سود عملیاتی چیست؟

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که سود عملیاتی چیست و چگونه می توان آن را محاسبه کرد؟ این سود در جریان وجوه نقدی و عملیاتی با شرکت های دیگر ایجاد می شود و با هدف اینکه مدیریت در کدام یک ازدوره های مالی و تحت چه شرایطی است پایه گذاری شده است. به طور کلی برای محاسبه سود عملیاتی باید از فروش خالص یا درآمد های حاصل از خدمات مبلغ بهای تمام شده کالای فروش رفته یا بهای تمام شده خدمات ارایه شده کسر گردد، تا سود ناخالص به دست آید. بعد هزینه های عملیاتی را کسر می کنیم تا سود عملیاتی محاسبه شود.

در این سود حاشیه ای وجود دارد، که به آن، حاشیه سود عملیاتی، می گویند که از تقسیم سود عملیاتی در فروش به دست می آید و از حاشیه آن برای قیمت گذاری و کارایی عملیاتی شرکت میتوان استفاده کرد. مقاله پیشنهادی ما به شما افزایش سود کارخانه است.

با شرکت در دوره عالی رشد حسابداری تدبیر اصفهان به صورت کاملا تخصصی و حرفه ای 5 سرفصل مهم و کاربردی در حسابداری شامل: مشاوره منابع انسانی، مشاورمالیاتی، تخصصی اکسل، حسابداری صنعتی، حسابرسی به شما دانش پذیران عزیز آموزش داده می شود

تکمیل جدول فروش

در شرکت های تولیدی بازرگانی برای انتقال اطلاعات فروش به جدول اظهارنامه باید کلیه اطلاعات را استخراج نمایید. این اطلاعات شامل: نوع کالا، مقدار و نرخ است. کالاهای فروش‌رفته به ترتیب بیشترین مبلغ فروش در جدول وارد کنید. چنانچه محصولات فرعی نیز به فروش رسانده‌اید به صورت یک مبلغ کلی در جدول وارد شود، سپس میزان مبلغ برگشتی و تخفیفات فروش را کسر کنید و در نهایت فروش خالص به جدول سود و زیان انتقال یابد.

جدول درآمد حاصل از خدمات

در شرکت های خدماتی درآمد آن ها تحت عنوان حساب درآمد حاصل از خدمات ارایه شده‌است و در شرکت های پیمانکاری حساب درآمد ناخالص پیمانکاری ثبت می شود. برای انتقال این حساب به جدول درآمد حاصل از خدمات اظهارنامه باید اطلاعات هر قرارداد یا پروژه را به تفکیک استخراج و درجدول شماره 23 اظهارنامه وارد کنید. که شامل نام کارفرما، شناسه یا شماره ملی، موضوع قرارداد، مبلغ کار گواهی‌شده صورت وضعیت ها، پیش دریافت، علی الحساب، صورت وضعیت، مالیات تکلیفی مکسوره و درآمد شناسایی شده‌است.

مبلغ کار گواهی شده صورت وضعیت در واقع همان مبلغ صورت وضعیت تایید شده توسط کارفرما است. جمع پیش دریافت مستهلک نشده و علی الحساب دریافتی مربوط به یک قرار داد را تجمعی ثبت کنید. کل مبلغ مالیاتی که از صورت وضعیت ها کسر گردیده را در قسمت مالیات تکلیفی مکسوره وارد کنید، این مبلغ در نهایت باید در جدول شماره 13 اظهارنامه نیز وارد شود تا از کل مالیات پرداختی کسر گردد.

تعریف سود عملیاتی

این سود یک نسبت سودآوری یا عملکرد است که نشان دهنده درصد سود یک شرکت از عملیات خود، قبل از کسر مالیات و هزینه های بهره است. با تقسیم این سود بر کل درآمد و بیان درصد محاسبه می شود. این سود قبل از بهره و مالیات نیز شناخته می شود.

این سود در صنایع مختلف متفاوت است و اغلب به عنوان معیاری برای مقایسه یک شرکت در برابر شرکت های مشابه در همان صنعت استفاده می شود. این می تواند عملکردهای برتر در یک صنعت را آشکار کند و نشان دهد که چرا یک شرکت خاص بهتر عمل می کند یا عقب تر از همتایان خود است.

نحوه محاسبه

چگونه می توان سود عملیاتی را محاسبه کرد؟

این سود با کسر تمام، استهلاک و کلیه هزینه های عملیاتی مربوطه از کل درآمدها محاسبه می شود. هزینه های عملیاتی شامل هزینه های یک شرکت فراتر از هزینه های مستقیم تولید است. مانند حقوق و مزایا، اجاره و هزینه های سربار مرتبط، هزینه های تحقیق و توسعه و غیره. محاسبه این سود، درصد سود عملیاتی حاصل از کل درآمد است.

نحوه استفاده

چگونه از سود عملیاتی استفاده کنیم؟

سود عملیاتی با سود خالص به عنوان معیاری برای میزان سودآوری شرکت متفاوت است. تفاوت در این است که اولی صرفاً بر اساس عملیات خود با حذف هزینه تامین مالی پرداخت سود و مالیات است.

یک مثال از نحوه استفاده از این معیار سود، وضعیت خریدار با توجه به خرید با اهرم است. هنگامی که خریدار شرکت مورد نظر را تجزیه و تحلیل می کند، آن ها به دنبال بهبودهای بالقوه ای هستند که می توانند در عملیات ایجاد کنند. سود عملیاتی بینشی را در مورد عملکرد خوب شرکت هدف در مقایسه با همتایان خود ارائه می دهد. به ویژه اینکه چگونه یک شرکت هزینه های خود را به نحو احسن مدیریت می کند تا سوددهی را به حداکثر برساند. حذف سود و مالیات مفید است، زیرا یک خرید با نفوذ بالا می تواند بدهی کاملاً جدیدی به شرکت وارد کند.

سود عملیاتی یک شرکت نشان می دهد که چقدر خوب مدیریت می شود. زیرا هزینه های عملیاتی مانند حقوق، اجاره و اجاره تجهیزات هزینه های متغیر هستند و نه هزینه های ثابت. ممکن است یک شرکت کنترل کمی بر هزینه های تولید مستقیم مانند: هزینه مواد اولیه مورد نیاز برای تولید محصولات شرکت داشته باشد. با این حال، مدیریت شرکت اختیار زیادی در زمینه هایی مانند: هزینه ای که برای اجاره دفتر، تجهیزات و نیروی انسانی انتخاب می کنند دارد. بنابراین، حاشیه سود عملیاتی یک شرکت در مقایسه با حاشیه سود ناخالص یا خالص معمولا به عنوان یک شاخص برتر از قدرت تیم مدیریت یک شرکت در نظر گرفته‌می‌شود.

محدودیت ها

محدودیت های استفاده از نسبت سود عملیاتی

اختلاف در سود عملیاتی را می توان به عوامل مختلفی نسبت داد. به عنوان مثال، شرکتی که استراتژی برون سپاری را دنبال می کند، ممکن است سود متفاوتی نسبت به شرکتی که در داخل تولید می کند، گزارش دهد.

در مقایسه شرکتها، روش استهلاک ممکن است تغییراتی در سود عملیاتی ایجاد کند. شرکتی که از روش استهلاک موجودی دوبار کاهش استفاده می کند ممکن است، سود کمتری را گزارش کند که با گذشت زمان افزایش می یابد. حتی اگر تغییری در کارایی ایجاد نشود. اما شرکتی که از روش استهلاک مستقیم استفاده می کند، سود ثابت خواهد داشت مگر اینکه عامل دیگری نیز تغییر کند.

یک قاعده کلی این است که هنگام استفاده از این سود به عنوان تجزیه و تحلیل مقایسه بین همسالان، عواملی مانند موقعیت، اندازه شرکت، صنعت و مدل کسب و کار ثابت نگه داشته شوند. همچنین در نظر گرفتنِ سایر معیارهای سودآوری در کنار آن مانند: سود ناخالص یا سود خالص، و سایر معیارهای مالی مانند اهرم، بهره وری و نسبت ارزش بازار مفید است.

به بیان ساده سود عملیاتی یک شرکت عبارت است از مجموع درآمدهای حاصل از فعالیت های تجاری اصلی آن شرکت برای یک دوره معین، بدون احتساب کسر بهره و مالیات. همچنین هرگونه سود حاصل از سرمایه‌ گذاری‌ های جانبی، مانند: درآمدهای حاصل از کسب‌ و کارهای دیگر را که یک شرکت در آن مشارکت دارد، مستثنی می‌ کند. زیان عملیاتی نیز زمانی رخ می‌دهد که درآمد اصلی کسب‌ و کار کمتر از هزینه‌ ها باشد.

مراحل تهیه صورت سود و زیان عملیاتی و غیرعملیاتی

برای محاسبه سود و زیان عملیاتی و غیرعملیاتی، دو روش اصلی وجود دارد.

روش اول:

در این روش، ابتدا تمامی درآمدها به ‌طور یکجا جمع ‌آوری می‌شوند و سپس تمامی هزینه‌ ها از آن کسر می ‌گردند. نتیجه این فرآیند، سود قبل از بهره و مالیات (EBIT) است. با کم کردن مالیات و بهره از این عدد، ما به سود یا زیان خالص می ‌رسیم.

روش دوم:

در این روش، ابتدا درآمدهای عملیاتی شناسایی می ‌شوند و هزینه ‌های مربوط به آن ‌ها از مجموع درآمدها کسر می ‌گردند که در نهایت به سود یا زیان عملیاتی می ‌رسیم. سپس در مرحله بعد، هزینه ‌های غیر عملیاتی از درآمدهای غیرعملیاتی کسر می ‌شود.

در نهایت، به سود یا زیان قبل از کسر مالیات دست می ‌یابیم و با کسر مالیات و بهره، به سود و زیان خالص خواهیم رسید. این بخش از صورت‌حساب سود و زیان از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا نشان ‌دهنده عملکرد مالی یک واحد تجاری در دوره مالی مشخص می ‌باشد و مشخص می‌ کند آیا کسب ‌و کار در طول آن دوران سودآور بوده است یا خیر.

موارد مستثنی از سود عملیاتی

یک قاعده کلی برای تشخیص اموری که به سود عملیاتی کمک می ‌کنند و آن هایی که این کار را نمی‌ کنند، این است که سرمایه‌ گذاری‌ های بلند مدت معمولا تاثیر مثبت بر سود عملیاتی ندارند، در حالی که سرمایه‌ گذاری ‌های کوتاه ‌مدت چنین نیستند.

به عنوان مثال، مواد اولیه برای یک کارخانه به عنوان هزینه عملیاتی محسوب می ‌شود. اما ساختمان کارخانه شامل هزینه نخواهد بود. اگرچه استثنائات زیادی ممکن است وجود داشته باشد، این قاعده به ‌عنوان یک راهنما در تمایز بین منابع سود عملیاتی و منابع غیرعملیاتی مفید است.

تفاوت درآمد حاصل از عملیات و درآمد عملیاتی

درآمد حاصل از عملیات و درآمد عملیاتی، به طور کلی به یک معنی هستند، اگرچه نحوه استفاده از آن ‌ها ممکن است متفاوت باشد. درآمد حاصل از عملیات به طور کلی به درآمدی اشاره دارد که شرکت از فعالیت‌ های اصلی خود کسب می‌ کند، منهای هزینه ‌های مرتبط. در واقع، معمولا درآمد عملیاتی در صورت‌ حساب سود و زیان رسمی شرکت به منظور نمایش سطح سود استفاده می ‌شود.

درآمد حاصل از ادامه کار

عبارت “درآمد حاصل از ادامه کار” به توصیف نوعی سود اشاره دارد که محاسبه آن معمولا فعالیت ‌های تجاری متوقف شده را کنار می ‌گذارد. این درآمد شامل درآمد و هزینه‌ های نامنظم است. به عنوان مثال، در برخی مواقع، شرکتی ممکن است دارایی خود را به صورت نقدی بفروشد.

این عمل دارای درآمد است. اما به فعالیت‌ های منظم تجاری مربوط نمی ‌شود. در صورت ‌حساب سود و زیان، اقلام نامنظم پس از درآمد عملیاتی و قبل از محاسبه هزینه خالص ذکر می‌ شوند.