و کارفرماها از روند کار شرکت و تصمیم گیری های آن ها آماده می شوند. اما گزارش های برون سازمانی جهت ارائه گزارش ها با سازمان ها و ارگان های دولتی مربوطه آماده می شوند.

حسابدار صنعتی برای انجام وظایف خود باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

در بخش قبل شما را با مهم ترین وظایف حسابداری صنعتی آشنا کردیم. احتمالا شما نیز به این موضوع پی برده‌اید کسی که این وظایف را انجام می دهد باید توانایی های خاصی داشته‌باشد. همان طور که قبلا اشاره کردیم حسابداری صنعتی جزء سخت ترین و حساس ترین رشته های حسابداری است. بنابراین افرادی که تصمیم به وارد شدن به این حوزه می گیرند باید از دانش و توانایی های خود مطمئن باشند. البته بخشی از این توانایی ها بیشتر به تجربه افراد بازمی گردد. یعنی هر چه فرد تجربه بیشتری کسب کند، توانایی بیشتر در انجام دادن وظایف حسابداری صنعتی پیدا می کند.

در ادامه به برخی از مهم ترین ویژگی های یک حسابدار صنعتی خوب می پردازیم.

• حسابدار صنعتی باید از نظم و انضباط فراوانی برخوردار باشد. زیرا وظیفه این فرد طبقه بندی اطلاعات مربوط به هزینه های شرکت و ثبت دقیق آن ها است. اگر فرد آدم سهل انگار و نامنظمی باشد نمی تواند این اطلاعات را به صورت دقیق ثبت کند.
• حسابدار صنعتی باید با تمام امورات مالیاتی سازمان مورد نظر آگاهی داشته باشد و بتواند هزینه های مربوط به مالیات را مدیریت کند. اطلاع دقیق از میزان مالیات های پرداخت شده و مالیات های مانده به تصمیم گیری های مدیریت کمک زیادی می کند.
• حسابدار دارای تحصیلات عالیه دانشگاهی باشد. در غیر این صورت دانش کافی برای انجام این کار مهم را نخواهد داشت.
• آگاهی از کل موجودی های شرکت برای انجام وظایف حسابداری صنعتی لازم است. اگر حسابدار نتواند رابطه خوبی با بقیه افراد و بخش های شرکت نداشته باشد نمی تواند به اهداف خود برسد. پس داشتن توانایی ایجاد ارتباط خوب و سالم یکی از ویژگی های این فرد است.

BOM در حسابداری صنعتی 

BOM در حسابداری صنعتی ساخت کارآمد و دقیق را تسهیل می کنند. با شناسایی و قیمت گذاری تمام مواد و اجزای مورد نیاز برای ساخت یک محصول قبل از شروع تولید یک سازمان تعیین می کند که آیا همه چیز مورد نیاز برای حرکت به جلو را با حداقل خطر تاخیر در اختیار دارد یا خیر.