چرا شرکت ها اقدام به تهیه صورت جریان وجوه نقد می کنند؟

صورت جریان وجوه نقد چیست؟

یکی از انواع صورت های مالی که حسابداران تهیه و تنظیم می کنند، صورت جریان وجوه نقد است. CFS نام دیگر صورت جریان وجوه نقد است. این صورت مالی حرکت نقدینگی و معادل های نقدی یک شرکت را به صورت خلاصه نشان می دهد. CFS اندازه‌گیری می ‌کند که یک شرکت تا چه اندازه موقعیت نقدی خود را مدیریت می‌ کند، به این معنی که شرکت چقدر پول نقد برای پرداخت تعهدات بدهی خود و تأمین هزینه‌های عملیاتی خود تولید می ‌کند. به عنوان یکی از سه صورت مالی اصلی، صورت جریان وجوه نقد مکمل ترازنامه و صورت سود و زیان است.

اجزای اصلی CFS پول نقد از سه حوزه زیر است:

1. فعالیت های عملیاتی
2. فعالیت های سرمایه گذاری
3. فعالیت تامین مالی

نحوه استفاده از صورت جریان وجوه نقد:

به کمک صورت جریان وجوه نقد می توان به راحتی فهمید که پول از  کجا می آید و چگونه خرج می شود. همچنین صورت جریان وجوه نقد به طلبکاران کمک می کند تا مشخص کنند چه مقدار وجه نقد برای تأمین هزینه های عملیاتی و پرداخت بدهی هایشان در دسترس است. همچنین صورت جریان وجوه نقد برای سرمایه گذاران نیز از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا آن ها پی می برند که آیا یک شرکت در زمینه مالی محکم است یا خیر. به این ترتیب، آن ها می توانند از بیانیه برای تصمیم گیری بهتر و آگاهانه تر در مورد سرمایه گذاری خود استفاده کنند.

ساختار صورت جریان وجوه نقد:

اجزای اصلی صورت جریان وجوه نقد عبارتند از:

• جریان نقدی که از فعالیت های عملیاتی بدست آمده است.
• جریان نقدی که از فعالیت های سرمایه گذاری به وجود آمده است.
• جریان نقدی ناشی از فعالیت های تامین مالی
• پول نقدی که از فعالیت های عملیاتی بدست آمده است.

صورت جریان وجوه نقد فعالیت های عملیاتی را نیز نشان می دهد که این فعالیت های عملیاتی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• رسید هایی که از فروش کالا و خدمات بدست آمده است.
• پرداخت های بهره
• پرداخت مالیات بر درآمد
• پرداخت های مربوط به تامین کنندگان کالا ها و خدمات مورد مربوطه در تولید
• پرداخت حقوق و دستمزد به کارکنان
• پرداخت های اجاره
• سایر هزینه های عملیاتی

پول نقدی که از فعالیت های سرمایه گذاری به دست می آید:

فعالیت های سرمایه گذاری شامل تمامی منابع و پولی است که یک شرکت برای سرمایه گذاری از آن استفاده می کند. خرید یا فروش دارایی ‌ها، وام ‌هایی که به فروشندگان داده شده یا از مشتریان دریافت می ‌شود یا هرگونه پرداخت مربوط به ادغام و تملک در این دسته قرار می‌گیرد. به طور خلاصه، تغییرات در تجهیزات، دارایی‌ ها یا سرمایه‌گذاری ‌ها به پول نقد ناشی از سرمایه ‌گذاری مربوط می‌ شود.

تغییرات در وجه نقد ناشی از سرمایه گذاری معمولاً اقلام نقدی در نظر گرفته می شود زیرا پول نقد برای خرید تجهیزات جدید، ساختمان ها یا دارایی های کوتاه مدت مانند اوراق بهادار قابل فروش استفاده می شود. اما زمانی که یک شرکت دارایی را واگذار می کند، معامله برای محاسبه وجه نقد حاصل از سرمایه گذاری، نقدی در نظر گرفته می شود.

پول نقدی که از فعالیت تامین مالی به دست می آید:

وجوه نقد شامل حساب های بانکی و پول نقد سرمایه گذاران می باشد. این امر شامل هر گونه سود سهام، پرداخت برای بازخرید سهام و بازپرداخت اصل بدهی (وام) است که توسط شرکت انجام می شود.

اگر یک شرکت اوراق قرضه را برای عموم منتشر کند، شرکت تامین مالی نقدی دریافت می کند. با این حال، زمانی که سود به دارندگان اوراق قرضه پرداخت می شود، شرکت در حال کاهش وجوه نقد خود است. به یاد داشته باشید، اگرچه بهره یک هزینه نقدی است، اما به عنوان یک فعالیت عملیاتی گزارش می شود نه یک فعالیت تامین مالی.

نحوه محاسبه جریان نقدی:

دو روش برای محاسبه جریان نقدی وجود دارد. روش مستقیم و روش غیر مستقیم. همچنین می توان این ارقام را به وسیله مانده های حساب اول دوره و آخر دوره دارایی و بدهی نیز بدست آورد.

به صورت عمده بیشتر شرکت ها از روش حسابداری تعهدی استفاده می کنند. در این موارد، درآمد زمانی شناسایی می شود که به دست می آید تا زمانی که دریافت می شود. این امر می تواند سبب قطع شدن رابطه جریان نقدی و درآمد خالص شود زیرا تمامی معاملاتی که در صورت سود و زیان آورده می شوند حاوی اقلام نقدی نمی باشند. پس می توان نتیجه گرفت که باید هنگام محاسبه جریان نقدی، ارزیابی مجدد باید انجام شود.

روش جریان نقدی غیر مستقیم:

با روش غیرمستقیم، جریان نقدی با تعدیل سود خالص با جمع یا تفریق مابه التفاوت حاصل از معاملات غیرنقدی محاسبه می شود. اقلام غیرنقدی در تغییرات دارایی ها و بدهی های شرکت در ترازنامه از یک دوره به دوره دیگر نشان داده می شود. بنابراین، حسابدار هرگونه افزایش و کاهش در حساب ‌های دارایی و بدهی را که باید به رقم درآمد خالص اضافه یا از آن حذف شود، شناسایی می‌ کند تا جریان نقدی دقیق را شناسایی کند.

تغییرات در حساب های دریافتنی در ترازنامه از یک دوره حسابداری به دوره دیگر باید در جریان نقدی منعکس شود:

اگر حساب های دریافتنی کاهش یابد، ممکن است پول نقد بیشتری از مشتریانی که حساب‌ های اعتباری خود را پرداخت می‌کنند وارد شرکت شده باشد. مقداری که حساب های دریافتنی کاهش یافته سپس به درآمد خالص اضافه می ‌شود.

افزایش در حساب های دریافتنی باید از درآمد خالص کسر شود، زیرا، اگرچه مبالغ نشان داده شده در حساب های دریافتنی به صورت درآمد است، اما نقدی نیست.

محدودیت های صورت جریان وجوه نقد:

تجزیه و تحلیل تغییرات جریان نقدینگی به خوبی نحوه عملکرد شرکت را نشان می دهد. CFS همچنین باید در هماهنگی با دو صورت مالی دیگر در نظر گرفته شود.

روش جریان نقدی غیرمستقیم امکان تطبیق را بین صورت سود و زیان و ترازنامه فراهم می کند.

صورت جریان وجوه نقد در مقابل صورت سود و زیان و ترازنامه:

همانطور که در بالا ذکر شد، CFS را می توان از صورت سود و زیان و ترازنامه استخراج کرد. سود خالص از صورت سود و زیان رقمی است که اطلاعات مربوط به CFS از آن استنباط می شود. اما آن ها فقط در تعیین بخش فعالیت های عملیاتی CFS نقش دارند. به این ترتیب، سود خالص هیچ ارتباطی با بخش های سرمایه گذاری یا فعالیت های مالی CFS ندارد.

صورت سود و زیان شامل هزینه استهلاک است که در واقع دارای جریان خروجی نقدی مرتبط نیست. این صرفاً تخصیص بهای تمام شده یک دارایی در طول عمر مفید آن است. یک شرکت برای انتخاب روش استهلاک خود آزادی عمل دارد که هزینه استهلاک گزارش شده در صورت سود و زیان را اصلاح می کند. از سوی دیگر، CFS معیاری از جریان‌های ورودی و خروجی واقعی است که به راحتی قابل دستکاری نیستند.

در مورد ترازنامه، خالص جریان نقدی گزارش شده در CFS باید با تغییر خالص در اقلام مختلف ردیف گزارش شده در ترازنامه برابری کند. این امر شامل وجه نقد و معادل های نقدی و حساب های غیر نقدی مانند استهلاک انباشته و استهلاک انباشته نمی شود.

CFS از صورت سود و زیان و ترازنامه متمایز است زیرا شامل مقدار وجوه نقد ورودی و خروجی آتی که به عنوان درآمد و هزینه ثبت شده است را شامل نمی شود. بنابراین، وجه نقد همان درآمد خالص نیست که شامل فروش نقدی و همچنین فروش نسیه انجام شده در صورت سود و زیان می شود.

آیا روش غیر مستقیم صورت جریان وجوه نقد بهتر از روش مستقیم است؟

هیچکدام را نمی توان به صورت قطعی بهتر یا بدتر دانست. با این حال، روش غیرمستقیم نیز ابزاری برای تطبیق اقلام موجود در ترازنامه با سود خالص صورت سود و زیان فراهم می کند. همانطور که یک حسابدار CFS را با استفاده از روش غیرمستقیم تهیه می کند، می تواند افزایش و کاهش ترازنامه را که در نتیجه معاملات غیرنقدی است، شناسایی کند.

مشاهده تأثیر و رابطه حساب‌ های موجود در ترازنامه با سود خالص صورت سود و زیان مفید است و می‌تواند درک بهتری از صورت‌ های مالی به عنوان یک کل ارائه دهد.

چه چیزی در وجه نقد و معادل های نقدی گنجانده شده است؟

وجه نقد و معادل های نقدی در ترازنامه یک شرکت در یک خط واحد ادغام می شود. ارزش دارایی های یک کسب و کار را گزارش می کند که در حال حاضر نقد است یا می تواند در مدت زمان کوتاهی، معمولاً 90 روز، به پول نقد تبدیل شود. وجه نقد و معادل های نقدی شامل ارز، پول نقد، حساب های بانکی و سایر سرمایه گذاری های کوتاه مدت با نقدشوندگی بالا است. نمونه هایی از معادل های نقدی شامل اوراق تجاری، اسناد خزانه، و اوراق قرضه دولتی کوتاه مدت با سررسید سه ماه یا کمتر است.

CFS می تواند به تعیین اینکه آیا یک شرکت نقدینگی یا نقدینگی کافی برای پرداخت هزینه های خود دارد یا خیر کمک می کند. یک شرکت می تواند از CFS برای پیش بینی جریان نقدی آتی استفاده کند، که به مسائل بودجه کمک می کند.

برای سرمایه گذاران، CFS نشان دهنده سلامت مالی یک شرکت است، زیرا معمولاً هر چه پول نقد بیشتر برای عملیات تجاری در دسترس باشد، بهتر است. با این حال، این یک قانون سفت و سخت نیست. گاهی اوقات، یک جریان نقدی منفی ناشی از استراتژی رشد یک شرکت در قالب گسترش عملیات آن است.

با مطالعه CFS، یک سرمایه‌گذار می‌ تواند تصویر روشنی از میزان پول نقدی که یک شرکت تولید می‌ کند به دست آورد و درک کاملی از رفاه مالی یک شرکت به دست آورد.